Yıl: 2023 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 30 - 40 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/healthsci.2022-92606 İndeks Tarihi: 15-05-2023

Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma

Öz:
Amaç: Magnezyumun uyku ve yorgunluk ile ilgili konularda et- kili olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada, erişkin bireylerde diyet magnezyum alımı ile uyku kalitesi ve yorgunluk arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemler: Bu kesitsel ça- lışma, Nisan-Mayıs 2021 tarihleri arasında 211 erişkin birey ile Google Forms çevrim içi platformunda gerçekleştirilmiştir. Uyku kalitesi ve yorgunluğu etkileyebilecek sağlık sorunlarına sahip olanlar dâhil edil- memiştir. Katılımcılara genel bilgiler, besin tüketim sıklığı ve miktarı formu, Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi ve Yorgunluk Değerlendirme Ölçeği’nden oluşan bir anket uygulanmıştır. Bulgular: Bireylerin yaş ortalaması 25,99±7,252 yıldır. Katılımcıların %71,6’sında magnezyum alımı yeterli iken %25,6’sında ise fazla magnezyum alımı mevcuttur. Magnezyum grupları arasında uyku kalitesi ve yorgunluk düzeyi açı- sından anlamlı bir fark saptanmamıştır. Yeterli ve fazla magnezyum alan gruplar arasında yalnızca eğitim durumu açısından anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). Yaş ile yorgunluk puanı arasında negatif yönde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Uyku kalitesi kötüleştikçe yorgunluk düzeylerinin arttığı saptanmıştır (p<0,05). Badem tüketimi- nin artmasıyla uyku kalitesinin iyileştiği, kepekli ve tam buğday ekmek tüketiminin artmasıyla uyku kalitesinin kötüleştiği tespit edilmiştir. Kır- mızı ve yeşil mercimek, Antep fıstığı, muz ve tahin tüketiminin artma- sıyla yorgunluk seviyesinin azaldığı bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Magnezyum alımı ile uyku kalitesi ve yorgunluk arasında anlamlı bir fark bulunamamış olsa da spesifik olarak magnezyumdan zengin be- sinler ile hem uyku kalitesi hem de yorgunluk arasında anlamlı ilişki- ler olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Veronese N, Demurtas J, pesolillo G, Celotto S, Barnini T, Calusi G, et al. Magnesium and health outcomes: an umbrella review of systematic reviews and meta-analyses of observational and intervention studies. Eur J Nutr. 2020;59(1):263-72. [Crossref] [pubMed]
  • Vormann J. Magnesium: nutrition and homoeostasis. AIMS public Health. 2016;3(2):329-40. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER) 2015. T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1031. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın; 2016. [Link]
  • Ji X, Grandner MA, Liu J. The relationship between micronutrient status and sleep patterns: a systematic review. public Health Nutr. 2017;20(4):687-701. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • Chan V, Lo K. Efficacy of dietary supplements on improving sleep qual- ity: a systematic review and meta-analysis. postgrad Med J. 2022;98(1158):285-93. [Crossref] [pubMed]
  • Ding F, O'Donnell J, Xu Q, Kang N, Goldman N, Nedergaard M. Changes in the composition of brain interstitial ions control the sleep-wake cycle. Science. 2016;352(6285):550-5. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • Grandner MA, Jackson N, Gerstner JR, Knutson KL. Dietary nutrients as- sociated with short and long sleep duration. Data from a nationally rep- resentative sample. Appetite. 2013;64:71-80. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • Çakir B, Nişancı Kılınç F, Özata uyar G, Özenir Ç, Ekici EM, Karaismailoğlu E. The relationship between sleep duration, sleep qual- ity and dietary intake in adults. Sleep and Biological Rhythms. 2020;18(1):49-57. [Link]
  • Outhoff K. Magnesium: effects on physical and mental performance. S Afr Fam pract. 2018;60(4):32-4. [Crossref]
  • Hasbay Büyükkaragöz A. Spor, egzersiz ve magnezyum. Mercanlıgil SM, editör. Sağlıkta, Hastalıklarda ve Özel Durumlarda Magnezyum. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2020. p.69-74.
  • EFSA panel on Dietetic products, Nutrition and Allergies (NDA). Sci- entific Opinion on the substantiation of health claims related to mag- nesium and "hormonal health" (ID 243), reduction of tiredness and fatigue (ID 244), contribution to normal psychological functions (ID 245, 246), maintenance of normal blood glucose concentrations (ID 342), maintenance of normal blood pressure (ID 344, 366, 379), protection of DNA, proteins and lipids from oxidative damage (ID 351), mainte- nance of the normal function of the immune system (ID 352), mainte- nance of normal blood pressure during pregnancy (ID 367), resistance to mental stress (ID 375, 381), reduction of gastric acid levels (ID 376), maintenance of normal fat metabolism (ID 378) and maintenance of normal muscle contraction (ID 380, ID 3083) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal. 2010;8(10):1807. [Crossref]
  • World Health Organization (WHO). Mean Body Mass Index (BMI). 2017. Erişim tarihi: 13.01.2023 [Link]
  • uncu Soykan A. Beslenme sıklığı anketlerinin geçerliliği ve güvenilirliği [Yüksek lisans tezi]. Adana: Çukurova Üniversitesi; 2007. Erişim tarihi: 13.01.2023 Erişim linki: [Link]
  • Bebispro for Windows, Stuttgart, Germany; Turkish Version Beslenme Bilgi Sistemi (BeBiS 8.2), pasifik Elektrik Elektronik Ltd. Şti; İstanbul, 2019. Erişim tarihi: 13.01.2023 [Link]
  • pekcan G. Beslenme durumunun saptanması. Baysal A, editör. Diyet El Kitabı. 11. Baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi; 2014. p.67-142.
  • Ağargün MY, Kara H, Anlar Ö. pittsburgh uyku Kalitesi İndeksi'nin geçerliği ve güvenirliği [The validity and reliability of the pittsburgh Sleep Quality Index]. Türk psikiyatri Dergisi. 1996;7(2):107-15. [Link]
  • Michielsen HJ, De Vries J, Van Heck GL. psychometric qualities of a brief self-rated fatigue measure: The Fatigue Assessment Scale. J psy- chosom Res. 2003;54(4):345-52. [Crossref] [pubMed]
  • T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA). Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1132. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın; 2019. [Link]
  • Kamiński M, Skonieczna-Żydecka K, Nowak JK, Stachowska E. Global and local diet popularity rankings, their secular trends, and seasonal vari- ation in Google Trends data. Nutrition. 2020;79-80:110759. [Crossref] [pubMed]
  • u.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service. Total Nu- trient Intakes: percent Reporting and Mean Amounts of Selected Vita- mins and Minerals from Food and Beverages and Dietary Supplements, by Gender and Age, What We Eat in America, NHANES 2017-2018. 2020. Erişim tarihi: 13.01.2023 [Link]
  • Huang JH, Lu YF, Cheng FC, Lee JN, Tsai LC. Correlation of magnesium intake with metabolic parameters, depression and physical activity in elderly type 2 diabetes patients: a cross-sectional study. Nutr J. 2012;11:41. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • Zuraikat FM, Makarem N, Liao M, St-Onge Mp, Aggarwal B. Measures of poor sleep quality are associated with higher energy intake and poor diet quality in a diverse sample of women from the go red for women strategically focused research network. J Am Heart Assoc. 2020;9(4):e014587. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • St-Onge Mp, Mikic A, pietrolungo CE. Effects of diet on sleep quality. Adv Nutr. 2016;7(5):938-49. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • pastier N, Jansen E, Boolani A. Sleep quality in relation to trait energy and fatigue: an exploratory study of healthy young adults. Sleep Sci. 2022;15(Spec 2):375-9. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • Nielsen FH. Relation between magnesium deficiency and sleep disor- ders and associated pathological changes. In: Watson RR, ed. Modula- tion of Sleep by Obesity, Diabetes, Age, and Diet. 1st ed. Amsterdam: Academic press; 2015. p.291-6. [Crossref] [pubMed]
  • Hashimoto A, Inoue H, Kuwano T. Low energy intake and dietary qual- ity are associated with low objective sleep quality in young Japanese women. Nutr Res. 2020;80:44-54. [Crossref] [pubMed]
  • Zhang Y, Chen C, Lu L, Knutson KL, Carnethon MR, Fly AD, et al. As- sociation of magnesium intake with sleep duration and sleep quality: find- ings from the CARDIA study. Sleep. 2022;45(4):zsab276. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • Arab A, Rafie N, Amani R, Shirani F. The Role of Magnesium in Sleep Health: a Systematic Review of Available Literature. Biol Trace Elem Res. 2022. [Crossref] [pubMed]
  • Çayakar A. Halsizlik ve yorgunlugă klinik yaklası̧ m [The clinical approach of asthenia and fatigue]. Aegean J Med Sci 2019;3:168-78. [Crossref]
  • Matsunaga T, Nishikawa K, Adachi T, Yasuda K. Associations between dietary consumption and sleep quality in young Japanese males. Sleep Breath. 2021;25(1):199-206. [Crossref] [pubMed]
  • Albrechtsen MT, Langeskov-Christensen M, Jørgensen MLK, Dalgas u, Hansen M. Is diet associated with physical capacity and fatigue in per- sons with multiple sclerosis? -Results from a pilot study. Mult Scler Relat Disord. 2020;40:101921. [Crossref] [pubMed]
  • Hepsomali p, Groeger JA. Diet, sleep, and mental health: insights from the uK biobank study. Nutrients. 2021;13(8):2573. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • Guest DD, Evans EM, Rogers LQ. Diet components associated with per- ceived fatigue in breast cancer survivors. Eur J Cancer Care (Engl). 2013;22(1):51-9. [Crossref] [pubMed] [pMC]
  • Langan-Evans C, Hearris MA, Gallagher C, Long S, Thomas C, Moss AD, et al. Nutritional modulation of sleep latency, duration, and efficiency: a randomised, repeated-measures, double-blind deception study. Med Sci Sports Exerc. 2022. [Crossref] [pubMed]
  • Muscogiuri G, Barrea L, Savastano S, Colao A. Nutritional recommen- dations for CoVID-19 quarantine. Eur J Clin Nutr. 2020;74(6):850-1. [Crossref] [pubMed] [pMC]
APA ADIGÜZEL A, ERDEM N, Kocak M (2023). Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. , 30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
Chicago ADIGÜZEL Aysel Ayça,ERDEM NIHAL ZEKIYE,Kocak Mehmet Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. (2023): 30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
MLA ADIGÜZEL Aysel Ayça,ERDEM NIHAL ZEKIYE,Kocak Mehmet Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. , 2023, ss.30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
AMA ADIGÜZEL A,ERDEM N,Kocak M Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. . 2023; 30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
Vancouver ADIGÜZEL A,ERDEM N,Kocak M Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. . 2023; 30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
IEEE ADIGÜZEL A,ERDEM N,Kocak M "Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma." , ss.30 - 40, 2023. 10.5336/healthsci.2022-92606
ISNAD ADIGÜZEL, Aysel Ayça vd. "Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma". (2023), 30-40. https://doi.org/10.5336/healthsci.2022-92606
APA ADIGÜZEL A, ERDEM N, Kocak M (2023). Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
Chicago ADIGÜZEL Aysel Ayça,ERDEM NIHAL ZEKIYE,Kocak Mehmet Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 8, no.1 (2023): 30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
MLA ADIGÜZEL Aysel Ayça,ERDEM NIHAL ZEKIYE,Kocak Mehmet Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.8, no.1, 2023, ss.30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
AMA ADIGÜZEL A,ERDEM N,Kocak M Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023; 8(1): 30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
Vancouver ADIGÜZEL A,ERDEM N,Kocak M Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023; 8(1): 30 - 40. 10.5336/healthsci.2022-92606
IEEE ADIGÜZEL A,ERDEM N,Kocak M "Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma." Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 8, ss.30 - 40, 2023. 10.5336/healthsci.2022-92606
ISNAD ADIGÜZEL, Aysel Ayça vd. "Diyet Magnezyum Alımı İle Uyku Kalitesi ve Yorgunluk Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma". Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 8/1 (2023), 30-40. https://doi.org/10.5336/healthsci.2022-92606