Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi

Uluğ Cicim, İlknur; ÇELİK PARTAL, ELİF ÇAĞLA

Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi

İlknur ULUĞ CİCİM, (Akdeniz Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Deniz Hukuku Anabilim Dalı, Öğretim Üyesi / Antalya - Türkiye)

Elif Çağla ÇELİK PARTAL

Terazi Hukuk Dergisi

59 0

Yıl: 2023 Cilt: Sayı: 198 Sayfa Aralığı: 47 - 55 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-05-2023

Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi

Öz:

Bir sigorta sözleşmesinde sigortacı teminat kapsamında yer alan bir rizikonun gerçekleşmesi sonucunda sigortalının uğradığı zararı tazmin eder. Bundan başka sigortacı, sigortalının poliçe kapsamında yer alan bir rizikonun gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkacak olan zararı önlemek veya azaltmak için yaptığı harcamalardan da sorumludur. Bu husus tekne sigortası sözleşmesinde, poliçeye ekli halde bulunan Enstitü Tekne Klozları’nda “sigortalının görevi (dava ve say)”(*1) başlığı altında düzenlenmiştir. Bu çalışmada Enstitü Tekne Klozları’nda yer alan “sigortalının görevi (dava ve say)” klozu Türk hukuku ile karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Çalışmada ilk olarak klozun genel özellikleri ele alınmış, ardından klozda düzenlenen zararı önleme ve azaltma görevinin devreye girmesi için gereken şartlar incelenmiş, son olarak ise görevin ihlaline bağlanan sonuçlara yer verilmiştir. Bu tespitler doğrultusunda zararı önleme ve azaltma görevine ilişkin Enstitü Tekne Klozları ile Türk hukuku arasındaki farklar ortaya konulmuş ve klozun Türk hukukunda yer alan emredici düzenlemelere aykırı olup olmadığını tespit etmek amaçlanmıştır. İngiliz hukukunun tekne sigortasının gelişimi ve bugünkü şeklini almasında büyük bir önem taşıdığı göz önünde tutulduğunda, çalışmada İngiliz hukukunda yer alan düzenlemeler ile İngiliz yargı kararlarına da yer verilmiştir.

Anahtar Kelime:

Assessment of the Sue and Labor Clause in Hull Insurance Contracts with Respect to Turkish Law

Öz:

In an insurance contract, the assured can recover for the loss incurred as a result of a risk insured against. Furthermore, the insurer is also responsible for the expenses insurred by the assured to avert and minimise the loss that may arise as aresult of a risk covered by the policy. The subject is governed by the Institute Hull Clauses named as the “duty of assured (sue and labour)”. This paper analyses sue and labour clause under Institute Hull Clauses in comparison to Turkish law. First of all, general aspects of sue and labour clause will be addressed. Thereafter, conditions required for the sue and labour clause and the consequences of breach of sue and labour clause will be analyzed. In light of this findings, Turkish law will be reviewed and the differences between the provision of Institute Hull Clauses and Turkish Law will be revealed and whether the sue and labour clause is contrary to the imperative provisions of Turkish Commercial Code will be determined. Considering that Common Law is a great importance in the development of hull insurance, the regulations in Common Law and judicial decisions are also included.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Antalya, Gökhan. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt V/1,2. Ankara: Genişletilmiş 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2019.
Arseven, Haydar. Sigorta Hukuku. İstanbul: Yenilenmiş 2. Baskı, Beta Yayıncılık, 1991.
Bennett, Howard. The Law of Marine Insurance. Oxford: 2. Edition, Oxford University Press, 2006.
Clarke, Malcolm. Policies and Perceptions of Insurance Law in the Twenty - First Century. Oxford: Oxford University Press, 2005.
Çelik Partal, Elif Çağla. Tekne Sigortalarında Teminatın Rizikolar Bakımından Kapsamı. Ankara: 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2021.
Çetingil, Ergon, Rayegân Kender ve Samim Ünan. Müşterek Avarya Hukuku. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2011.
Deschenaux, Henri ve Pierre Tercier. Sorumluluk Hukuku. Ankara: Kadıoğlu Matbaası, 1983.
Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: 25. Baskı, Yetkin Yayınları, 2020.
Ertan, Kerem. “Yeni Türk Hukuku’nda Tekne Sigortaları”. Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda Deniz Sigortaları Sempozyumu. Deniz Hukuku Derneği - Sigorta Hukuku Türk Derneği, 2012, s. 11-46.
Gilman, Jonathan, Mark Templeman, Claire Blanchard, Philippa Hopkins and Neil Hart. Arnould: Law of Marine Insurance and Average. London: 19. Edition, Sweet & Maxwell, 2018.
Goldrein, Ian and Robert Merkin. Insurance Disputes. London: Third Edition, Informa, 2011. Gürses, Özlem. Marine Insurance Law. New York: 2. Edition, Routledge, 2017.
Hodges, Susan. Law of Marine Insurance. London: 1. Edition, Cavendish Publishing Limited, 1996.
Hudson, Geoffrey N., Tim Madge and Keith Sturges. Marine Insurance Clauses. Oxford: 5. Edition, Informa, 2012.
Kender, Rayegân. Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku. İstanbul: Güncelleştirilmiş 17. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, 2021.
Kılıçoğlu, Ahmet. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Genişletilmiş 17. Baskı, Turhan Yayıncılık, 2013.
Merkin, Robert. Colinvaux’s Law of Insurance. London: 7. Edition, Sweet & Maxwell, 1997.
Merkin, Robert. Insurance Law an Introduction. London: Informa, 2007.
Merkin, Robert. Marine Insurance Legislation. London: 4. Edition, Lloyd’s List, 2010 (Anılış: Merkin, Legislation).
Nomer, Halûk Nami. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Gözden Geçirilmiş 13. Baskı, Beta Yayıncılık, 2013.
O’May, Donald. Marine Insurance. Law and Policy. London: Sweet & Maxwell, 1993.
Oğuzman, Kemal ve Turgut Öz. Borçlar Hukuku, Genel Hükümler Cilt-2. İstanbul: Gözden Geçirilmiş 11. Baskı, Vedat, 2013.
Reisoğlu, Sefa. Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Yeni Türk Borçlar Kanunu’na Göre Hazırlanmış 25. Baskı, Beta Yayıncılık, 2013.
Rose, Francis. Marine Insurance: Law Practice. London: 2. Edition, Informa, 2012.
Şenocak, Kemal. Mesleki Sorumluluk Sigortası. Ankara: 1. Baskı, Turhan, 2000 (Anılış: Şenocak, Sorumluluk).
Şenocak, Kemal. “Sigorta Ettirenin Zararı Önleme ve Azaltma Külfetine İlişkin Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi”. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu XXVIII. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2014, s. 45-64 (Anılış: Şenocak, “Külfet”).
Tekinay, Selahattin Sulhi, Sermet Akman, Haluk Burcuoğlu ve Atilla Altop. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Yeniden Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 7. Baskı, Filiz Kitabevi, 1993.
Ülgener, Fehmi. Deniz Sigortacısının Sorumluluğu Causa Proxima. İstanbul: 1. Baskı, Der Yayınları, 2021 (Anılış: Ülgener, Sorumluluk).
Ülgener, Fehmi. Deniz Sigortalarında Nedensellik ve Causa Proxima Kuralı. İstanbul: 1. Bası, Der Yayınları, 1994 (Anılış: Ülgener, Causa Proxima).
Ünan, Samim. “2011 Tarihli Türk Ticaret Kanunu’nda Sigorta Ettirenin Görevleri”. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu XXV. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2011, s. 49-84 (Anılış: Ünan, “Görevler”).
Ünan, Samim. Türk Ticaret Kanunu Şerhi Altıncı Kitap: Sigorta Hukuku - Cilt: I Genel Hükümler. İstanbul: 1 Baskı, On İki Levha, 2016 (Anılış: Ünan, Genel Hükümler).
Ünan, Samim. “Türk Ticaret Kanunu Taslağı’nın Sigorta Hukuku Başlıklı Altıncı Kitabı Hakkında Düşünceler”. Sigorta Hukuku Dergisi (Türk Ticaret Kanunu Taslağı) Özel Sayı (2005): 109-196 (Anılış: Ünan, “Düşünceler”).
Yazıcıoğlu, Emine. Tekne Sigortası Sözleşmesi. İstanbul: 1. Bası, Beta, 2003 (Anılış: Yazıcıoğlu, Tekne Sigortası).
Yazıcıoğlu, Emine. “Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nın “Sigorta Hukuku” Kitabındaki Hükümler Hakkında Bazı Değerlendirmeler”. Sigorta Hukuku Dergisi S. 1 (2005): 79-87 (Anılış: Yazıcıoğlu, “Değerlendirmeler”).
Yazıcıoğlu, Emine ve Zehra Şeker Öğüz. Sigorta Hukuku. İstanbul: Gözden Geçirilmiş 3. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, 2020.

APA	Uluğ Cicim İ, ÇELİK PARTAL E (2023). Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. , 47 - 55.
Chicago	Uluğ Cicim İlknur,ÇELİK PARTAL ELİF ÇAĞLA Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. (2023): 47 - 55.
MLA	Uluğ Cicim İlknur,ÇELİK PARTAL ELİF ÇAĞLA Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. , 2023, ss.47 - 55.
AMA	Uluğ Cicim İ,ÇELİK PARTAL E Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. . 2023; 47 - 55.
Vancouver	Uluğ Cicim İ,ÇELİK PARTAL E Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. . 2023; 47 - 55.
IEEE	Uluğ Cicim İ,ÇELİK PARTAL E "Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi." , ss.47 - 55, 2023.
ISNAD	Uluğ Cicim, İlknur - ÇELİK PARTAL, ELİF ÇAĞLA. "Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi". (2023), 47-55.

APA	Uluğ Cicim İ, ÇELİK PARTAL E (2023). Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. Terazi Hukuk Dergisi, (198), 47 - 55.
Chicago	Uluğ Cicim İlknur,ÇELİK PARTAL ELİF ÇAĞLA Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. Terazi Hukuk Dergisi , no.198 (2023): 47 - 55.
MLA	Uluğ Cicim İlknur,ÇELİK PARTAL ELİF ÇAĞLA Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. Terazi Hukuk Dergisi, vol., no.198, 2023, ss.47 - 55.
AMA	Uluğ Cicim İ,ÇELİK PARTAL E Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. Terazi Hukuk Dergisi. 2023; (198): 47 - 55.
Vancouver	Uluğ Cicim İ,ÇELİK PARTAL E Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi. Terazi Hukuk Dergisi. 2023; (198): 47 - 55.
IEEE	Uluğ Cicim İ,ÇELİK PARTAL E "Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi." Terazi Hukuk Dergisi, , ss.47 - 55, 2023.
ISNAD	Uluğ Cicim, İlknur - ÇELİK PARTAL, ELİF ÇAĞLA. "Tekne Sigortası Sözleşmelerinde Yer Alan Dava ve Say (Sue and Labour) Klozunun Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi". Terazi Hukuk Dergisi 198 (2023), 47-55.