TY  - JOUR
TI  - Glokomun Renkli Fundus Fotoğrafı ile Teşhisinde Evrişimsel Yapay Sinir Ağları Yapılarının Rolünün Araştırılması
AB  - Amaç: Evrişimsel yapay sinir ağları (EYSA) yapılarının glokomlu gözleri normal gözlerden ayırt etme performansının değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Kliniği Arşivi’nde bulunan 5.388 hastaya ait 9.950 fundus fotoğrafı, farklı 3 deneyimli göz hekimi tarafından glokom, glokom şüpheli ve normal olarak değerlendirildi. Sınıflandırılan fundus fotoğrafları; son teknoloji yapay sinir ağı mimarileri olan 2-B evrişimli yapay sinir ağları ile değerlendirilerek derin artık ağlar (ResNet) ve çok derin sinir ağları (VGG) ile karşılaştırıldı. İki yüz otuz sekiz normal ve 320 glokomlu fundus fotoğraflarıyla oluşturulan veri setinde farklı algoritmalarla EYSA’nın glokomu saptamada doğruluğu, duyarlılığı ve özgüllüğü belirlendi. Glokom şüphesi tespiti için 170 normal, 170 glokomlu ve 167 glokom şüpheli fundus fotoğrafından veri seti oluşturularak ResNet-101 yapıları ile test edildi. Bulgular: Glokomu saptamada doğruluk oranı, duyarlılık ve özgüllük; ResNet-50 ile %96,2, %99,5 ve %93,7, ResNet-101 ile %97,4, %97,8 ve %97,1, VGG-19 ile %98,9, %100 ve %98,1, 2-B EYSA ile %99,4, %100 ve %99 olarak saptandı. Glokom şüphelileri; normallerden ayırmada doğruluk oranı %62, duyarlılık %68 ve özgüllük %56; glokomlulardan ayırmada doğruluk oranı ise %92, duyarlılık %81 ve özgüllük %97 idi. Glokom EYSA ile 55 fotoğraf 2 sn’de test edilirken, klinisyenler tarafından bir fotoğrafın ortalama 24,2 sn’de değerlendirildiği görüldü. Sonuç: Çalışmada en uygun şekilde tasarlanan ve eğitilen EYSA yöntemi az sayıda fundus fotoğrafıyla dahi yüksek doğrulukla glokomlu fundus fotoğraflarını normallerden ayırt edebilmiştir.
AU  - Atalay, Eray
AU  - Ozalp, Onur
AU  - Yildirim, Nilgun
AU  - ERDOGAN, HAKIKA
AU  - Ince, Turker
AU  - Devecioğlu, Özer Can
DO  - 10.4274/tjo.galenos.2021.29726
PY  - 2022
JO  - Türk Oftalmoloji Dergisi
VL  - 52
IS  - 3
SN  - 2147-2661
SP  - 193
EP  - 200
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1175202
ER  -