Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme
Yıl: 2023 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 718 - 731 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20491/isarder.2023.1614 İndeks Tarihi: 20-05-2023
Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme
Öz: Amaç – Bu çalışma ile Türkiye’deki şirketlerin finansal durum tablosundaki stoklar kalemi ile enflasyon arasındaki ilişkinin tespit edilmesi ve enflasyonun finansal tablolara etkisini tespit etmek amaçlanmıştır. Yöntem – Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi modeli kullanılmıştır. Borsa İstanbul 30 endeksindeki, imalat şirketlerinin 2017- 2021 yılları arası yıllık finansal durum tablolarından elde edilen stoklar kalemi verisi kullanılarak, olası enflasyon muhasebesi sistemine geçişte ortaya çıkabilecek finansal durum, stoklar kalemi özelinde analiz edilmiştir. Bulgular – Enflasyonist dönemler şirketlerin muhasebe politikalarını, kaynak ve varlık yapısını etkiler. Enflasyon muhasebesi uygulamaları ile şirketlerin fiyat değişimlerinden etkilenmiş ve doğruyu tam olarak göstermeyen finansal tablolarının enflasyona göre düzeltilmesi gerekmektedir. BIST 30 Endeksi’nde yer alan ve imalat sektöründe faaliyetlerini sürdüren şirketlerin stoklar kaleminde olası enflasyon düzeltmesi sonrası ortaya çıkan finansal durum, şirketlerin hem finansal durum tablosunda hem de kar veya zarar tablosunda büyük değişiklikleri beraberinde getirdiği hesaplanmıştır. Tartışma – BIST30 endeksindeki imalat işletmelerinin stoklar kaleminde olası enflasyon düzeltmesi sonrası ortaya çıkacak enflasyon düzeltme farklarının, işletmelerin özkaynaklarında, stoklarında ve kar veya zarar tablosu üzerinde önemli derecede değişiklikler meydana getirmektedir.
Anahtar Kelime: Inventories and Inflation Accounting Application: An Evaluation on BIST30 Manufacturing Enterprises
Öz: Purpose – This study, it is aimed to determine the relationship between the inventories item in the statement financial position of companies and determined the effect of inflation on financial statements in Turkey and inflation. Design/methodology/approach – In this study, the content analysis model, one of the qualitative research methods, was used. By using the inventories data obtained from the annual financial statements of manufacturing companies between 2017 and 2021 in the Borsa Istanbul 30 index, the financial situation that may arise in the transition to the possible inflation accounting system has been analyzed specifically for inventories. Findings – Inflationary periods affect the accounting policies, lıabılıtıes and asset structure of companies. The financial statements of companies, which are affected by price changes and do not show the truth exactly, should be adjusted for inflation with inflation accounting applications. It has been calculated that the financial situation after the possible inflation adjustment in the inventories of the companies included in the BIST 30 Index and continuing their activities in the manufacturing sector brings about major changes in both the statement of financial position and the statement of profit or loss of the companies. Discussion – Inflation adjustment differences that will occur after possible inflation adjustment in the inventory item of the manufacturing enterprises in the BIST30 index cause significant changes in the equity, inventories, and statement profit or loss of the companies.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Açık, S. (2010). Enflasyonun Finansal Tablolar Üzerindeki Etkilerini Giderici Bir Tedbir Olarak Enflasyon Muhasebesi ve Türkiye’deki Yasal Düzenlemeler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 345-360.
- Akdoğan,N. ,Tenker, N. (2007). Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, 12. Baskı, Ankara, Gazi Kitabevi
- Altınışık, İ. (2019). Enflasyonun İşletmeler Üzerindeki Etkisi ve Bu Etkileri Gidermeye Yönelik Yöntemler. İksat Yayınları, Ankara.
- Altuncu, H., (2002). Enflasyonun Varlıklar ve Kaynaklar Üzerine Etkisi ve Enflasyon Muhasebesi, Vergi Raporu, Sayı 58, 22-37.
- Arzova, S. B., & Şahin, B. Ş. (2022). Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Süreçleri ve Enflasyon Muhasebesinin Finansal Tablolara Etkisi. Mali Çözüm Dergisi/Financial Analysis, 32(170).
- Bello, A. (2017). Accounting for Inflation: Arguments of Recognition in Islamic Accounting Standards. In SHS Web of Conferences (Vol. 34, p. 09004). EDP Sciences.
- Bilici, N. (2003). Enflasyonun Mali Tablolar Üzerindeki Etkilerini Azaltmak İçin Türkiye’de Uygulanan Önlemler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1-2).
- Erkuş, H. (2005). Enflasyon Muhasebesi Düzenlemelerinden Sonra Tüm Yönleriyle Amortisman Uygulamaları. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (27), 188-202.
- Gedik, A. (2021). “İllaki Enflasyon Muhasebesi”, Dünya Gazetesi, (03.12.2021). https://www.pwc.com.tr/tr/medya/kose-yazilari/asli-gedik/illaki-enflasyon-muhasebesi.html (Erişim tarihi: 15.10.2022)
- Goldschmidt, Y., & Yaron, J. (1991). Inflation Adjustments of Financial Statements: Application of International Accounting Standard 29: Financial Reporting in Hyperinflationary Economies (No. 670). The World Bank.
- https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Stan dartlar%C4%B1/TMSTFRS2018Seti/TMS/TMS_29_2018.pdf (Erişim tarihi: 01.11.2022)
- https://www.pwc.com/gx/en/audit-services/ifrs/publications/pwc-in-depth-ias-29-becomes-applicableargentina. pdf (Erişim tarihi: 03.11.2022)
- İlter, C. (2012). Exploring the effects of inflation on financial statements through ratio analysis. Available at SSRN 2186707.
- Kantar, M. A., Hayri, A. B. A. R., & Öndeş, T. (2021). Enflasyonun İşletmelerin Finansal Oranlarına Etkisi: BIST İmalat Sektöründe Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (90), 1-18.
- Karapınar, A., Gürdal, K. (2003), Enflasyon Muhasebesi, Tesmer Yayınları, Ankara
- Karapınar, A., Zaif, F., & Bayırlı, R. (2012). Impact of Inflation Accounting Application on Key Financial Ratios. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(1), 44-57.
- Kaygusuz, S. Y. (2003). Enflasyon Muhasebesi (Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesi). ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 5(2).
- Keleş, D. (2015). TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı Çerçevesinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi ve Finansal Analiz Sonuçları Üzerine Etkileri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3), 31-52.
- Konchitchki, Y. (2011). Inflation and Nominal Financial Reporting: Implications For Performance and Stock Prices. The Accounting Review, 86(3), 1045-1085.
- Köroğlu, Ç., & Uçma, T. (2005). Enflasyonun Mali Tablolar Üzerine Etkisi ve Enflasyon Düzeltmesinin İşletmelere Uygulanması. Mevzuat Dergisi, 8(90), 15-27.
- Kramarova, K. (2021). The global problem of inflation and need for inflation adjusted-financial reporting. In SHS Web of Conferences (Vol. 129, p. 09010). EDP Sciences.
- Olarewaju, O., Mbambo, M. A., & Ngiba, B. (2020). Effects of inflation accounting on organizational decisions and financial performance in South African retail stores. Odunayo Olarewaju, Mzwandile Mbambo and Brian Ngiba (2020). Effects of inflation accounting on organizational decisions and financial performance in South African retail stores. Problems and Perspectives in Management, 18(4), 85-95.
- Özdemir, F. S., & Arslan, S. (2007). Enflasyon Muhasebesinde Kullanılan Yöntemlerin Karşılaştırılmalı Analizi. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 87-104.
- Özkan, T. (2005). Enflasyon Muhasebesi Uygulamasının Firmaların Finansal Yapıları Üzerine Etkileri. Muhasebe ve Denetime Bakış, (15), 49-72.
- Özulucan, A. (2002). Enflasyonun Muhasebe Verileri Üzerindeki Etkisinin Giderilmesinde Kullanılan Otofinansman Yöntemleri ve Enflasyon Muhasebesi Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57(04).
- Özulucan, A. (2002). Enflasyonun Muhasebe Verileri Üzerindeki Etkileri, Türkiye Muhasebe Standardı-2 ve Sermaye Piyasası Kurulu Seri: XI-NO: 20 Çerçevesinde Önerilen Enflasyon Muhasebesi Yöntemi ve Enflasyon Muhasebesine Geçişte Alınabilecek Önlemler. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 9(1), 25-42.
- Sevgener, A. S., Hacırüstemoğlu, R (1993); Yönetim Muhasebesi, 4. Baskı, İstanbul, Marmara Üniversitesi Nihad Sayar Eğitim Vakfı Yayınları
- Tamimi, O., & Orbán, I. (2020). Hyperinflation and Its Impact on the Financial Results. Intellectual Economics, 14(2), 5-16.
- Yükçü, S., & Özkan, S. (2004). SPK Tebliğleri ve 5024 Sayılı Kanun’a Göre Enflasyon Muhasebesi. Yaklaşım Yayıncılık.
| APA | Gokten S, Okan Gokten P, MOLLAOĞULLARI B (2023). Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. , 718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| Chicago | Gokten Soner,Okan Gokten Pınar,MOLLAOĞULLARI BATUHAN FATİH Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. (2023): 718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| MLA | Gokten Soner,Okan Gokten Pınar,MOLLAOĞULLARI BATUHAN FATİH Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. , 2023, ss.718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| AMA | Gokten S,Okan Gokten P,MOLLAOĞULLARI B Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. . 2023; 718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| Vancouver | Gokten S,Okan Gokten P,MOLLAOĞULLARI B Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. . 2023; 718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| IEEE | Gokten S,Okan Gokten P,MOLLAOĞULLARI B "Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme." , ss.718 - 731, 2023. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| ISNAD | Gokten, Soner vd. "Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme". (2023), 718-731. https://doi.org/10.20491/isarder.2023.1614 |
| APA | Gokten S, Okan Gokten P, MOLLAOĞULLARI B (2023). Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(1), 718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| Chicago | Gokten Soner,Okan Gokten Pınar,MOLLAOĞULLARI BATUHAN FATİH Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. İşletme Araştırmaları Dergisi 15, no.1 (2023): 718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| MLA | Gokten Soner,Okan Gokten Pınar,MOLLAOĞULLARI BATUHAN FATİH Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. İşletme Araştırmaları Dergisi, vol.15, no.1, 2023, ss.718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| AMA | Gokten S,Okan Gokten P,MOLLAOĞULLARI B Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2023; 15(1): 718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| Vancouver | Gokten S,Okan Gokten P,MOLLAOĞULLARI B Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2023; 15(1): 718 - 731. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| IEEE | Gokten S,Okan Gokten P,MOLLAOĞULLARI B "Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme." İşletme Araştırmaları Dergisi, 15, ss.718 - 731, 2023. 10.20491/isarder.2023.1614 |
| ISNAD | Gokten, Soner vd. "Stoklar ve Enflasyon Muhasebesi Uygulaması: BIST30 İmalat İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme". İşletme Araştırmaları Dergisi 15/1 (2023), 718-731. https://doi.org/10.20491/isarder.2023.1614 |
