TY  - JOUR
TI  - Priapos Kültüne Multidisipliner Yaklaşım Açısından Farklı Bir Bakış
AB  - Fallus, uygarlık tarihi boyunca egemenliği, serveti ve bereketi temsil etmiştir. Birçok tarihi figür abartılı fallusuyla birlikte gücün, egemenliğin ve iktidarın sembolü olarak yansıtılır. Fakat fallusun her zaman egemenlik ve gücü temsil ettiğini söylemek de yanlıştır. Mitolojide bereket tanrısı olarak geçen Priapos abartılı erekte erkek genital organı ile tasvir edilmesine rağmen, hayat öyküsünün pek de ihtişamlı olmadığı söylenebilir. Ayrıca kısa boylu, çirkin bir yüz görünümüne sahiptir. Bu fiziksel özellikler, günümüz modern tıp bilgilerine göre, konjenital adrenal hiperplazi hastalığına sahip bireylerin fenotip özelliklerini yansıtır. Konjenital adrenal hiperplaziler, kortizol sentezinden sorumlu genetik defektlere bağlı olarak böbreküstü bezi yetersizliği ile sonuçlanan bir hastalıktır. 21 hidroksilaz eksikliğine bağlı konjenital adrenal hiperplazide enzim yolağındaki bloğa bağlı olarak dişil cinsiyet hormonu östrojen sentez edilemez ve yolak erkek cinsiyet hormonu androjenlerin aşırı üretilmesine yol açar. Aşırı androjen üretimi karyotip olarak hem erkek hem de dişilerde gerek genital organlarda gerekse de diğer bedensel özelliklerde virilizasyona yani yan erkekleşmeye neden olur. Hastalarda aşırı kıllanma, yaygın sivilceler oluşur. Hiperandrojenizme bağlı kemik olgunlaşmasındaki hızlanma boyun aşırı kısa olmasına neden olur. Kadınlarda klitoris o kadar büyür ki, erkek genitalyası görünümüne dönüşür. Bazı durumlarda bu dişi bireyler, erkek sanılarak büyütülür. Biz, Priapos’un tasvirlerinden yola çıkarak gerçekte bir erkek olmayıp, aşırı büyük dış genitalyası, boyunun aşırı kısa olması, çirkin yüz görünümü, olası sivilceler, hatta bazı figürinlerin de testissiz olması nedeniyle 21 hidroksliaz eksikliğine bağlı basit virilizan tip ya da 11 beta hidroksilaz eksikliğine bağlı konjenital adrenal hiperplaziden muzdarip bir dişi olabileceğini varsayıyoruz. Modern biyoloji ve tıp bilgilerine dayanan bu yaklaşımın mitoloji ile geçmiş kültürlerdeki dişiliğe, erilliğe ve onların beden algılarına olan kavrayışlarını değerlendirmede kırılma yaratacak önemli bir açılım sağlayacağını da düşünüyoruz.
AU  - PARLITI, UMUT
AU  - Karaoglan, Murat
AU  - Akbaş, Nazli
DO  - 10.48139/aybukulliye.1266563
PY  - 2023
JO  - Külliye
VL  - 4
IS  - 1
SN  - 2717-7351
SP  - 161
EP  - 172
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1164221
ER  -