Yıl: 2022 Cilt: Sayı: 31 Sayfa Aralığı: 256 - 270 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29000/rumelide.1221524 İndeks Tarihi: 18-05-2023

Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması

Öz:
Araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı (HOY) ile ilgili becerilerini geliştirmektir. Nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması modelinin kullanıldığı bu araştırmanın katılımcı grubunu Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesi sosyal bilgiler eğitimi programında öğrenim gören 20 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak odak grup görüşmesi, ön algı ve son algı formları, bireysel görüşmeler, öğrenci çalışma yaprakları, öğrenci ve araştırmacı günlükleri kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizine tabi tutularak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığına ilişkin farkındalıklarında önemli değişiklikler görülmüştür. Bilgi boyutunda öğretmen adaylarının hukuk, hukuk okuryazarlığı kavramına ve hukuk okuryazarı bireye yönelik bilgilerinde ve farkındalıklarında artış olduğu görülmüştür. Beceri boyutunda öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerileri kazandıkları tespit edilmiştir. Araştırma öncesinde hukuk okuryazarlığı ile ilgili yeterli bilgi ve beceriye sahip olmadıklarını, etkinliklerin sıkıcı olacağını ifade eden öğretmen adaylarının düşünceleri süreç sonrasında olumlu yönde değişmiştir. Sonuç olarak öğretmen adaylarınınhukuk okuryazarlığına yönelik bilgi ve becerilerinin arttığı, kişisel ve mesleki açıdan gelişim gösterdikleri tespit edilmiştir. Bu kapsamda sosyal bilgiler öğretmen adaylarına hukuk okuryazarlığı ile ilgili hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim seminerleri verilmeli, benzer çalışmalar diğer öğretmen adayları için de gerçekleştirilmeli, hukuk okuryazarlığı yeterliklerinin geliştirilmesine yönelik uygulamaya dayalı çalışmaların sayısı artırılmalıdır.
Anahtar Kelime:

Improving legal literacy skills of social studies teacher candidates: An action research study

Öz:
The aim of this action research study is to improve the legal literacy skills of social studies teacher candidates. The participants were 20 teacher candidates studying social studies education at a Turkish state university. Data were collected through pre- and post-intervention perception forms, focus group interviews, semi-structured interviews, students’ activity forms, a researcher diary, and students’ diaries. Qualitative content analysis was performed for data analysis. As a result of the study, important changes were observed in the teacher candidates’ level of awareness regarding legal literacy. In the knowledge dimension, there was an improvement in their knowledge and awareness about law, the concept of legal literacy and the legally literate individual. In the skill dimension, they gained legal literacy skills. The opinions of the teacher candidates who had stated before the intervention that they did not have sufficient knowledge and skills about legal literacy and that the activities would be boring changed positively after the process. Consequently, the teacher candidates enhanced their knowledge and skills on legal literacy, and they showed personal and professional development. In this context, pre-service and in-service training seminars on legal literacy should be given to social studies teacher candidates, similar studies should be carried out for teacher candidates with other majors, and there should be more practice-based studies aimed at improving legal literacy competencies.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alıcı, A. H. (2014). Ortaokul hukuk ve adalet dersinin öğrencilerdeki hukuk bilincini geliştirmeye etkisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Kütahya.
  • Anayurt, Ö. (2011). Hukuka giriş ve hukukun temel kavramları. On birinci basım. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Aral, V. (2010). Hukuk ve hukuk bilimi üzerine. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
  • Başaran, K. Y. (2021). Okul Yöneticilerinin Hukuk Okuryazarlığı Yeterliklerine ve Hak Arama Özgürlüğünün Kullanımına İlişkin Görüşleri, (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Elbay, S. (2020). Sekizinci sınıf öğrencilerinin hukuk ve adalet kavramlarına yükledikleri anlamların incelenmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 585-608.
  • Eni, U. ve Arit, M. (2016). Knowledge of education law and human rights violations among secondary school personnel in Nigeria, International Journal of Education Learning and Development, 4(5), 38-47.
  • Fleis, J. L., Levin, B. ve Palk, M. C.: Statistical methods for rates and proportions. Wiley, Hoboken (2003).
  • Gözler, K. (2009). Hukukun temel kavramları. (6. Basım) Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Haçat, O. S. (2019). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin hukuk okuryazarlığına ilişkin görüşleri. 3. Uluslararası Eğitim ve Değerler Sempozyumu. İstanbul.
  • Hasan, F. R. (1994). Limits and possibilities of law and legal literacy / experience of Bangladesh women. Economic and Political Weekly, 29(44), 69-76. Retrieved from http://www.epw.in/journal/1994/44/review-womens-studies-review-issues
  • Hoge, J. D. (2002). Character education, citizenship education and the social studies. The Social Studies, 93(3), 103-108. doi:10.1080/00377990209599891
  • Kara, H. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
  • Köse Ç. T. ve Bursa, S. (2020). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığına ilişkin algıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 372-388. Doi: 10.19171/uefad.609049
  • Leming, R. (1995). Essentials of law-related education. Bloomington: ERIC Clearinghouse for Social Studies/Social Science Education.
  • Marzooghi, R., Sadeghi, M. H., Mohammadi, M., Karimi, M. H., & Hammadzadeh, K. M. (2016). Comparative study of legal literacy level of the elementary and secondary school teachers. Journal of Politics and Law, 9(9), 119-125.
  • MEB. (2018a). Seçmeli hukuk ve adalet dersi öğretim programı ve kılavuzu. Erişim adresi https://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72
  • MEB. (2018b). İlköğretim Sosyal Bilgiler dersi öğretim programı ve kılavuzu (4,5,6,7. Sınıflar). Erişim adresi https://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari /icerik/72
  • Mills, G. E. (2003). Action research: A guide fort he teacher researcher. New Jersey: Pearson.
  • Mirabile, C. (2013). A comparison of legal literacy among teacher subgroups. Doctorate Dissertation, Virginia Commonwealth University, Usa.
  • Nessel, P. A. (2002). Youth courts in law-related education. Bloomington: ERIC Clearinghouse for Social Studies/Social Science, Education.
  • Oğuz, S. (2013). Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler eğitimi çerçevesinde hukuk okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
  • Pereira, C. (1988). Law-related education in elementary and secondary schools. Bloomington: ERIC Clearinghouse for Social Studies/Social Science Education.
  • Savage, T. ve Armstrong, D. G. (2004). Effective teaching in elementary social studies (5nd ed.). New Jersey : Pearson Publishing.
  • Schimmel, D. ve Militello, M. (2007). Legal literacy for teachers: A neglected responsibility. Harvard Educational Review, 77(3), 257-284.
  • Wagner, P. H. (2007, November). An evaluation of the legal literacy of educators and the implications for teacher preparation programs. A paper presented at the Education Law Association 53rd Annual Conference, California.
  • Zariski, A. (2014). Legal literacy: an introduction to legal studies. Edmonton: AU Press
APA Has S, AHMET K, dolanbay h (2022). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. , 256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
Chicago Has Seyithan,AHMET KATILMIŞ,dolanbay hacer Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. (2022): 256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
MLA Has Seyithan,AHMET KATILMIŞ,dolanbay hacer Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. , 2022, ss.256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
AMA Has S,AHMET K,dolanbay h Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. . 2022; 256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
Vancouver Has S,AHMET K,dolanbay h Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. . 2022; 256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
IEEE Has S,AHMET K,dolanbay h "Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması." , ss.256 - 270, 2022. 10.29000/rumelide.1221524
ISNAD Has, Seyithan vd. "Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması". (2022), 256-270. https://doi.org/10.29000/rumelide.1221524
APA Has S, AHMET K, dolanbay h (2022). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (31), 256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
Chicago Has Seyithan,AHMET KATILMIŞ,dolanbay hacer Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi , no.31 (2022): 256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
MLA Has Seyithan,AHMET KATILMIŞ,dolanbay hacer Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, vol., no.31, 2022, ss.256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
AMA Has S,AHMET K,dolanbay h Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. 2022; (31): 256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
Vancouver Has S,AHMET K,dolanbay h Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. 2022; (31): 256 - 270. 10.29000/rumelide.1221524
IEEE Has S,AHMET K,dolanbay h "Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması." RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, , ss.256 - 270, 2022. 10.29000/rumelide.1221524
ISNAD Has, Seyithan vd. "Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı becerilerini geliştirmek: Bir eylem araştırması". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 31 (2022), 256-270. https://doi.org/10.29000/rumelide.1221524