Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması

Aksoy, Hüseyin; Topal, Kenan; GÜL, AYŞE NUR; Gereklioglu, Cigdem

doi:10.21763/tjfmpc.1037387

Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması

Hüseyin AKSOY, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Adana Şehir Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

AYŞE NUR GÜL, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Adana Şehir Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Kenan TOPAL, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Adana Şehir Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Çiğdem GEREKLİOĞLU (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care

9 5

Yıl: 2023 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 94 - 99 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21763/tjfmpc.1037387 İndeks Tarihi: 16-05-2023

Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması

Öz:

Giriş: Çocukluk döneminde yaşanan şiddet kişilerin erişkin yaşamında duygusal, davranışsal ve ruhsal sorunlara sebep olabilmektedir ve ileride kuracakları ailelerinin temel işlevlerini etkileyebilmektedir. Bizler de birinci basamakta, evli bireylerin çocukluk döneminde yaşadıkları şiddeti sorgulayarak ruhsal hastalık risklerine ve aile işlevselliklerine etkisini araştırmayı planlamaktayız. Yöntem: Bu araştırma 1 Nisan-30 Nisan 2021 tarihleri arasında Adana İli Seyhan İlçesi’ne bağlı Gürselpaşa Aile Sağlık Merkezi birimlerine kayıtlı 153 evli birey üzerinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların sosyodemografik verileri kaydedildikten sonra Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları mevcut olan Şiddet Yaşantıları Ölçeği (ŞYÖ), Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HAD) ve Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) yüz yüze görüşülerek uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların şiddet yaşantıları ölçeği ortalama puanları 10,36±17,7 iken, %10,5’i yüksek riskli grup olarak belirlendi. ŞYÖ risk sınıflamasına göre risk düzeyi arttıkça kişilerin evlilikle ilgili uyum ve memnuniyet düzeyleri de azalmakta idi. ŞYÖ tüm alt boyutlarında ve toplamda risk sınıflamasına göre risk düzeyleri arttıkça, kişilerin şu andaki anksiyete ve depresyon riskleri artmakta; aile işlevselliklerinin tüm alt faktörleri ise olumsuz yönde etkilenmekteydi Sonuç: Toplumun her kesiminde görülebilen şiddetin çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri yaşam boyunca sürebilmektedir. Aile hekimlerinin şiddetin çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri konusunda eğitim ve danışmanlık vererek toplumda farkındalık oluşturması, şiddeti tamamen ortadan kaldırmasa bile azaltmaya katkıda bulunacaktır.

Anahtar Kelime: Çocukluk çağı şiddet ruhsal hastalık aile

Investigation Of The Effect Of Childhood Violence On The Risk Of Mental Illness And Family Functioning

Öz:

Aim: Violence experienced in childhood can cause emotional, behavioral, and mental problems in the adult life of individuals and may affect the basic functioning of their families in the future. We are planning to investigate the effects of violence experienced in the childhood of married individuals in primary care and the risks of mental illness and family functionality. Materials and methods: This research was carried out on 153 married individuals registered in the Gürselpaşa Family Health Center units of Adana Province Seyhan District between April 1 and April 30, 2021. After recording the sociodemographic data of the participants, the Violent Experiences Questionnaire (VEQ-R), the Hospital Anxiety Depression Scale, and the Family Rating Scale, which have Turkish validity and reliability studies, were applied by face-to-face interviews. Results: While the mean score of the VEQ-R of the participants was 10.36±17.7, 10.5% were determined as high-risk group. As the level of risk increased according to the risk classification of VEQ-R, the level of adjustment and satisfaction with marriage decreased. According to the risk classification in all sub-dimensions of VEQ-R and in total, as the risk levels increase, the current anxiety and depression risks of the individuals increase. On the other hand, it was determined that all sub-factors were negatively affected in family functionality. Conclusion: The negative effects of violence, which can be seen in every part of society, on children can continue throughout life. Raising awareness in society by providing training and consultancy on the negative effects of violence on children by family physicians will contribute to reducing violence, even if it does not completely eliminate it.

Anahtar Kelime: Childhood violence mental illness family

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Demirbağ B. S., İlköğretim 6.Sınıf Öğrencilerinin Şiddete Yönelik Tutum ve Zorba- Kurban Olma Durumlarının Aile İçi Şiddet Açısından İncelenmesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat, 2010, s. 1.
2. Oğuz Polat, Şiddet, Klinik Adli Tıp MÜHF - HAD, 2017; 22(1): 15-34.
3. Preventing and Responding to Violence, Abuse, and Neglect in Early Childhood A Technical Background Document Child Protection Section UNICEF New York. (https://www.unicef.org/protection/files/UNICEF_VAC_ToC_WEB_101117.pdf).
4. D. Finkelhor, Prevalence Of Child Victimization, Abuse, Crime, And Violence Exposure, 2008.
5. Taner Y, Gökler B. Çocuk istismarı ve ihmali: psikiyatrik yönleri. Hacettepe Tıp Dergisi 2004; 35: 82-86.
6. Yörükoğlu, A. (2002). Çocuk ruh sağlığı, Çocuğun Kişilik gelişimi eğitimi ve ruhsal sorunları. 25. Basım, İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım.
7. Burgess AW, Hartman CR, Clements PT. The biology of memory and childhood trauma. J Psychosoc Nurs Ment Health Serv 1995; 33:16-26.
8. Howard, LM, Trevillion K, Khalifeh H et al. Domestic violence and severe psychiatric disorders: Prevalence and interventions. Psychological Medicine 2009;40(6): 881–893. doi:10.1017/S0033291709991589
9. Trevillion K, Oram S, Feder G, Howard LM. Experiences of domestic violence and mental disorders: A systematic review and meta-analysis. PLOS One 2012;7:e51740. doi: 10.1371/journal. pone.0051740
10. Gilbert R, Kemp A, Thoburn J et al. Recognising and responding to child maltreatment. The Lancet 2009; 373(9658): 167–180. doi: 10.1016/S0140-6736(08)61707-9
11.Topal K, Aksöyek A, Canatar T. Ailede Sağlık-Hastalık Kurguları ve Ailenin İşlevselliği. Klinik Tıp Aile Hekimliği Dergisi 2019; 11(1): 14-17.
12. King, A. R., & Russell, T. D. (2017). Psychometric properties of the violent experiences questionnaire. Child Abuse & Neglect, 67, 64-75.
13. Türk-Kurtça, T., Kocatürk, M. & Koç, S. (2020). Şiddet yaşantıları ölçeği-gözden geçirilmiş formunun Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Eğitim Dergisi, 10(2), 505-518.
14. Zigmond AS, Snaith PR. The anxiety and depression scala. Acta psychiatr scand 1983; 67 (6): 361-70.
15. Aydemir Ö, Güvenir T, Küey L, Kültür S. Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 1977; 280-287.
16. Epstein, N. B., Baldwin, L. M., & Bishop, D. S. (1983). The McMaster Family Assessment Device. Journal of Marital and Family Therapy, 9(2), 171–180. https://doi.org/10.1111/j.1752-0606.1983.tb01497.x.
17. Bulut, I. (1990). Aile değerlendirme ölçeği el kitabı, Ankara: Özgüzeliş Matbaası.
18. Mossige S. & Huang L (2017). Poly- victimization in a Norwegian adolescent population: Prevalence, social and psychological profile, and detrimental effects. PLoS ONE 12(12): e0189637. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0189637.
19. Turner, H. A., Finkelhor, D., & Ormrod, R. (2010). Poly-victimization in a national sample of children and youth. American journal of preventive medicine, 38(3), 323-330.
20. Hammett JF, Karney BR, Bradbury TN. Adverse childhood experiences, stress, and intimate partner violence among newlywed couples living with low incomes. J Fam Psychol. 2020;34(4):436-447. doi:10.1037/fam0000629.
21. Nguyen TP, Karney BR, Bradbury TN. Childhood abuse and later marital outcomes: Do partner characteristics moderate the association? J Fam Psychol. 2017;31(1):82-92. doi:10.1037/fam0000208.
22. Collishaw, S., Pickles, A., Messer, J., Rutter, M., Shearer, C., & Maughan, B. (2007). Resilience to adult psychopathology following childhood maltreatment: Evidence from a community sample. Child Abuse & Neglect, 31(3), 211–229. doi:10.1016/j.chiabu.2007.
23. MacMillan HL, Fleming JE, Streiner DL, Lin E, Boyle MH, Jamieson E, Duku EK, Walsh CA, Wong MY, Beardslee WR. Childhood abuse and lifetime psychopathology in a community sample. Am J Psychiatry. 2001 Nov;158(11):1878-83. doi: 10.1176/appi.ajp.158.11.1878.
24. Ağacık N. Annenin Aile İşlevselliği Algısına Yönelik Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ensititüsü. 2007.
25. Stith SM, Rosen KH, Middleton KA et al. The Intergenerational Transmission of Spouse Abuse: A Meta-Analysis. Journal of Marriage and the Family 2000;62:640–654. doi: 10.1111/j.1741-3737.2000.00640.x
26. Edwards VJ, Holden GW, Felitti VJ, Anda RF. Relationship between multiple forms of childhood maltreatment and adult mental health in community respondents: results from the adverse childhood experiences study. Am J Psychiatry. 2003 Aug;160(8):1453-60. doi: 10.1176/appi.ajp.160.8.1453

APA	Aksoy H, GÜL A, Topal K, Gereklioglu C (2023). Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. , 94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
Chicago	Aksoy Hüseyin,GÜL AYŞE NUR,Topal Kenan,Gereklioglu Cigdem Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. (2023): 94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
MLA	Aksoy Hüseyin,GÜL AYŞE NUR,Topal Kenan,Gereklioglu Cigdem Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. , 2023, ss.94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
AMA	Aksoy H,GÜL A,Topal K,Gereklioglu C Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. . 2023; 94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
Vancouver	Aksoy H,GÜL A,Topal K,Gereklioglu C Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. . 2023; 94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
IEEE	Aksoy H,GÜL A,Topal K,Gereklioglu C "Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması." , ss.94 - 99, 2023. 10.21763/tjfmpc.1037387
ISNAD	Aksoy, Hüseyin vd. "Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması". (2023), 94-99. https://doi.org/10.21763/tjfmpc.1037387

APA	Aksoy H, GÜL A, Topal K, Gereklioglu C (2023). Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 17(1), 94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
Chicago	Aksoy Hüseyin,GÜL AYŞE NUR,Topal Kenan,Gereklioglu Cigdem Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 17, no.1 (2023): 94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
MLA	Aksoy Hüseyin,GÜL AYŞE NUR,Topal Kenan,Gereklioglu Cigdem Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, vol.17, no.1, 2023, ss.94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
AMA	Aksoy H,GÜL A,Topal K,Gereklioglu C Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2023; 17(1): 94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
Vancouver	Aksoy H,GÜL A,Topal K,Gereklioglu C Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2023; 17(1): 94 - 99. 10.21763/tjfmpc.1037387
IEEE	Aksoy H,GÜL A,Topal K,Gereklioglu C "Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması." Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 17, ss.94 - 99, 2023. 10.21763/tjfmpc.1037387
ISNAD	Aksoy, Hüseyin vd. "Çocukluk Döneminde Yaşanılan Şiddetin Ruhsal Hastalık Riski Ve Aile İşlevselliği Üzerine Etkisinin Araştırılması". Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 17/1 (2023), 94-99. https://doi.org/10.21763/tjfmpc.1037387