Yıl: 2010 Cilt: 81 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 9 - 13 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hayvanlarla yaşamı paylaşmak

Öz:
Hayvan - insan birlikteliği, başlangıcından bugüne dek boyut ve nitelik değiştirerek varlığını sürdürmüştür. İlk zamanlarda, yiyeceğini avlamak ve yırtıcı hayvanlardan korunmak şeklinde görülen basit yaklaşım, evcilleştirme ile birlikte yerini ekonomik kazanımlara ve sosyal paylaşıma bırakmıştır. Süreç içerisinde hayvana yüklenen anlamlar, insan odaklı bir yaklaşımla yapılan tanımlamalar, ona karşı tutumun ve bakış açısının belirleyicisi olmuştur. Tüm dünyada hayvanların ahlaksal statüsüne yönelik geleneksel düşüncenin temel kaynakları, genellikle din ve felsefe olmuştur. Hayvana bakış ve onu yeniden tanımlama kaygıları, tüm geleneksel yaklaşımlar içerisinde ele alındığında genellikle iki farklı yöne giden, iki farklı akım görülür: hayvanların gönencini korumaya yönelik ciddi bir adanmışlık ve hayvanın yaşamına saygı ve bunun yanında da insanların hayvanlardan daha önemli oldukları inancı. Bu tartışmaların odağında, hareket noktası hayvanların korunması olan iki yaklaşım yer almaktadır. Hayvan gönenci taraftarları; hayvanların çeşitli amaçlarla kullanılabileceklerini ancak fizyolojik ve sosyal gereksinimlerinin en üst düzeyde karşılanması gerektiğini, bunun bir ahlaki zorunluluk olduğunu söylerlerken, hayvan hakları savunucuları hayvanların da insanlar gibi başkalarının yararına feda edilemeyecek haklara sahip olduklarını, bu hakların da hem ahlaki hem de hukuki açıdan korunması gerekliliğini vurgularlar. Makalede, her iki görüş ile birlikte insanların hayvanlardan önemli olduklarını savlayan geleneksel görüş irdelenerek “hayvan”ın yaşamdaki konumunun paydaş mı? yoksa insan yaşamı için araç mı? olduğu tartışmaya açılmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelime: hayvan refahı hayvan davranışları hayvan sağlığı

Konular: Kültürel Çalışmalar

To share life with animals

Öz:
There has been always an animal-human being togetherness from the beginning up to now changing in dimension and quality. At the beginning, the simple approach seeming as hunting and protecting himself from predacious animals has changed into economical gains and social sharings as a result of domestication. As the time has passed, the meanings given to animal and the definitions made with a human being focused approach have been the determinators of the kind of behavior towards it. In the whole world, the basic sources of the traditional way of thinking towards the ethical situation of animals have generally been religion and philosophy. Determining an opinion for animal and worries for redefining it, when taken into consideration among the whole traditional approaches, two different, trends are noticed in two different directions; a serious dedication for protecting animals’ welfare and respect to animals’ life and together with them the belief that human beings are more important than animals. In the focus of these discussions, there are two approaches defending protection of animals. While animal welfare supporters, say that animals can be used for various aims but their physiological and social needs should be afforded in the best way as an ethical obligation. Animal right supporters say like human beings, animals have rights that cannot be sacrified for others’ benefits and emphasize that these rights should be protected ethically and also legally. In the study, together with the two approaches, the traditional approach that people are more important than animals it will be discussed if animal has the same statue with human being or it is a device for human being.
Anahtar Kelime: animal welfare animal behaviour animal health

Konular: Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Anonim (2008): Do animals have rights? Erişim: http://www.the-aps.org/pa/animals/quest2.html , Erişim Tarihi: 05.10.2008
  • 2. Appleby MC, Hughes BO (1997): Introduction. In: Animal Welfare. Eds.
  • 3. Burtek Z (2006): Hakların İadesi. Cogito, 46: 8–10
  • 4. Clark SRL (2006): Hayvanlar ve Statülerine Dair. Erişim: http://www.birikimdergisi.com/birikim/makale. aspx?mid=100, Erişim Tarihi: 22.07.2008
  • 5. Çetin M (2008): Hükümran İnsan Türcüdür, Irkçıdır, Cinsiyetçidir! Erişim: http://www.mehmetcetin.info/index. php?option=com_content&task=view&id=92&Itemid=61 Erişim Tarihi: 04.8.2008
  • 6. DeGrazia D (2006): Hayvan Hakları. (Çev: Hakan Gür). Dost Kitabevi Yayınları, Kültür Kitaplığı: 51, Ankara.
  • 7. Demirağ D (2008): Hayvanlar İçin Ne Kadar Hukuk? Erişim: http://www.radikal.com.tr/ek_haber. php?ek=ktp&haberno=7492 , Erişim Tarihi: 05.08.2008
  • 8. Francione GL (2008): Hayvan Haklarına Giriş. Çocuğunuz mu? Köpeğiniz mi? (Çev: Renan Akman, Elçin Gen). İletişim Yayınları, Hayvan Hakları Dizisi: 2, İstanbul
  • 9. Francione GL (2005): Hayvan Hakları Üzerine… Birgün Pazar/ Dünya Yalnız Bizim Değil. (Çev: Elçin Gen). Erişim : http://www.birgun.net/ourworld_index.php?news_ code= 1125191686&year=2005&month=08&day=28, Erişim Tarihi: 05.08.2008
  • 10. Francione GL (2008): Postmodern Feminizm ve Hayvan Refahı: Kusursuz Birlik. Erişim: http://www.birikimdergisi. com/birikim/makale.aspx?mid=397, Erişim Tarihi: 29.07.2008
  • 11. Heller A (2006): Modern Etiğin İki Temel Direği. Cogito, 46: 91–102. Journal of Medical Ethics, 32: 84–89, Erişim: http://jme.bmj.com/cgi/content/full/32/2/84, Erişim Tarihi: 22.07.2008
  • 12. Lin D (2008): Animal Rights v. Animal Welfare. Erişim: http://animalrights.about.com/od/animalrights101/a/ RightsvWelfare.htm, Erişim Tarihi: 30.05.2008
  • 13. Mameli M, Bortolotti L: Animal rights, animal minds, and human mindreading. (MC ApplebyBarry, O Hughes Ed). University Press, Cambridge, UK. 11–12
  • 14. Redfearn S, Benton T (1996): “The Politics of Animal Rights - Where is Left?”. (Çev: Ertuğrul Başer). Erişim: http://www.birikimdergisi.com/birikim/dergiyazi.aspx? did=1&dsid=80&dyid=1960 , Erişim Tarihi: 20.07.2008
  • 15. Rifkin J (2008): İnsanlar ve Diğer Hayvanlar: Diğer Hayvanların da Duyguları Var - Dolayısıyla Hakları da Olmalı. Birgün Kitap, 55, Erişim: http://www.birikimdergisi. com/birikim/makale.aspx?mid=416, Erişim Tarihi: 22.04.2008
  • 16. Singer P (2005): Hayvan Özgürleşmesi. (Çev: Hayrullah Doğan). Ayrıntı Yayınları, İstanbul
  • 17. Singer P (2008): Hayvan Özgürleşmesinin 30. Yılı. Erişim: http://www.birikimdergisi.com/birikim/makale. aspx?mid=100, Erişim Tarihi: 20.07.2008
APA Özgür A (2010). Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. , 9 - 13.
Chicago Özgür Atilla Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. (2010): 9 - 13.
MLA Özgür Atilla Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. , 2010, ss.9 - 13.
AMA Özgür A Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. . 2010; 9 - 13.
Vancouver Özgür A Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. . 2010; 9 - 13.
IEEE Özgür A "Hayvanlarla yaşamı paylaşmak." , ss.9 - 13, 2010.
ISNAD Özgür, Atilla. "Hayvanlarla yaşamı paylaşmak". (2010), 9-13.
APA Özgür A (2010). Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 81(2), 9 - 13.
Chicago Özgür Atilla Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi 81, no.2 (2010): 9 - 13.
MLA Özgür Atilla Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, vol.81, no.2, 2010, ss.9 - 13.
AMA Özgür A Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi. 2010; 81(2): 9 - 13.
Vancouver Özgür A Hayvanlarla yaşamı paylaşmak. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi. 2010; 81(2): 9 - 13.
IEEE Özgür A "Hayvanlarla yaşamı paylaşmak." Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 81, ss.9 - 13, 2010.
ISNAD Özgür, Atilla. "Hayvanlarla yaşamı paylaşmak". Veteriner Hekimler Derneği Dergisi 81/2 (2010), 9-13.