TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ

Noyan, Emrah; SAMANCI, Muhammed

TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ

Emrah NOYAN, (Pamukkale Üniversitesi, Çivril Atasay Kamer Meslek Yüksekokulu, Finans-Bankacılık ve Sigortacılık Bölümü, Denizli, Türkiye)

Muhammed SAMANCI (Bozok Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Yozgat, Türkiye)

Vergi Raporu

27 0

Yıl: 2022 Cilt: Sayı: 279 Sayfa Aralığı: 84 - 94 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-05-2023

TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ

Öz:

Çalışma Türkiye’de enflasyon ve vergi gelirleri arasındaki ilişkiye odaklanmıştır. Teorik çerçeve- de birbirlerini etkilediğine yönelik birçok çalışma bulunan bu alan 1990-2021 enflasyon oranları ve vergi gelirlerinin yüzdelik değişimi verileriyle analiz edilmiştir. Enflasyon ve vergi gelirlerine ilişkin analizler yaygın olarak geleneksel yön- temlerle gerçekleştirilmiştir. Geleneksel analiz- ler, analize tabi tutulan zaman dilimi için tek bir sonuç vermektedir. Ayrıca birçoğu simülasyon içermemekte ve nedensellik, korelasyon ve et- kileşim için birden çok analiz içermektedir. Tüm bunlar dikkate alınarak çalışmada analize tabi tutulan zaman diliminde her bir kesit için bulgu içeren, simülasyon içeren ve nedensellik, kore- lasyon ve etkileşimi eşanlı ölçen yeni nesil bir analize başvurulmuştur. Wavelet uyum analizi olarak literatürde yer alan bu analiz R Studio programında yapılmıştır. Elde edilen bulgular ise Türkiye’de enflasyon ve vergi gelirleri arasında ilişki olmadığı yönündedir.

Anahtar Kelime:

THE RELATIONSHIP BETWEEN INFLATION AND TAX REVENUES IN TURKEY: WAVELET COHERENCE ANALYSIS

Öz:

The study focuses on the relationship between inflation and tax revenues in Turkey. This area, which has many studies that affect each other in the theoretical framework, has been analyzed with the data of 1990-2021 inflation rates and the percentage change in tax revenues. Analysis of inflation and tax revenues has been widely carried out using traditional methods. Traditional analyzes give a single result for the time period analyzed. Also, many do not include simulations and contain multiple analyzes for causality, correlation and interaction. Considering all of these, a new generation analysis that includes findings, simulations and simultaneously measuring causality, correlation and interaction for each cross-section in the analyzed time period has been applied. This analysis which exists in the literature as a wavelet coherence analysis, has been made in the R Studio program. Findings obtained show that there is no relationship between inflation and tax revenues in Turkey.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

• AGBEYEGBE, T. D., STOTSKY, J., WOLDE- MARIAM, A. (2006). “Trade Liberalization, Exchange Rate Changes, and Tax Revenue in Sub-Saharan Africa”.Journal of Asian Economics. Vol 17, Issue 2.
• AKBULUT, H. (2017). “Enflasyon ve Faiz Oranlarının Vergi Gayreti ile İlişkisi: Türki- ye’de Uygulanan Gelir Vergisi İçin Ampirik Bir Uygulama”. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. Cilt 54. Sayı 630.
• AKDUĞAN, U. (2000). “Enflasyon ve Dolaylı Vergiler Arasındaki Bağlantı: Türkiye Örne- ği”. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. Cilt 9. Sayı 4.
• AYENEW, W. (2016). “Determinants of Tax Revenue in Ethiopia (Johansen Co-Integ- ration Approach)”, International Journal of Business, Economics and Management. Vol 3. Issue 6.
• COMBES, J. M., GROSSMANN, A., TC- HAMITCHIAN, P. (1987), Wavelets Ti- me-Frequency Methods and Phase Space, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, Berlin.
• CREEDY, J. (1998). “The Welfare Effect On Different Income Groups Of Indirect Tax Changes And Inflation In New Zealand”. Economic Record. Vol 74. Issue 227.
• ÇAKMAKLI, C., DEMİRALP, S., YEŞİLTAŞ, S., YILDIRIM, M. A. (2018). “Tütün Ürünleri- ne Uygulanan Dolaylı Vergilerin Enflasyona Etkileri”. (https://eaf.ku.edu.tr/sites/eaf. ku.edu.tr/files/erf_wp_1811_tr.pdf). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2022.
• ÇALCALI, Ö. ve ALTINER, A. (2019). “Makroekonomik Açıdan Vergi Gelirlerinin Belirleyicileri: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama”, Maliye ve Finans Yazıları. Sayı 112.
• ERDOĞAN, S. ve ERDOĞAN, A. (2018). “Türkiye Ekonomisine Yönelik Tanzi ve Pa- tinkin Etkilerinin VAR Analizi (2006-2017)”. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim- ler Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 1.
• FEYZULLAH, M. (2013). Kamu Harcama- ları ve Vergi Gelirleri Arasındaki İlişki: 1980 Sonrası Türkiye Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Konya.
• GOBACHEW, N., DEBELA, K. L, SHİBİRU, W. (2018). “Determinants of Tax Revenue in Ethiopia”, Economics, Vol 6, Issue 6.
• GRINSTED, A., MOORE, J. C., JEVREJEVA, S. (2004), “Application of The Cross Wavelet Transform and Wavelet Coherence to Geo- physical Time Series”, Nonlinear Processes in Geophysics. Vol 11. Issue 5/6.
• GÜVENEK, B., ALPTEKİN, V. ve ÇETİNKA- YA, M. (2010). “Enflasyon ve Dolaylı Ver- gilerden Elde Edilen Gelirler Arasındaki İlişkinin Var Yöntemiyle Analizi”. Kamu-İş Dergisi. Cilt 11. Sayı 3.
• HENRY, S. G. ve KARAKİTSOS, E. (1986). “Inflation, Unemployment And Indirect Taxation”. Bulletin of Economic Research, Vol 39. Issue 1.
• KALAŠ, B., MİROVİĆ, V., ANDRAŠİĆ, J. (2018). “Empirical Analysis Of Value Added Tax And Inflation Rate: Tuckey’s HSD Test In Selected Western Balkan”. Countries Eko- nomika, Vol 64. Issue 2.
• KARAGÖZ, K. (2013). “Determinants of Tax Revenue: Does Sectorial Composition Mat- ter?”. Journal of Finance, Accounting & Management. Vol 4. Issue 2.
• KİRKBY, R. (2013). “The Case for Tax-Ad- justed Inflation Targeting”. (https://icma- if.soc.uoc.gr/~icmaif/Year/2013/papers/ paper_1_8.pdf). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022.
• KOUTSOUVELİS, P. ve PAPASTATHOPOU- LOS, A. (2013). “The Effects of Indirect Taxes on Consumer Prices: Empirical Evidence for Greece”. Advances in Management & App- lied Economics. Vol 3. Issue 1.
• LOPES DA VEIGA, J. A., FERREIRA LOPES, A., SEQUEIRA, T. N. (2016). “Public Debt, Economic Growth and Inflation in African Economies”, South African Journal of Eco- nomics, Vol: 84, Issue: 2.
• MAKTAL, D. (2004). Türkiye’de Vegri Enflas- yon İlişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. İz- mir.
• MEMON, I. A., KALHORO, M. S., PAYNE, A. (2013), “Wavelet Coherence Analysis of Change Blindness”, Mehran University Re- search Journal of Engineering & Techno- logy, Vol 32. Issue 1.
• MEYER, Y. (1993). “Wavelets: Algorithms & Applications”. SIAM (Society for Industrial and Applied Mathematics. Philadelphia.
• MOŻDZİERZ, A. (2017). “The Impact of Changes in Indirect Tax Rates on Inflation in Selected EU Countries”. Annales Universi- tatis Mariae Curie-Skłodowska. Section H Oeconomia. Vol 51. Issue 4.
• NOWOTNY, E. (1980). “Inflation and Taxati- on: Reviewing The Macroeconomic Issues”. Journal of Economic Literature. Vol 18. No 3.
• ÖZMEN, İ. (2016). “Vergi Gelirlerinin Belir- leyicileri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz: BRIC-T”. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi. Cilt 16. Sayı 32.
• PAL, D. ve MITRA, S. K. (2019). “Oil Price and Automobile Stock Return Co-Move- ment: A Wavelet Coherence Analysis”, Eco- nomic Modelling No 76.
• PEHLİVAN, O. (1993). “Enflasyonun Vergi Sistemi Üzerindeki Etkisi”. Vergi Dünyası. Sayı 137.
• PESSİNO, C. ve FENOCHİETTO, R. (2010). “Determining Countries Tax Effort”. Ha- cienda Pública Española / Review of Public Economics. Vol 195. Issue 4.
• REHMAN, F. U. ve KHAN, D. (2015). “The Determinants Of Food Price Inflation In Pa- kistan: An Econometric Analysis”. Advances in Economics and Business. Vol 3. Issue 12.
• ŞEN, H. (2003). “Olivera-Tanzi Etkisi: Tür- kiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma”. Maliye Dergisi. Sayı 143.

APA	Noyan E, SAMANCI M (2022). TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. , 84 - 94.
Chicago	Noyan Emrah,SAMANCI Muhammed TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. (2022): 84 - 94.
MLA	Noyan Emrah,SAMANCI Muhammed TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. , 2022, ss.84 - 94.
AMA	Noyan E,SAMANCI M TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. . 2022; 84 - 94.
Vancouver	Noyan E,SAMANCI M TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. . 2022; 84 - 94.
IEEE	Noyan E,SAMANCI M "TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ." , ss.84 - 94, 2022.
ISNAD	Noyan, Emrah - SAMANCI, Muhammed. "TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ". (2022), 84-94.

APA	Noyan E, SAMANCI M (2022). TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. Vergi Raporu, (279), 84 - 94.
Chicago	Noyan Emrah,SAMANCI Muhammed TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. Vergi Raporu , no.279 (2022): 84 - 94.
MLA	Noyan Emrah,SAMANCI Muhammed TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. Vergi Raporu, vol., no.279, 2022, ss.84 - 94.
AMA	Noyan E,SAMANCI M TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. Vergi Raporu. 2022; (279): 84 - 94.
Vancouver	Noyan E,SAMANCI M TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ. Vergi Raporu. 2022; (279): 84 - 94.
IEEE	Noyan E,SAMANCI M "TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ." Vergi Raporu, , ss.84 - 94, 2022.
ISNAD	Noyan, Emrah - SAMANCI, Muhammed. "TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: WAVELET UYUM ANALİZİ". Vergi Raporu 279 (2022), 84-94.