TY - JOUR TI - Dünya’dan Örnekler ile Kentsel Yayılım Modelleri AB - Günümüzde kentlerin hızlı gelişimi ile kent çevresi kırsal peyzaj- ların ve kırsal karakterlerin değişime uğraması sonucunda, net bir kır-kent ayrımı yapılması mümkün olmamaya başlamıştır. Bununla birlikte artık sadece kentlerin değil kent dışı alanların da büyüme- ye başlamasıyla daha da karmaşık yapılar oluşmakta, kentin kırsal peyzajları etkilemesi ve değiştirmesi sonucunda yeni ara kesitler ve tanımlamalar ortaya çıkmaktadır. Bu noktada alan kullanımla- rının net olarak belirlenemediği ve sınırlandırmanın zor olduğu kentsel ve kırsal alanlarda beliren geçiş ve yayılım bölgelerinin doğru planlama süreçleri ile kırsal ve kentsel karakterlerin ko- runması adına izlenmesi ihtiyacı doğmuştur. Yayılım çok yoğun bir bölgeden az yoğun bir bölgeye olan hareketi ifade etmekte olup, bu çalışma ile kentsel ve kırsal peyzajlar arasında kalan alan kulla- nımlarının değişmesi ve dönüşmesiyle yayılımın bir sonucu olarak ortaya çıkan yeni ara bölgelerde oluşan kentsel yayılım tanımları; Burlöv - İsveç örneği üzerinden “kent çevresi yerleşim alanları” (sub-urban), Şangay, Çin örneği üzerinden “geçiş bölgesi” (perip- hery), Gaboron, Afrika örneği üzerinden “saçak peyzajlar” (frin- ge) ve ABD örneği üzerinden “kentsel-kırsal yayılım” (sprawl) örnekleri ile incelenmiş ve kent çevresi kırsal yayılım peyzajları ve karakteristikleri için mekânsal bir çerçevede ifade edilmeye çalışılmıştır. Kentsel yayılımdan en çok etkilenen alanların kent- lerin çevresindeki kırsal-tarımsal alanlar olması ve dolayısıyla bu alanların varlığını sürdürebilmesinin ortaya çıkan “ara bölgelerin” doğru planlanmasından geçtiği düşünülmektedir. AU - Balta, Sıla AU - YILDIRIM, Emrah AU - Atik, Meryem DO - 10.14744/planlama.2022.78309 PY - 2023 JO - PLANLAMA VL - 33 IS - 1 SN - 1300-7319 SP - 184 EP - 195 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/1170505 ER -