Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes
Yıl: 2022 Cilt: 10 Sayı: 11 Sayfa Aralığı: 2224 - 2231 Metin Dili: İngilizce DOI: 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 İndeks Tarihi: 29-05-2023
Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes
Öz: This study was conducted in order to monitor and evaluate the performance of the Erzincan Altınada Irrigation Association scheme in the years 2014-2018. In the study, the performance measurement parameters used and recommended in previous studies were used. These parameters were consisting of irrigation area ratios, net and total water supply rates, production value rates, the financial return values and financial efficiency ratios, water fee collection rates, sustainable irrigated area ratios and profitability ratio in the study years. While total irrigated agricultural area was 3600 hectares, in the research years, it was determined that plant production areas changing between 2254.93 hectare and 2751.56 hectare. Sustainable irrigation area ratios were between 130.83 percent and 159.65 percent, irrigation area ratios were between 62.64 percent and 76.43 percent. While monthly net irrigation water supply ratio in the scheme is between 0.78 and 3.44, total water supply ratio also changes between 1.53 and 6.70. These results indicate that farmers have too much water use tendency. The production value ratio in Altınada irrigation varied between 33.05% and 44.79%, and the profitability ratio varied between 0.95 and 2.59. The financial efficiency ratios were varied from 22.70% to 53.30%, while financial capability ratios were 45.24% to 101.64%. While the collection rates of irrigation water fees were varied from 13.0% to 96.0% on an annually, the total collection rates were from 89% to 169%. It was determined that the planning targets could not be achieved in terms of economic parameters. It was concluded that in order to achieve the production targets, the irrigation area ratio should be increased in the scheme, the production pattern with high financial returns should be selected and financial resources should be used more effectively.
Anahtar Kelime: Erzincan Altınada Sulama Şebekesinin Performansının Değerlendirilmesi
Öz: Bu çalışma; Erzincan Altınada Sulama Birliği şebekesinin 2014-2018 yıllarındaki performansının izlenip değerlendirilmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada daha önceki çalışmalarda kullanılan ve önerilen performans ölçüm parametreleri kullanılmıştır. Bu parametreler; şebekedeki sulama alanı oranları ile bu alanlar için gerekli net ve toplam su sağlanma oranları, üretim değeri oranı ile bunun mali getirisi, şebekenin mali yeterlilik ve mali etkinlik oranları, su ücretlerinin tahsilat oranı, sürdürülebilir sulama alanı oranı ile karlılık oranlarıdır. Sulu tarıma açılmış toplam alan 3600 hektar iken araştırma yıllarında 2254,93 ha ile 2751,56 ha arasında değişen alanlarda bitkisel üretim yapıldığı belirlenmiştir. Araştırma yıllarında sürdürülebilir sulama alanı oranları %130,83ile %159,65 arasında iken sulama alanı oranları değerleri %62,64 ile %76,43 arasında kalmıştır. Şebekede aylık net su temin oranlarının 0,78 ile 3,44 arasında iken toplam su temin oranlarının 1,53 ile 6,70 arasında değiştiği, yani çiftçinin aşırı su kullanma eğiliminin olduğu belirlenmiştir. Altınada sulama birliği sahasında üretim değeri oranı %33,05 ile %44,79; karlılık oranı ise 0,95 ile 2,59 arasındadır. Mali etkinlik oranı %22,70 ile %53,30 mali yeterlilik oranı %45,24 ile %101,64, yıllık tahsilât oranı %13,0 ile %96,0, toplam tahsilat oranı da %89 ile %169 arasında gerçekleşmiştir. Ekonomik parametreler bakımından planlama beklentilerine yaklaşılamadığı belirlenmiştir. Şebekede gerçekleşen üretimin planlama öngörülerine yaklaşabilmesi için sulama alanı oranının artırılması, mali getirileri yüksek olan üretim deseninin seçilmesi ve mali kaynakların daha etkin kullanılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anonymous 1965. Erzincan Sulaması Planlama Raporu, DSİ 8. Bölge Müdürlüğü, Erzurum.
- Anonymous 2020. Ürün Maliyetleri Tabloları (2014-2018 yılları); Tarım ve Orman Bakanlığı İl Müdürlüğü, Erzincan.
- Anonymous 2021. Türkiye'nin Su Politikası, Dışişleri Bakanlığı Resmî web sitesi, https://www.mfa.gov.tr/turkiye_nin-su politikasi.tr.mfa (son erişim: 17.06.2021)
- Beyribey M. 1989. Konya- Alakova Yeraltı suyu İşletmesinde Su Dağıtım ve Kullanım Etkinliği. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
- Beyribey M, Balaban A, Çakmak B, Oğuz M. 1995. Devlet Sulama Şebekelerinde İzleme ve Değerlendirme. V. Ulusal Kültürteknik Kongresi Bildirileri, s.143 – 151, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Ankara
- Beyribey M, Tatlıdil FF. 1997. Ereğli – İvriz Sağ Sahil Sulama Birliği’nde Sulama Sistem Performansının Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Ankara.
- Beyribey M, Benli B. 1998. Eskişehir Sulaması Sağ Sahil Sulama Alanında Sistem Performansının Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 4(1): 26-32.
- Bulut İ, Çakmak B. 2001. Mersin Bahçeleri Sulamasında Devir Öncesi ve Sonrası Sistem Performansının Karşılaştırılması. A.Ü. Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, Cilt:7, Sayı:3:58-65, Ankara.
- Çakmak B. 1994. Konya Çumra Sulamasında Su Dağıtım ve Kullanım Etkinliği. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
- Çakmak B, Tanrıvermiş H, Benli B. 1999. Türkiye’ de sulama ve tarımsal kalkınma. VII. Kültürteknik Kongresi, 11- 14 Kasım 1999, Kapadokya-Nevşehir, s:17-26.
- Çakmak B. 2001. Konya sulama birliklerinde sulama performansının değerlendirilmesi. A.Ü. Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 7(3): 111-117.
- Çakmak B. 2002a. Kızılırmak Havzası Sulama Birliklerinde Sulama Sistem Performansının Değerlendirilmesi. KSU Fen ve Muhendislik Dergisi, 2: 130-141.
- Çakmak B. 2002b. Ceylanpınar Ikicırcıp Sulama Birliği’nde Sulama Sistem Performansının Değerlendirilmesi. Harran Univ. Ziraat Fakultesi Dergisi, 1-2: 1-9
- Çakmak B, Aküzüm T. 2008. Türkiye’de Tarımda Su Yönetimi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. TMMOB Su Politikaları Kongresi, 20-22 Mart 2008, Ankara.
- DSİ, 2013. DSİ Genel Müdürlüğü resmî web sitesi, DSİ Genel Müdürlüğü, Ankara. https://cdniys.tarimorman.gov.tr/ api/File/GetFile/425/KonuIcerik/759/1107/DosyaGal eri/dsi 2013-faaliyet-raporu.pdf
- DSİ, 2020. DSİ Genel Müdürlüğü resmî web sitesi, DSİ Genel Müdürlüğü, Ankara. https://www.dsi.gov.tr/Sayfa/ Detay/754 (son erişim tarihi, 08.12.2020)
- Gündoğmuş E, Çakmak B, Tanrıvermiş H, Türker M. 2001. Türkiye'de Sulama Tesislerinin Birlik ve Kooperatiflere Devri ve Devir Sonrası Tesislerin İşletmeciliğinde Yaşanan Sorunlar, Birinci Ulusal Sulama Kongresi, Kültürteknik Derneği, Ankara, ss.82-91.
- Kırtorun E., Karaer F. 2018. Su Yönetimi ve Suyun Sürdürülebilirliği, Sürdürülebilir Mühendislik Uygulamaları ve Teknolojik Gelişmeler Dergisi, 2018, 1(2): 151-159.
- Kıymaz S. 2006. Gediz Havzası Örneğinde Sulama Birliklerinin Sorunları ve Çözüm Yolları, Basılmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
- Kızıloğlu FM. 2002. Aşağı Pasinler ovası sulama sisteminin performansı, sorunları ve çözüm önerileri üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Kızıloğlu FM, Kuşlu Y, Şahin Ü, Diler S. 2006. Erzurum Daphan Ovası Sulama Sahasında Bitki Deseninin Doğrusal Programlama Yöntemi ille Belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 37(1): 73–80.
- Kızıloğlu FM, Şahin Ü, Diler S, Öztaşkın S. 2018a. Erzurum Daphan Sulama Birliği Birinci ve ikinci Etap Sulama Şebekesinin Performansının Değerlendirilmesi (2012-2016). Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(10): 1381- 1387, 2018.
- Kızıloğlu FM, Şahin Ü, Diler S, Çakmakçı T, Öztaşkın S. 2018b. Aşağı Pasinler Ovası Sulama Şebekesinin Performansının (2012-2016) Değerlendirilmesi. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi (YYU J AGR SCI) 2018, 28(4): 466-472.
- Kocabaş ES, Girgin İ. 1998. Sulama Şebekelerinde Sistem Performansının Değerlendirilmesi, A. Ü Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 1998, 4(2): 39-48.
- Koç C. 2001. Büyük Menderes Havzası Sulama Şebekeleri İşletme -Bakım ve Yönetiminde Sulama Birliklerinin Performansı. 1. Ulusal Sulama Kongresi, 08-11 Kasım Belek / Antalya.
- Nalbantoğlu G, Çakmak B. 2007. Akıncı sulama birliğinde sulama performansının karşılaştırmalı değerlendirilmesi.” A.Ü. Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, Ankara, 13 3: 213–223
- Uçan K. 1999. Kahramanmaraş Sulamasında Sulama Suyu Etkinliğinin Belirlenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
- Uçan K. 2000. Kahramanmaraş Sulaması Alanındaki Çiftçilerin Sulama ve Drenaj Problemleri, Fen ve Mühendislik Dergisi 2000, Cilt 3, Sayı 2:83-94.
APA | kızıloğlu f, TAŞ C (2022). Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. , 2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
Chicago | kızıloğlu fatih mehmet,TAŞ CAHİDE SUDE Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. (2022): 2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
MLA | kızıloğlu fatih mehmet,TAŞ CAHİDE SUDE Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. , 2022, ss.2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
AMA | kızıloğlu f,TAŞ C Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. . 2022; 2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
Vancouver | kızıloğlu f,TAŞ C Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. . 2022; 2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
IEEE | kızıloğlu f,TAŞ C "Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes." , ss.2224 - 2231, 2022. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
ISNAD | kızıloğlu, fatih mehmet - TAŞ, CAHİDE SUDE. "Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes". (2022), 2224-2231. https://doi.org/10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
APA | kızıloğlu f, TAŞ C (2022). Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 10(11), 2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
Chicago | kızıloğlu fatih mehmet,TAŞ CAHİDE SUDE Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 10, no.11 (2022): 2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
MLA | kızıloğlu fatih mehmet,TAŞ CAHİDE SUDE Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, vol.10, no.11, 2022, ss.2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
AMA | kızıloğlu f,TAŞ C Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2022; 10(11): 2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
Vancouver | kızıloğlu f,TAŞ C Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2022; 10(11): 2224 - 2231. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
IEEE | kızıloğlu f,TAŞ C "Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes." Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 10, ss.2224 - 2231, 2022. 10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |
ISNAD | kızıloğlu, fatih mehmet - TAŞ, CAHİDE SUDE. "Assessment of System Performance in Erzincan Altınada Irrigation Schemes". Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 10/11 (2022), 2224-2231. https://doi.org/10.24925/turjaf.v10i11.2224-2231.5514 |