TY - JOUR TI - Investigating levels and predictors of life satisfaction among prospective teachers AB - Yaşam doyumu, öznel iyi-oluşun bilişsel ya da yargılamaya yönelik bir boyutu olarak kavramsallaştırılmaktadır. Yaşam doyumunun bugüne ve geleceğe dair amaç ve isteklerle, aynı zamanda bu amaç ve isteklere ulaşmak konusunda kişinin beklentisiyle doğrudan ilişkili olduğu belirtilmektedir. Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunun ilişkili olduğu değişkenler ve yaşam doyumunun yordayıcılan hakkında çok sayıda araştırma yapılmıştır. Önceki araştırmalann sonuçlan, yaşam doyumu ile sosyo-ekonomik düzey, finans davranışı, evli olma, kültür, uyku bozuklukları ve bazı kişilik özellikleri arasında anlamlı ilişkiler olduğunu göstermiştir.Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumlarının araştırılması çeşitli nedenlerle önem taşımaktadır. Öncelikli olarak üniversite öğrencileri topluma geçiş sürecinde bulunmakta ve bu süreçte pek çok karmaşık ve zorlayıcı durumlarla karşı karşıya gelmektedirler. Ayrıca pek çok üniversite öğrencisi ailelerinden ayrı yaşamakta, yeni bir çevreye uyum sağlamalan, bütçelerini uygun şekilde idare etmeleri ve akademik yaşantılarında başanlı olmaları beklenmektedir. Gelişim görevleri yaklaşımı çerçevesinde, kendileri için bir eş seçmeleri, bir işe yerleşmeleri ve toplumsal sorumluluk almaları gibi bir dizi görevi yerine getirmeleri beklenmektedir. Yüksek öğrenim döneminin tüm bu özelliklerinin üniversite öğrencilerinin yaşam doyumları üzerinde etkileri olması beklenebilir. Araştırmanın AmacıBu araştırmanın iki amacı vardır. Birincisi, öğretmen adaylarının yaşam doyumu düzeylerini değerlendirmek ve ikincisi yaşam doyumunun ilişkili olduğu değişkenleri ve yaşam doyumunun yordayıcılannı belirlemektedir. Bu çalışma özellikle öğretmen adaylarının yaşam doyumlarına odaklanmaktadır. Öğretmenlerin çocuk ve gençlerin yetişmeleri konusunda sorumluluk almalan ve onlar için önemli birer rol modeli olmalan dikkate alındığında, öğretmen adaylannın yaşam doyumu düzeylerinin ve yaşam doyumu düzeylerini yordayan değişkenlerin belirlenmesi ve yaşam doyumlarının geliştirilmesine yönelik çalışmaların özellikle önem taşıdığı söylenebilir.Araştırmanın YöntemiAraştırma Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi'nin Okul Öncesi Öğretmenliği, Sınıf Öğretmenliği, İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmenliği, İlköğretim Matematik Öğretmenliği ve Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümlerine devam eden öğrenciler arasından random olarak seçilen toplam 272 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Katılımcıların 191'i kız (% 71) ve 77'si (% 28.6) erkektir. Katılımcıların yaş ortalaması 21.52'dir (SD = 2.11).Araştırmada veri toplama aracı olarak Beck Depresyon Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği ve araştırman tarafından hazırlanan bir demografik bilgi formu kullanılmıştır. Bilgi formu aracılığıyla kahlımcılann cinsiyeti, sınıf düzeyi, bölümü, aylık aile geliri ve yaşadığı yer hakkında veri toplanmıştır. Ayrıca katılımcılara devam ettikleri bölümü ne düzeyde tercih ettikleri ve mezuniyet sonrası iş bulma olasılıklarını ne düzeyde değerlendirdikleri sorulmuştur.Araştırmaya ait veriler 2008-2009 akademik yılının bahar döneminde toplanmıştır. Verilerin analizi sürecinde, araştırmada ele alınan değişkenlere ilişkin betimsel istatistikler hesaplanmıştır. Yaşam doyumu ile depresyon, algılanan sosyal destek toplam ve alt ölçekleri arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon tekniği ile hesaplanmıştır. Yaşam doyumu puanlarının cinsiyete göre anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığmı değerlendirmek için bağımsız örneklem t-testi, araştırmada ele alınan sosyo-demografik değişkenlere göre anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığmı değerlendirmek amacıyla ise tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Yaşam doyumunun yordayıcılannı bulmak amacıyla çoklu regresyon analizi (stepwise yöntemi) yapılmıştır. Araştırmaya ait veriler SPSS 15.00 paket programında değerlendirilmiştir. Araştırmanın BulgularıAraştırmadan elde edilen yaşam doyumu düzeyine ilişkin bulgular, katılımcılann yaşam doyumu puan ortalamalannm 22.34 olduğunu ortaya koymuştur. Pavot ve Diener'in ölçeğin nötr puanı olarak verdikleri 20.0 puanı göz önüne alındığında, Türk öğretmen adaylarının yaşam doyumu düzeylerinin biraz yüksek olduğu söylenebilir. Yaşam doyumu üzerine önceki araştırmaların sonuçlan, bireyci kültürün egemen olduğu Batılı ülkelerde yaşayan üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu düzeylerinin, kolektivist kültüre sahip olan ülkelerde yaşayan üniversite öğrencilerinin puanlanndan yüksek olduğunu göstermektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, Türk öğretmen adaylarının yaşam doyumu düzeylerinin Batılı ülkelerde yaşayan üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu düzeylerinden düşük, Çin ve Kore gibi kollektivist kültüre sahip olarak değerlendirilen ülkelerde yaşayan üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu düzeylerinden yüksek olduğunu göstermektedir.Araştırma kapsamında yapılan korelasyon analizi sonuçları, yaşam doyumu ile depresyon puanlan arasında negatif yönde, algılanan sosyal destek toplam ve alt ölçek puanları arasında ise pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğunu göstermiştir. Ayrıca, yaşam doyumu puanlarının cinsiyete göre anlamlı olarak farklılaştığı, kızların yaşam doyumu puanlarının erkeklere göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Yaşam doyumu puanlarının katılımcıların bölüm tercihlerine ve iş bulma olasılıklarını değerlendirmelerine göre de anlamlı olarak farklılaştığı bulunmuştur. Devam ettikleri bölümün en çok İstedikleri bölüm olduğunu belirten katılımcıların yaşam doyumu puanlan, geriye kalan diğer katılımcıların puanlarından; İş bulma olasılıklarını çok yüksek olarak değerlendiren katılımcıların yaşam doyumu puanları ise iş bulma olasılıklarını daha düşük düzeylerde değerlendiren diğer katılımcılardan anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Son olarak, aşamalı regresyon analizi sonuçları, depresyon puanları, bölüm tercihi, sosyal destek toplam puanlan ve cinsiyetin birlikte yaşam doyumu puanlarındaki varyansın % 34'ünü açıkladığını göstermiştir. Araştırma AU - UZ BAŞ, Aslı PY - 2011 JO - Eurasian Journal of Educational Research VL - 11 IS - 44 SN - 1302-597X SP - 71 EP - 88 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/117581 ER -