TY  - JOUR
TI  - Türkiye’de Gıda Fiyatları, Döviz Kuru ve Petrol Fiyatları Arasındaki Asimetrik Ilişki
AB  - Bu  çalışmada  Türkiye’deki  gıda  fiyatları  ile  döviz  kuru  ve  petrol  fiyatları  arasındaki  kısa  ve  uzun  dönem  dinamikleri  2003M1 – 2021M12 dönemleri arasında Doğrusal Olmayan ARDL (NARDL) yöntemi aracılığıyla incelenmektedir. Ampirik  sonuçlar pozitif ve negatif değişimlerin etkisinin ayrıştırılmasına olanak sağlayan NARDL yöntemine göre uzun dönemli  eşbütünleşme ilişkisi olduğunu göstermektedir. Çalışmada kullanılan NARDL yönteminde petrol fiyatı ve döviz kurundaki  pozitif  ve negatif bileşenler farklı bir biçimde ayrıştırılmaktadır. Bağımsız değişkenlerin (petrol fiyatı ve döviz kuru)  pozitif  negatif bileşenlerine ayrıştırılmasında Hodrick–Prescott (HP) (1997) filtresi kullanılmıştır. Değişkenlerin öncelikle  HP filtresi  ile trend bileşeni oluşturulmuş, daha sonra bu trend etrafındaki pozitif negatif bileşenlerine ayrıştırılmıştır. Böylelikle uzun  dönemli trend etrafında pozitif ve negatif değişimlerin aynı etkiye sahip olup olmadığı ve gıda  fiyatlarındaki asimetrik  etkilerin varlığının incelenmesi amaçlanmaktadır. Analiz sonucunda gıda fiyatları üzerinde, petrol fiyatı ve döviz kurundaki  uzun dönem trend etrafında pozitif değişmelerin negatif değişmelere nazaran daha büyük bir etkisinin olduğu sonucuna  ulaşılmıştır.    Petrol  fiyatlarındaki  pozitif  değişimlerin  negatif  değişimlerden  daha  baskın  olması,  Türkiye  gibi  petrolde  dışa bağımlı ülkelerde görülmesi beklenen bir durumdur. Bu durum gıda üretim süreçlerinde kullanılan (petrol de dahil  olmak üzere) girdilerin ithalat yoluyla elde edilmesi, döviz gelirlerinin yüksek teknoloji ürün ihracatından ziyade turizm  gelirlerine ve kısa vadeli doğrudan yabancı sermayeye bağlı olması da döviz kurundaki pozitif şokların negatif şoklara göre  yüksek olmasını açıklamaktadır. Genel olarak analizde kullanılan açıklayıcı değişkenlerdeki pozitif şoklardan kaynaklanan  etkinin Türkiye'deki gıda fiyatları üzerindeki negatif şoklardan daha derin bir etkiye sahip olduğu söylenebilmektedir.
AU  - ESENYEL İÇEN, NİMET MELİS
AU  - Polat, Buğra
AU  - IÇEN, HÜSEYIN
DO  - 10.26650/ekoist.2022.37.1168678
PY  - 2022
JO  - Ekoist journal of econometrics and statistics (Online)
VL  - 0
IS  - 37
SN  - 2651-396X
SP  - 149
EP  - 169
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1173348
ER  -