TY - JOUR TI - Tütün mücadelesi için yeni bir tehdit: Aromatik nargile AB - İkibinli yıllar, bir yandan “Dünya Sağlık Örgütü - Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (DSÖ- TKÇS)”ne dayalı olarak tütün kontrolünde yeni ve yükselen bir dönemi başlatırken diğer yandan tütün kontrolüne tehdit niteliğinde yeni bir bir eğilime, aromatik nargile salgınına, tanıklık etmektedir. Bu yeni salgın, adına maassel veya aromatik nargile tütünü denen yeni bir nargile ürününe dayalı olup ortadoğu ülkelerinde 1990‟lı yıllarda başlamış, Türkiye‟yi de içine almıştır. Bu ürün, tütünün yanı sıra şeker melası, meyva özleri ve gliserin gibi tad, koku ve kolay solunabilirlik sağlayan katkı maddelerini içerir, pekiştirici bir madde olan asetaldehitten de zengindir. Salgının hızla bir dünya salgınına dönüştüğü özellikle ergenleri ve gençleri etkilediği, nargile kafeler aracılığıyla yayıldığı yaygın olarak bildirilmektedir. Nargile konusunda, tütün kontrolünü zorlaştırıcı bir başka yeni gelişme de bitkisel aromatik nargiledir. Bitkisel nargile kullanılan kapalı alanlar, tütünlü nargile kullanım yasağının ihlali için uygun ortamların sürmesine olanak sağlamıştır. Aromatik nargile ürününün duman analizleri son on yılda bir dizi araştırmayla ortaya konmuştur. Bu analizler bu ürünün tehlikeli bir tütün kullanım biçimi olduğunu açıkça göstermektedir. Bir aromatik nargile oturumunda içe çekilen duman miktarı bir sigaradan içe çekilen duman miktarından çok yüksektir. Nargileden solunan duman, sigara dumanına göre, CO, ağır metaller, polisiklik aromatik hidrokarbonlar, uçucu aldehitler gibi bir çok toksik maddeyi önemli ölçüde daha fazla içermektedir. Nargile dumanındaki polisiklik hidrokarbonlar ve karbon monoksit için nargile kömürünün dumanı da önemli bir kaynaktır. Tütün kontrol çalışmaları, tütün salgınını büyütücü bu tehditle mücadeleye önem ve öncelik vermelidir. Bitkisel nargile de, toksik maddelerden zengin dumanıyla, insan sağlığına zarar verebilecek bir üründür. Bitkisel nargilenin kapalı mekanlarda içimi, tütün ürünleri gibi, mevzuatla engellenmelidir. Aromatik nargile ürününün tat ve koku sağlayıcı katkı maddelerini içermesi, DSÖ-TKÇŞ 4. Taraflar Konferansı tavsiyesiyle uyumlu biçimde yasaklanmalıdır. AU - PIÇAK, Yasemin Kayım AU - SEZER, Recep Erol PY - 2011 JO - Cumhuriyet Tıp Dergisi (ELEKTRONİK) VL - 33 IS - 1 SN - 1305-0028 SP - 133 EP - 143 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/117529 ER -