MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE
Yıl: 2023 Cilt: Sayı: 70 Sayfa Aralığı: 255 - 284 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.57083/adaletdergisi.1285754 İndeks Tarihi: 03-08-2023
MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE
Öz: Ek tasfiye kurumu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu öncesi dönemde öğreti ve uygulamada benimsenmesine karşın, ilk kez TTK’nın 547. maddesi ile yasal olarak düzenlenmiştir. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu m. 255’te ise iflâs sonucu sona eren şirketlerde ek tasfiyeye ilişkin özel bir düzenleme bulunmaktadır. Bu iki usûlün kavramsal olarak karıştırılmaması için iradî ek tasfiye ve iflasta ek tasfiye tasnifinin yapılması mümkündür. Çalışmamızın odak noktasını TTK m. 547’de düzenlenen ek tasfiye yolu oluşturmaktadır. Tasfiye işlemlerinin eksiksiz olarak yapıldığı zannı ile şirketin ticaret sicilinden terkininden sonra başka tasfiye önlemlerinin alınmasının zorunlu olduğunun ortaya çıkması hâlinde eksikliklerin giderilmesi ve önlemlerin alınması amacıyla izlenilen yola ek tasfiye denilmektedir. Ek tasfiye sürecinin işletilebilmesi için öncelikle bir mahkeme kararına ihtiyaç vardır. Bu sebepledir ki, anonim şirketlerde ek tasfiyenin medenî usûl hukuku kapsamında da ele alınması gerekmektedir. Çalışmada sicilden silinmenin şirketin hukukî durumuna etkisi ve ek tasfiyenin şartları ele alındıktan sonra, ek tasfiye talebinin bir dava mı yoksa çekişmesiz bir yargı işi mi olduğu tespit edilmeye çalışılacaktır. Tespitimiz doğrultusunda ek tasfiyede görevli ve yetkili mahkeme, uygulanacak yargılama usûlü ve yargılama ile tasfiye giderleri hususları ele alınacaktır. Bu çalışmada iflâsta ek tasfiye ile iradî ek tasfiyenin benzeyen ve farklılaşan yönlerine de kısaca değinilecektir.
Anahtar Kelime: Additional Liquidation in Joint-Stock Companies with Respect to Civil Procedure Law
Öz: Although the additional liquidation was adopted in doctrine and practice before the Turkish Commercial Code No. 6102, it was legally regulated for the first time in Article 547 of the TCC. Article 255 of the Execution and Bankruptcy Law No. 2004, on the other hand, contains a special provision on additional liquidation in companies that have been dissolved as a result of bankruptcy. In order not to confuse these two procedures conceptually, voluntary additional liquidation and additional liquidation in bankruptcy can be classified. The focus of our study is the additional liquidation procedure regulated under Art. 547 TCC. After the company is cancelled from the trade registry considering that the liquidation procedures have been completed in full, in case it is revealed that it is necessary to take other liquidation measures, the method followed in order to eliminate the deficiencies and to take measures is called additional liquidation. A court order is required before the additional liquidation process can be initiated. For this reason, additional liquidation in joint stock companies should also be considered within the scope of civil procedure law. In the study, after examining the effect of the cancellation of the registry on the legal situation of the company and the conditions of the additional liquidation, it will be attempted to determine whether the request for additional liquidation is a contentious or non-contentious jurisdiction. In line with our determination, the competent and authorized court for the additional liquidation, the trial procedure, the proceedings and the liquidation expenses will be discussed. In this study, the similarities and differences between additional liquidation in bankruptcy and voluntary additional liquidation will also be briefly mentioned.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akil C, “Vesayete İlişkin Olanlar Dışında Türk Medeni Kanunu’nda Yer Alan Çekişmesiz Yargı İşleri”, C. 62, S. 4, 2013, AÜHFD, s. 923-969.
- Akkan M, Pekcanıtez Usûl Medeni Usûl Hukuku, Cilt I, 15. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
- Aksoy M A, Sermaye Şirketlerinde ve Kooperatiflerde Ek Tasfiye, Gazi Kitabevi, Ankara, 2019.
- Alangoya H Y/ Yıldırım MK/ Deren-Yıldırım N, Medenî Usul Hukuku Esasları, Beta Yayıncılık, 8. Tıpkı Bası, İstanbul, 2011.
- Albayrak H, İflasın Kaldırılması, Yetkin Yayınları, Ankara, 2007.
- Alışkan M, “Anonim Şirketlerde Sicil Kaydının ve Tasfiyenin Yeniden Açılması (=İhya)”, S. 59-60, 2009, BÜHF Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, s. 7-47.
- Al Kılıç Ş, Anonim Şirketlerde Tasfiyeden Dönme, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
- Ansay SŞ, Hukuk Yargılama Usulleri, Güzel Sanatlar Matbaası, 7. Baskı, Ankara, 1960.
- Aras A, Çekişmesiz Yargıda Yargılama Usûlü, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017 (Yargılama Usûlü).
- Aras A, “Çekişmesiz Yargı İşlerinde Görev ve Yetki”, C. 7, S. 1, 2016, İnÜHFD, s. 65-85.
- Arslan R / Tanrıver S, Yargı Örgütü Hukuku, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2001.
- Arslan R/ Yılmaz E/ Taşpınar Ayvaz S/ Hanağası E, Medenî Usul Hukuku, 5. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2019.
- Arslanlı H, Anonim Şirketler, IV. Kısım Anonim Şirketin Hesapları – V. Kısım Anonim Şirketin İnfisahı ve Tasfiyesi, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1961.
- Atalı M, “Avusturya Hukukunda Çekişmesiz Yargı”, Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı-IV, Ankara, 2005, ss. 50-105.
- Atalı M, Pekcanıtez Usûl Medeni Usûl Hukuku, Cilt III, 15. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017 (Pekcanıtez Usûl).
- Atalı M/ Ermenek İ/ Erdoğan E, Medenî Usûl Hukuku, 3. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020.
- Atalı M/ Ermenek İ/ Ünal Kaya H, Yargı Örgütü, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020.
- Ayhan R/ Çağlar H/ Özdamar M, Şirketler Hukuku Genel Esaslar, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020.
- Beck-Online Grosskommentar, Hrsg. Gerald Spindler/ Eberhard Stilz, C. H. Beck Verlag, München, 2020 (BeckOGK/Yazar).
- Bahtiyar M, Ortaklıklar Hukuku, 13. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 2019.
- Berkin N M, Medenî Usul Hukuku Esasları, Hamle Matbaası, İstanbul, 1969.
- Bilge M E, “Anonim Şirketin Sona Ermesi ve Tasfiyesi”, C. XVI, S. 3-4, 2012, EÜHFD, s. 261-294.
- Bilge N / Önen E, Medenî Yargılama Hukuku Dersleri, Sevinç Matbaası, 3. Baskı, Ankara, 1978.
- Bilgili F / Demirkapı E, Şirketler Hukuku, Dora Basım-Yayın Dağıtım, 9. Baskı, Bursa, 2013.
- Boran Güneysu N, “Anonim Şirkette Ek Tasfiyenin Medenî Yargılama Hukukunda Görünümü”, Prof. Dr. Selçuk Öztek’e Armağan, C. 1, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2022, s. 575-619.
- Budak A C, Medeni Usul Hukukunda Üçüncü Kişilerin Haklarının Korunması, Beta Basım Yayım, İstanbul, 2000.
- Budak A C / Karaaslan V, Medenî Usul Hukuku, Adalet Yayınevi, 4. Baskı, Ankara, 2020.
- Çakı G, Anonim Ortaklık Tasfiyesinde Alacakların Korunması, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020.
- Erdoğan R, “Anonim Şirketlerde Ek Tasfiye”, Yıl: 11, S. 43, 2020, TAAD, s. 115-143.
- Eriş G, Ticari İşletme ve Şirketler, C. III, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.
- Görgün Ş / Börü L / Toraman B / Kodakoğlu M, Medenî Usûl Hukuku, Yetkin Yayınları, 8. Baskı, Ankara, 2019.
- Güven Ş, “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde Anonim Şirketlerin Sona Ermesi ve Tasfiyesi”, C. 1, S. 1, 2016, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 35-63.
- Hanağası E, Davada Menfaat, Yetkin Yayınları, Ankara, 2009.
- Hayran Polat M, “Ek Tasfiye Amacıyla Şirketin Yeniden Tescilinin Talep Edildiği Yargılamada Uygulanacak Olan Yargılama Usulünün Değerlendirilmesi”, S. 69, 2022, Adalet Dergisi, s. 491-512.
- Hirş E, Ticaret Hukuku Dersleri, 3. Bası, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1948.
- İmregün O, Anonim Ortaklıklar, 4. Bası, Yasa Yayınları, İstanbul, 1989.
- Kale İE, Şirketler Hukukunda Çekişmesiz Yargı İşleri, Yayımlanmamış YL Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi SBE, Afyonkarahisar, 2019.
- Kale S, “İflas Kapandıktan Sonra Borçluya Ait Yeni Mal Bulunması (İİK m. 255)”, C. 2, S. 1, 2015, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 134.
- Karahan S, Anonim Şirketlerde Tasfiye, Mimoza Yayınları, Konya, 1998 (Tasfiye).
- Karahan S, “Anonim ve Limited Şirketlerde Ek Tasfiye”, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, C. I, Beta Yayınları, İstanbul, 2002, s. 445-458 (Ek Tasfiye).
- Karahan S, “Anonim ve Limited Şirketlerde İhya ve Tasfiyeden Dönme (Karar Tahlili)”, Prof. Dr. Fahiman Tekil’in Anısına Armağan, İstanbul, 2003, s. 277-293 (İhya).
- Karaman Coşgun Ö, Anonim Şirketin Tasfiyesi, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015.
- Karayalçın Y, Ticaret Hukuku II. Şirketler Hukuku, 2. Baskı, Sevinç Matbaası, Ankara, 1973.
- Karslı A, Medeni Muhakeme Hukuku, 4. Baskı, Alternatif Yayıncılık, İstanbul, 2014.
- Kendigelen A, Yeni Türk Ticaret Kanunu: Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, 3. Tıpkı Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016.
- Kervankıran E, Anonim Şirketlerin Tasfiyesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2015.
- Kodakoğlu M, Medenî Usul Hukukunda Aslî Müdahale, Legem Yayıncılık, Ankara, 2018.
- Kuru B, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt I, Demir Demir Yayıncılık, 6. Baskı, İstanbul, 2001 (Muhakeme C. I).
- Kuru B, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2013.
- Kuru B, Medenî Usul Hukuku Ders Kitabı, 3. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2019 (Usul).
- Kuru B, Nizasız Kaza, Ajans Türk Matbaası, Ankara, 1961 (Nizasız Kaza).
- Meriç N, Medenî Yargılama Hukukunda Tasarruf İlkesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2011.
- Ocak N, “Anonim Şirketlerde Ek Tasfiye”, C. 20, S. 229, 2022, Legal Hukuk Dergisi, s. 51-82.
- Önen E, Medeni Yargılama Hukuku, Sevinç Matbaası, Ankara, 1979.
- Pekcanıtez H / Atalay O / Özekes M, Medenî Usûl Hukuku Ders Kitabı, 8. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
- Pınar H, “Anonim Şirketlerde Sona Erme ve Tasfiye”, Şirketler Hukuku, Sami Karahan (Ed.), Mimoza Yayınları, Konya, 2013, s. 751-779.
- Poroy R/ Tekinalp Ü/ Çamoğlu E, Ortaklıklar Hukuku – II, 14. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2019.
- Postacıoğlu İE, Medeni Usul Hukuku Dersleri, Sulhi Garan Matbaası, 6. Bası, İstanbul, 1975.
- Rüzgaresen C, “Çekişmesiz Yargıda Dosyanın İşlemden Kaldırılma Sebepleri ve Kaldırılma Usulü”, C. 5, S. 1, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Arş. Gör. Ceren Damar Şenel Armağanı C. III, 2020, s. 2637-2656 (Çekişmesiz Yargı).
- Rüzgaresen C, Medeni Muhakeme Hukukunda Usul Ekonomisi İlkesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2013.
- Songur D, “Türk Hukukunda Şirketlerin İhyası”, Prof. Dr. Sabih Arkan’a Armağan, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019, s. 995-1023.
- Şener O H, Anonim Ortaklıkta Ek Tasfiye (İhya), Adalet Yayınevi, Ankara, 2015 (Ek Tasfiye).
- Şener O H, Ortaklıklar Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 4. Bası, Ankara, 2019 (Ortaklıklar).
- Tanrıver S, Medenî Usûl Hukuku, Cilt I, Yetkin Yayınları, 2. Bası, Ankara, 2018 (Usûl).
- Tanrıver S, “Türk Hukuku Bağlamında Çekişmesiz Yargı ve Noterlik”, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan C. II, Turhan Kitabevi, Ankara, 2010, s. 2013-2024 (Çekişmesiz Yargı).
- Taşpınar Ayvaz S, “Mahkeme Kararıyla Düzeltilmiş Nüfus Kayıtları Hakkında Tekrar Mahkemeye Başvurulabilir Mi?”, Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan, C. 2, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014, s. 1851-1878.
- Tekil F, Anonim Şirketler Hukuku, 2. Bası, İstanbul, 1998.
- Topal Ö, “TMK m. 173/2 ve 3'de Yer Alan Hususların Çekişmesiz Yargı İşi Olup Olmadığının Değerlendirilmesi”, C. XVIII, S. 3–4, 2014, EÜHFD, s. 193-228.
- Uçar S, Tüm Şirketlerde Fesih ve Tasfiye, Kazancı Matbaacılık, İstanbul, 1996.
- von Steiger F, İsviçrede Anonim Şirketler Hukuku, Çev. Tahir Çağa, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1968.
- Yıldırım K, “Alman Hukukunda Çekişmesiz Yargı”, Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı-IV, Ankara, 2005, s. 18-48.
- Yıldız Ş, “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 548. Maddesine Göre Tasfiyeden Dönme”, Y. 15, S. 30, 2016/3, İTÜSBD, s. 131-148.
- Yılmaz A, “Türk Ticaret Kanunu'na Göre Anonim ve Limited Şirketlerde Ek Tasfiye”, C. XXXII, S. 2, 2016, BATİDER, s. 149-173.
- Yılmaz E, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi Cilt 3, Yetkin Yayınları, 3. Baskı, Ankara, 2017.
APA | Doğanay M (2023). MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. , 255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
Chicago | Doğanay Muhammed Zahid MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. (2023): 255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
MLA | Doğanay Muhammed Zahid MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. , 2023, ss.255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
AMA | Doğanay M MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. . 2023; 255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
Vancouver | Doğanay M MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. . 2023; 255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
IEEE | Doğanay M "MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE." , ss.255 - 284, 2023. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
ISNAD | Doğanay, Muhammed Zahid. "MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE". (2023), 255-284. https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1285754 |
APA | Doğanay M (2023). MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. Adalet Dergisi , (70), 255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
Chicago | Doğanay Muhammed Zahid MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. Adalet Dergisi , no.70 (2023): 255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
MLA | Doğanay Muhammed Zahid MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. Adalet Dergisi , vol., no.70, 2023, ss.255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
AMA | Doğanay M MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. Adalet Dergisi . 2023; (70): 255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
Vancouver | Doğanay M MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE. Adalet Dergisi . 2023; (70): 255 - 284. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
IEEE | Doğanay M "MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE." Adalet Dergisi , , ss.255 - 284, 2023. 10.57083/adaletdergisi.1285754 |
ISNAD | Doğanay, Muhammed Zahid. "MEDENÎ USÛL HUKUKU YÖNÜNDEN ANONİM ŞİRKETLERDE EK TASFİYE". Adalet Dergisi 70 (2023), 255-284. https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1285754 |