Yıl: 2023 Cilt: Sayı: 33 Sayfa Aralığı: 530 - 546 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29000/rumelide.1285859 İndeks Tarihi: 06-05-2023

33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış

Öz:
Bozcaada ve Gökçeada jeopolitik konumları nedeniyle Akdeniz uygarlıklarının hemen hepsinin gözde mekânlarından olarak tarih sahnesinde yer bulmuşlardır. Birbirinden son derece farklı pek çok kültüre ev sahipliği yapan adalar, bu anlamda kültürel olarak da farklı tabakalarla ilgili bilgi sunması bakımından sosyal bilimlerin hemen her dalının ilgisine mazhar olmuşlardır. Süreç içerisinde tarih, coğrafya, arkeoloji, turizm, sosyoloji, mimarlık gibi pek çok sosyal bilim alanında çok çeşitli hacimlerde çalışmaların konu edildiği Çanakkale adaları aynı zamanda son çeyrekte çok sayıda Türk sinema eserine de mekân olmuştur. Adaların mimari, sosyal, coğrafi ve kültürel özellikleri, sinema eserlerinin görsel yönlerini zenginleştirmişlerdir. Bu eserler bir yandan adaları tüm yönleriyle sahnelerinde yansıtmakta, bir yandan da popüler hâle gelmeleriyle birlikte adalar için birer turistik tanıtım aracı da olmaktadırlar. Dolayısıyla Çanakkale adaları ile buraları plato olarak kullanan sinema yapımları arasında birbirini destekleyen simbiyotik bir ilişki ortaya çıkmıştır. Nitekim araştırmada elde edilen verilere göre özellikle 2000’lerden sonra Bozcaada ve Gökçeada’da çekilen filmler, Çanakkale’ye gelen turist sayısını da etkilemiş, sahadaki incelemelerde de adalarda mukim halkın büyük çoğunluğu bu filmlerin ortaya çıkardığı dolaylı reklamlar sayesinde gelen turistlerin ekonomik faaliyetleri de canlandırdığını ifade etmişlerdir. Çalışmada doğrudan doğruya Bozcaada ve Gökçeada’yı mekân olarak seçen yedi Türk filmi, görsel içerik çözümlemesi yöntemi ile incelenerek, bu filmlerin sözel, görsel ve müzikal dokularına yansıyan ada folkloruna matuf örüntülerin temsilleri üzerinde durulmuştur. Çalışmada ayrıca sahadaki kaynak kişilerin çekilen bu filmlere karşı tutumları da değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime:

A folkloric perspective on Turkish movies choosing Çanakkale islands as plato

Öz:
Due to their geopolitical location, Bozcaada and Gökçeada have found their place in the history scene as the favorite places of almost all Mediterranean civilizations. The islands, which are home to many cultures that are extremely different from each other, have attracted the attention of almost every branch of social sciences in terms of providing information about different cultural layers. Çanakkale islands, where various volumes of studies in many social science fields such as history, geography, archeology, tourism, sociology, and architecture were the subject of the process, also became the venue for many Turkish cinema works in the last quarter. The architectural, social, geographical and cultural features of the islands have enriched the visual aspects of the cinema works. On the one hand, these works reflect the islands on their stages with all their aspects, on the other hand, they also become a touristic promotional tool for the islands as they become popular. Therefore, a symbiotic relationship has emerged between the Canakkale islands and the cinema productions that use them as a plateau. As a matter of fact, according to the data obtained in the research, the films shot in Bozcaada and Gökçeada, especially after the 2000s, have also affected the number of tourists coming to Çanakkale, and in the field studies, the majority of the people residing in the islands stated that the indirect advertisements created by these films stimulated the economic activities of the tourists. They have done. In the study, seven Turkish films that directly chose Bozcaada and Gökçeada as venues were examined with the method of visual content analysis, and the representations of the island folklore patterns reflected in the verbal, visual and musical textures of these films were emphasized. In the study, the attitudes of the resource people in the field towards these films were also evaluated.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aça, M., Dinç, M. (2021). Türk Sinemasında Yeni Hayatın Eşiği: Haydarpaşa Garı Üzerine Değerlendirmeler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 312-324.
  • Bennett, A. (2018). Kültür ve Gündelik Hayat. İstanbul: Phoenix Yayınevi.
  • Coşkun, E. (2009). Türk Sinemasında Akım Araştırması. İstanbul: Phoenix Yayınevi.
  • Dardeniz, A., Bahar, E. ve Şimşek, L. (2007). Bozcaada Bağcılığındaki Gelişmeler, Sorunlar ve Öneriler. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, Bahar.
  • Dinç, M. (2019). Kemal Sunal Filmlerinde Folklor ve Mizah. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
  • Dinç, M. (2021). Yeni Adalılar Çanakkale Adalarında Göç, Halk Kültürü, Kimlik ve Dönüşüm. Çanakkale: Paradigma Akademi Yayınları.
  • Erdoğan, İ. ve Beşevli Solmaz, P. (2005). Sinema ve Müzik Materyal Satış ve Bilinç Yönetimi İçin Bilişsel ve Duygusalın Oluşturulması. Ankara: ERK Yayınları.
  • Gül E., Erdem, B. ve Gül, M. (2013) Yerel Festivallerin Etkinliğine Bağlı Ziyaretçi Kazanımları. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 18(2), ss.213-239.
  • Güvenç, A. Ö. (2020). Folklor ve Sinema. Ankara: Ötüken Neşriyat.
  • Karakaş, R. (2021). “Doğanın ve İnsanın Dirilişinin Simgesi: Yumurta”, Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, S.6, s. 31-51.
  • Karayel, L. (2019). Gökçeada Geleneksel Konut Mimarisi ve Sürdürülebilirliği. İstanbul: Mimarlık Vakfı Yayınları.
  • Koyucak Esen, Ş. (2010). Türk Sinemasının Kilometre Taşları. İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Onaran, A. Ş. (1995). Türk Sineması 1-2. İstanbul: Kitle Yayınları.
  • Özdemir, N. (2005). Cumhuriyet Dönemi Türk Eğlence Kültürü. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Özön, N. (1972). 100 Soruda Sinema Sanatı. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
  • Tan, N. (2016). Rodoslu Türklerin Lakapları Bağlamında Ad Biliminde Lakapların Önemi. Türk Dili, CX (777): 103-107.
  • Türkçe Sözlük (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
  • Yardımcı, S. (2021). 2 Mahalle 1 Ada Bozcaada Ada Monografisi. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Yeşil, S. (2021). Kültür Ekonomisi ve Endüstrisi Bağlamında Üzümün Hikâyesi: Nevşehir Örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Yıldız, M. C. (2007). Kahvehane Kültürü. İstanbul: Beyan Yayın Yayınları.
  • Yurdigul, Y., Elitaş, T. (2013). Türk Sinemasında Şive Ya Da Ağız Kullanımının Karakter Yapılandırmasına Etkisi. Atatürk İletişim Dergisi, Sayı 5, 43-62.
  • Sözlü kaynaklar
  • KK-1: Muharrem Yıldız, 1965 Doğumlu, Lisansüstü Mezunu, Öğretim Görevlisi. (Görüşme Tarihi: 31.07.2021)
  • KK-2: Ünsal Yayın, 1968 Doğumlu, Lise Mezunu, Esnaf. (Görüşme Tarihi: 31.07.2021)
  • KK-3: Şerife Güneş, 1955 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Esnaf. (Görüşme Tarihi: 07.08.2021)
  • KK-4: İbrahim Candan, 1950 Doğumlu, Ortaokul Mezunu, Emekli. (Görüşme Tarihi: 07.08.2021)
  • KK-5: Ali Rıza Yıldırım, 1955 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Esnaf. (Görüşme Tarihi: 08.08.2021)
  • KK-6: Fotini Kalanas, 1965 Doğumlu, Lisans Mezunu, Esnaf. (Görüşme Tarihi: 08.08.2021)
  • KK-7: Fatma Tuna, 1962 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Esnaf. (Görüşme Tarihi: 08.08.2021)
  • KK-8: Hatice Gül, 1974 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Esnaf. (Görüşme Tarihi: 14.08.2021)
  • KK-9: Sedattin Gül, 1975 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Esnaf. (Görüşme Tarihi: 14.08.2021)
  • KK-10: Ayşe Tüzel, 1962 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Esnaf. (Görüşme Tarihi: 15.08.2021)
  • KK-11: Halide Göztepe, 1954 Doğumlu, Lise Mezunu, Esnaf. (Görüşme Tarihi: 15.08.2021)
  • KK-12: Veli Göztepe, 1948 Doğumlu, Lisans Mezunu, Esnaf (Görüşme Tarihi: 15.08.2021)
  • Elektronik Kaynaklar
  • URL-1: https://www.haberturk.com/canakkale-haberleri/72524263-gokceadaya-gelen-turist-sayisinda-yuzde-20-artis-oldu (Erişim Tarihi: 11.08.2021)
  • URL-2: https://www.bozcaadahaber.net/cemil-hocanin-bozcaadasi-bozcaada-nin-ressam-cemil-onay-i/6721/ (Erişim Tarihi: 11.08.2021)
  • URL-3: https://www.haberturk.com/canakkale-haberleri/89017267-bozcaada-tatilci-akinina-ugradi (Erişim Tarihi: 11.08.2021)
  • URL-4: https://www.bozcaadahaber.net/bozcaada-da-bagbozumu-turlari-basladi/8773/ (Erişim Tarihi: 11.08.2021)
  • URL-5: https://www.meb.gov.tr/belirli-gun-ve-haftalar-cizelgesi/duyuru/11814 (Erişim Tarihi: 11.02.2023)
APA Doykun S (2023). 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. , 530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
Chicago Doykun Samet 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. (2023): 530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
MLA Doykun Samet 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. , 2023, ss.530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
AMA Doykun S 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. . 2023; 530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
Vancouver Doykun S 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. . 2023; 530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
IEEE Doykun S "33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış." , ss.530 - 546, 2023. 10.29000/rumelide.1285859
ISNAD Doykun, Samet. "33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış". (2023), 530-546. https://doi.org/10.29000/rumelide.1285859
APA Doykun S (2023). 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (33), 530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
Chicago Doykun Samet 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi , no.33 (2023): 530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
MLA Doykun Samet 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, vol., no.33, 2023, ss.530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
AMA Doykun S 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. 2023; (33): 530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
Vancouver Doykun S 33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. 2023; (33): 530 - 546. 10.29000/rumelide.1285859
IEEE Doykun S "33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış." RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, , ss.530 - 546, 2023. 10.29000/rumelide.1285859
ISNAD Doykun, Samet. "33. Çanakkale adalarını plato olarak seçen Türk sinema filmlerine folklorik bir bakış". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 33 (2023), 530-546. https://doi.org/10.29000/rumelide.1285859