Yıl: 2011 Cilt: 36 Sayı: 161 Sayfa Aralığı: 271 - 286 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri

Öz:
Örgütsel yabancılaşma kavramı; örgüt bireyinin yetkisi, mesleki gelişim ve değişime bakış açısı, üstleri tarafından tanınma ve kabul görme beklentisi gibi konularda yaşadığı doyumsuzluk hali olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada "Ankara İli merkez ilçe sınırları içerisinde yer alan liselerde görev yapan öğretmenlerin örgütsel yabancılaşma düzeyleri nedir?" sorusu temele alınmıştır ve bulguların elde edilmesinde "Lise Öğretmenlerinin Örgütsel Yabancılaşma Düzeyi Ölçeği" kullanılmıştır. Ankara İli merkez ilçe sınırları içerisindeki resmi ve özel liselerde görev yapan öğretmenler araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Uygulama sonunda toplam 362 öğretmene ulaşılmıştır. Araştırmanın sonunda, öğretmenlerin "nadiren" yabancılaşma yaşadıkları, resmi ve özel lise öğretmenlerinin yabancılaşma düzeyleri arasında "anlamsızlık" ve "yalıtılmışlık" boyutlarında fark olmadığı, ancak "güçsüzlük", "kuralsızlık" ve "kendine yabancılaşma" boyutlarında fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: eğitimde yabancılaşma örgütsel yabancılaşma yabancılaşma

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Davranış Bilimleri

Levels of organizational alienation of private and public high school teachers

Öz:
The concept of organizational alienation reflects a feeling of disappointment with career expectations and professional development as well as the disappointment over the inability to fullfill professional norms (Aiken & Hage,1966). The aims and objectives of this study were to investigate the organizational alienation perception levels of public and private high school teachers in the central districts of Ankara, Turkey. It also aimed to determine the differences between teachers' perceptions of alienation levels in terms of some independent variables. The survey instrument factors were determined by Seeman (1959) as (1) powerlessness, (2) meaninglessness, (3) normlessness, (4) social-isolation and (5) self isolation. The participants of the study (362) were administered " The Scale of Organizational Alienation", developed by the researcher on the basis of the scales and researches obtained from the relevant literature. As a result of the study, teachers' perceptions of organizational alienation were determined at a moderate level (2.04). Finally, the highest percentages of organizational alieantion factors were identified as; "normlessness and powerlessness" whereas the lowest mean scores of organizational alienation were determined as "meaninglessness and social isolation".
Anahtar Kelime: organizational alienation alienation alienation in education

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aiken, M. and Hage, J. (1970). Organizational alienation, comparative analysis. American Sociological Review, 31, s. 487-507.
  • Barakat, H. (1969). Alienation: A process of encounter between utopia and reality. British Journal of Sociology. Vol. 20,1-10.
  • Bartolome Fernando ve Evans Lee Paul A. (2001). Başarının Bedeli Bu Kadar Ağır mı Olmalı, İş ve Yaşam Dengesi, MESS Yayını, İstanbul, s.58.
  • Başaran, İ.E.(1998). Örgütsel Davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
  • Başaran, İ.E. (1998). Yönetimde İnsan İlişkileri: Yönetsel davranışlar. Ankara: Aydan Yayınevi.
  • Blauner, R. (1964). Alienation and fredoom: The factory worker and his industry. Chicago: The University ofChicago Press.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 8, 32, 470-483.
  • Davis, K, J.W. Newstroom (1993), Organizational behaviour: Human behaviour at work, ninth edition, North America: McGrow Hill Inc.
  • Dean, D.G. (1961). Alienation: Its meaning and measurement, American Sociological Review, 26, 5, s. 753-758.
  • Elma, C. (2003). İlköğretim Okul Öğretmenlerinin İşe Yabancılaşması (Ankara İli Örneği). Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Erdoğan, İ. (2005). İletişimi anlama. Ankara: PozitifYaymcılık.
  • Erjem, Y. (2005). Eğitimde yabancılaşma olgusu ve öğretmen: Lise öğretmenleri üzerinde sosyolojik bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 3, 4. Erişim: 12.02.2008, http://www. tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2005_cilt3/sayi_4/395-417.pdf
  • Fromm, E. (1996). Sağlıklı Toplum, (Çev. Y. Salman ve Z.Tanrısever). İstanbul: Payel Yayınevi, İstanbul.
  • Isherwood, G. B. and Hoy, W. (1973). Bureaucracy powerlessness and teacher work values. Journal ofEducational Administration-, 11, s.124-138.
  • Johnson, BL ve Ellet, CD. (1992). Analyses of school level learning environments: centralized decision-making: Teacher work alienation and organizational effectievenes, Educational Managements, 20 (4).
  • Kongar, E. (1979), Toplumsal Değişim Kuramları ve Türkiye Gerçeği, Ankara: Bilgi Yayınevi.
  • MaslachKrejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities.Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
  • C. ve Jackson, S. E. (1985). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2. 99-131.
  • Minibaş, J. (1993). Yabancılaşma Kavramının İncelenmesi ve Banka Sektörüne Yönelik Bir Araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Mottaz, C. J. (1987). An analysis of the relationship between work satisfaction and organizational commitment. The Sociological Quarterly. Vol. 28, Issue 4, 540-558.
  • Schulze, Nergis. (1998). Yaşam Kalitesini Yükselten Temel Unsur Olarak İşin İnsancıllaştırılmasz, 6.Ergonomi Kongresi, MPM Yayınları, Yayın No.622, Ankara, 1998
  • Seeman, M. (1959). On personal consequences of alienation in work. American Sociological Review, 31, s.98
  • Shepard, J. M.(1971). Automation and alienation: A study of office and factory workers. Massachussets: The MİT Press.
  • Tsuis, S.; Velasco, C. ve Wu (2004). Alienation, http://www.langora.bc.ca/sociology. Erişim: 15.01.2010
  • Hoy, W. K, Tarter, C.J., Witkoskie, L. (1992). Faculty trust in colleagues: Linking the principal with school effectiveness. Journal ofResearch and Development in Education, 26 (1).
  • Zielinski, A. E. & Hoy, W. K. (1983). Isolation and alienation in elementary schools, Educational Administration Quarterly, 19, 27, s.45.
APA ERYILMAZ A, BURGAZ B (2011). Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. , 271 - 286.
Chicago ERYILMAZ Arzu,BURGAZ Berrin Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. (2011): 271 - 286.
MLA ERYILMAZ Arzu,BURGAZ Berrin Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. , 2011, ss.271 - 286.
AMA ERYILMAZ A,BURGAZ B Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. . 2011; 271 - 286.
Vancouver ERYILMAZ A,BURGAZ B Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. . 2011; 271 - 286.
IEEE ERYILMAZ A,BURGAZ B "Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri." , ss.271 - 286, 2011.
ISNAD ERYILMAZ, Arzu - BURGAZ, Berrin. "Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri". (2011), 271-286.
APA ERYILMAZ A, BURGAZ B (2011). Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 36(161), 271 - 286.
Chicago ERYILMAZ Arzu,BURGAZ Berrin Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. Eğitim ve Bilim 36, no.161 (2011): 271 - 286.
MLA ERYILMAZ Arzu,BURGAZ Berrin Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. Eğitim ve Bilim, vol.36, no.161, 2011, ss.271 - 286.
AMA ERYILMAZ A,BURGAZ B Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. Eğitim ve Bilim. 2011; 36(161): 271 - 286.
Vancouver ERYILMAZ A,BURGAZ B Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri. Eğitim ve Bilim. 2011; 36(161): 271 - 286.
IEEE ERYILMAZ A,BURGAZ B "Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri." Eğitim ve Bilim, 36, ss.271 - 286, 2011.
ISNAD ERYILMAZ, Arzu - BURGAZ, Berrin. "Özel ve resmi lise öğretmenlerinin Örgütsel yabancılaşma düzeyleri". Eğitim ve Bilim 36/161 (2011), 271-286.