Yıl: 2022 Cilt: Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1655 - 1677 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 18-05-2023

ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ

Öz:
Çocuk dernekleri, Dernekler Kanunu’nda 2004 yılında gerçekleştirilen reviz- yon ile hukuk sistemimize dahil olmuş bir kurumdur. Bu revizyon, dayanağını Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin 15. maddesinde bulmaktadır. Çocuk der- nekleri Sözleşme’yi yapanlarca, çocukların kişisel görüşlerini kolektif bir şekilde ak- tarmasına hizmet eden organizasyonlar olarak tasarlanmıştır. Bir yönüyle aynı amaca yönelmiş çocuklara demokratik biçimde örgütlenme yetisi kazandıran bu dernek türü, diğer yandan tam ehliyetli tüzel kişi olarak girişeceği hukuki işlemlerle çocuk menfaati- nin dolaysız biçimde gerçekleştirilmesini sağlamaktadır. Çocuk özerkliğinin tezahürü bakımından nadir olma özelliğini taşıyan bu derneklere yetişkinlerin üye olması yasak- tır. Dolayısıyla çocuk derneği organlarında, tam ehliyetli gerçek kişiye rastlamak müm- kün değildir. Dernekler Kanunu’nda düzenlenmiş olsa da hemen hemen hiçbir örneğine kolay kolay rastlanılmayan bu önemli dernek türü, kurulduktan sonra da infisah riski taşımaya devam etmektedir. Zira üyeler, çocuk statüsünü yitirdiğinde dernek üyelikleri sona ermektedir. Bu nedenle özellikle yönetim kurulunun oluşamaması gibi bir tehlike gündeme gelebilecektir. Devamlılığı tehdit eden bu ihtimallerin yanı sıra, dernek üyeli- ğinin üye çocuklara getireceği mali yük ve bunların çocuk mallarından karşılanıp karşı- lanmayacağı, dernek üyeliği için yasal temsilcinin rızasının gerekip gerekmediği gibi başlıklar da üzerine eğilmeye değer alanlar teşkil etmektedir.
Anahtar Kelime:

CHILD-SPECIFIC ORGANIZATION MODEL: CHILDREN’S ASSOCIATIONS

Öz:
Children’s associations have been included in our legal system with the revision made in the Act of Associations in 2004. This revision finds its basis in article 15 of the United Nations Convention on the Rights of the Child. Children’s associations have been envisaged by the contractors as organizations that serve to convey the personal views of children collectively. On one hand, this type of association, it grants children the goal of enabling them to gather democratically and on the other hand it has the function of ensuring the realization of the interests of children both effectively and directly through legal transactions that could realized by as fully capacitated legal persons. It is forbidden for adults to be members of these associations, which are rare in terms of manifestation of child autonomy. Therefore, it is not possible to come across a fully competent natural person in the organs of the association. Although regulated in the Code of Associations Law, this unique type of association, continues to carry the risk of dissolution after its establishment because member children lose their child status, their association membership shall terminates. For this reason, there may be a danger, especially if the administrative board cannot be formed. In addition to these reasons the threat of putting an end to perpetuity, the financial burden of membership on the member children of the association and whether these costs will be covered by children’s property, and if the consent of the parents will be required for membership to the association are also areas worth addressing.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKÜNAL Teoman, Türk Medenî Hukukunda Tüzel Kişiler, Beta, İstanbul, 1995.
  • DALY Aoife, Article 15 The Right to Freedom of Association and to Freedom of Peaceful Assembly, Andre Alen, Johan Vande Lanotte, Eugeen Verhellen, Fiona Ang, Eva Berghmans, Mieke Verheyde and Bruce Abramson (Editör), A Commentary on the United Nations Convention on the Right of the Child, Brill Nijhoff, Leiden Boston, 2016.
  • DEDE İsmail, Çocuğun Velayet İlişkisinden Kaynaklanan Kişi Varlığı Zararla- rının Tazmini, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
  • DURAL Mustafa/ÖĞÜZ Tufan, Türk Özel Hukuku Cilt II Kişiler Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2021.
  • ENGİN Baki İlkay, Dernek Üyeliğinin Kazanılması ve Kaybedilmesi, Alfa Ba- sım Yayım Dağıtım, İstanbul, 1995.
  • KÖPRÜLÜ Bülent, Medenî Hukukta Tüzel Kişiler Genel Kurallar-Dernekler- Tesisler-Örnekler, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1967.
  • OĞUZMAN M. Kemal/SELİÇİ Özer/OKTAY ÖZDEMİR Saibe, Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler), Filiz Kitabevi, İstanbul, 2021.
  • ÖCAL APAYDIN Bahar/HIŞIM Selin, “Türk Aile Hukukunda Çocuğun Katılım Hakkı”, Türk Medeni Kanunu Hükümlerinin Çocuk Hakları ile Uyumlaştı- rılması, (Edt. Aslı MAKARACI BAŞAK/Seda ÖKTEM ÇEVİK/Gülen Sinem TEK) Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021, ss. 285-325.
  • ÖZSUNAY Ergun, Medeni Hukukumuzda Tüzel Kişiler, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1982.
  • RIEMER Hans Michael, Die Vereine, Systematischer Teil und Kommentar zu Art. 60-79 ZGB Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Einleitung und Personenrecht, Die juristischen Personen (Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Privatrecht), Stämpfli Verlag AG, Zurich, 1990.
  • SAĞLAM İpek, “Opinion on Legal Entity - Sustainability Nexus”, Marmara Üni- versitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 26, S. 2020-2, 2020, ss.1111-1125.
  • SAĞLAM İpek, “Ultra Vires Anlayışının Dernekler Hukukundaki Yeri ve Bu Ko- nudaki Bazı Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi”, Medeni Hukuk Alanın- daki Güncel Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi Sempozyumları III - Dernekler ve Vakıflar, (Edt. Baki İlkay ENGİN), On İki Levha Yayıncılık, İs- tanbul, 2021, ss. 209-222.
  • SAĞLAM İpek, Tüzel Kişilik Örtüsünün Aralanması (Amerikan ve İngiliz Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Mar- mara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1995.
  • SCHERRER Urs, “ZGB Kommentar Art. 60”, OFK-Orell Füssli Kommentar, (Hrg. Jolanta Kren KOSTKIEWICZ/Stephan WOLF/Marc AMSTUTZ/Roland FANKHAUSER), 3. Auflage, Orell Füssli Verlag AG, 2021.
  • SCHMAHL Stefanie, “The Right of the Child in Germany: The UN Convention on the Right of the Child and Its Implemention in National Law”, The Rights of the Child in a Changing World 25 Years After the UN Convention on the Rights of the Child, (Edt. Olga CVEJİC’ Jan ić), Springer, 2016, ss. 123-150.
  • SEROZAN Rona, Çocuk Hukuku, 3. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2017.
  • SEROZAN Rona, Tüzel Kişiler Özellikle: Dernekler ve Vakıflar, 2. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1994.
  • YÜCEL Özge, “Çocuğun Bağımsız Temsilinde Farklı Bir Yol: Çocuk Savunmanlı- ğı ve Çocuk Baroları”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 9, S. 100, 2014, ss. 146-153.
APA Sağlam İ, DEDE I (2022). ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. , 1655 - 1677.
Chicago Sağlam İpek,DEDE ISMAIL ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. (2022): 1655 - 1677.
MLA Sağlam İpek,DEDE ISMAIL ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. , 2022, ss.1655 - 1677.
AMA Sağlam İ,DEDE I ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. . 2022; 1655 - 1677.
Vancouver Sağlam İ,DEDE I ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. . 2022; 1655 - 1677.
IEEE Sağlam İ,DEDE I "ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ." , ss.1655 - 1677, 2022.
ISNAD Sağlam, İpek - DEDE, ISMAIL. "ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ". (2022), 1655-1677.
APA Sağlam İ, DEDE I (2022). ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (2), 1655 - 1677.
Chicago Sağlam İpek,DEDE ISMAIL ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , no.2 (2022): 1655 - 1677.
MLA Sağlam İpek,DEDE ISMAIL ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol., no.2, 2022, ss.1655 - 1677.
AMA Sağlam İ,DEDE I ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2022; (2): 1655 - 1677.
Vancouver Sağlam İ,DEDE I ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ. Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2022; (2): 1655 - 1677.
IEEE Sağlam İ,DEDE I "ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ." Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, , ss.1655 - 1677, 2022.
ISNAD Sağlam, İpek - DEDE, ISMAIL. "ÇOCUKLARA ÖZGÜ ÖRGÜTLENME MODELİ: ÇOCUK DERNEKLERİ". Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2 (2022), 1655-1677.