TY - JOUR TI - Alzheimer Hastalığı İn Vivo Modelleri: Geleneksel Derleme AB - Nörodejeneratif hastalıklardan biri olan Alzheimer hastal ığı (AH), günümüzde yayg ın olarak görülen ve haf ıza kaybı, bilişsel iş- levlerde bozulma ve ilerleyen zamanlarda günlük aktiviteleri yerine ge- tirememeyle kendini gösteren bir demans türüdür. Sadece palyatif tedavisi olan bu hastal ıkta, beyinde kademeli olarak artan ve geri dö- nüşümü olmayan bir hasar meydana gelmektedir. Bu hastal ığın etiyo- lojini araştırmak için son yıllarda çok sayıda in vitro ve in vivo model geliştirilmektedir. Araştırmacılar, hayvan modelleri ile AH’nin lez- yonlarını, semptomlarını veya nedenlerini taklit etmeye çalışmaktadır. AH üzerine yap ılan araştırmalarda, hayvan kullanman ın çeşitli avan- tajları bulunmaktadır. AH hayvan modelleri geli ştirilirken, hastalıkta “amiloid plak” ve “nörofibriler yumaklar ın” birikimi oldu ğu için “ β- amiloid” ve “Tau proteini” modelleri üzerine odaklanılmıştır. Bu farklı modeller, araştırıcıların manipülasyon yeteneklerini artırabilmektedir. Ayrıca deney hayvanlarının yaşam süresi kısa olduğu için modeli oluş- turmak ve sonuçlarını görmek hızlı bir şekilde gerçekleşebilmektedir ve kararlı laboratuvar koşulları, çevresel ve fizyolojik etmenlerin etkisini azaltmaktadır. Hayvanlardaki fizyolojik değişiklikler de daha yakından izlenebilmektedir. Ancak bu modeller, AH’nin temel özelliklerini or- taya çıkarsa da hiçbiri insan beyninde gözlenen patolojik özellikleri tam olarak taklit etmemektedir. Geli ştirilen AH modelleri, genel olarak “transgenik” ve “transgenik olmayan” hayvanlar üzerinde yapılmakta- dır. Transgenik hayvan modeli olarak, çalışmaların büyük bir kısmında fareler kullanılmaktadır. Bu geleneksel derlemede, AH araştırmalarında kullanılan in vivo modelleri olan Tg2576, APP23, PDAPP, PSEN1, JNPL3 ve TAPP fare modelleri hakkında güncel bilgiler özetlenmiş ve bu modellerin üstünlükleri ve dezavantajları tartışılmıştır. AU - Tezel, Hulya AU - Yirün, Anıl AU - Baydar, Terken AU - ERKEKOGLU, PİNAR AU - Balcı Ozyurt, Aylin AU - TÜTÜNCÜ, Sena DO - 10.5336/pharmsci.2022-90431 PY - 2023 JO - Literatür Eczacılık Bilimleri Dergisi VL - 12 IS - 1 SN - 2146-944X SP - 8 EP - 19 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/1174956 ER -