Yıl: 2023 Cilt: Sayı: 57 Sayfa Aralığı: 403 - 421 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21563/sutad.1285251 İndeks Tarihi: 30-05-2023

Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi

Öz:
Türk müzik kültüründe sahada yapılan derleme çalışmalarının kurumsal ilk örneği Dârülelhân derlemeleridir. Bu saha çalışmalarına döneminin önemli müzik şahsiyetleri katılmış ve yaklaşık 1000 halk türküsü, oyun havası derlenmiştir. Derlenen eserler 15 defterlik bir külliyat halinde yayımlanmıştır. Dönemin müzik gelişmeleri ve derlemeler esnasında benimsenen notasyon yaklaşımı nedeni ile eserlerin kayıt altına alınmasında günümüz bakış açısıyla bazı sorunların oluştuğundan bahsedilebilir. Bahsi geçen nedenlerden dolayı derlenen eserlerin önemli bir kısmı yaygınlaşmamış ve külliyat içerisinde saklı kalmıştır. Araştırmada; doküman analizi yöntemi ile veriler elde edilmiştir. 15 defter halinde yayımlanan 677 halk türküsü ve oyun havası incelenmiştir. Eserlerde göze çarpan notasyon sorunlarının neler olduğu melodi, ritim ve güfte yapısı açısından belirlenmeye çalışılmıştır. Yapılan inceleme sonucu külliyatta bulunan eserlerde günümüz notasyon anlayışına göre farklı bir notalama yaklaşımının kullanıldığı anlaşılmıştır. Ayrıca külliyatta bulunan notasyonların, Batı müziği nota yazım tekniklerinin geleneksel müziklerde kullanımının anlaşılması adına önem arz ettiği görülmüştür. Bu notasyonların dönemin müzik politikasını, anlayışını ve müzikal bakış açısını anlamakta büyük ölçüde önemli olduğu anlaşılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler ışığında, derlemecilerin dönemsel müzikal düşünce tarzları ve tutumları da ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu düşünce tarzı ve tutumların genellikle notalama yaklaşımında ortaya çıktığı, sergiledikleri bu yaklaşımın ise kimi zaman ilgili müzik eserinde yapısal farklılaşmalara neden olduğu anlaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Dârülelhan Compilations and An Analysis of the Collection of Anatolian Folk Songs Corpus in Terms of Melody, Rhythm and Lyrics

Öz:
The first institution of compilation studies in the field in Turkish music culture is Dârülelhân compilation. Important musical figures of the period participated in these field studies and approximately 1000 folk songs and folk-dance melodies were compiled. The collected songs were published as a corpus of 15 magazines. Due to the musical developments of the period and the notation approach adopted during compilations, it can be mentioned that there are some problems with today's point of view in recording the songs. Due to the reasons, a significant part of the collected songs was not widespread and remained hidden in the corpus. In this study; because of the compilations of Dârülelhân, 677 folk songs and folk-dance melodies published in 15 magazines were examined. The data needed in the research were obtained by document analysis method. The notation problems that stand out in the songs have been tried to be determined in terms of melody, rhythm, and lyrics structure. As a result of the examination, it was understood that a different notation approach was used in the songs found in the corpus compared to today's notation approach. In addition, it has been seen that the notations in the corpus are important for understanding the use of Western music notation techniques in traditional music. It is understood from these research data that these notations are also very important in understanding the music policy, understanding and musical point of view of the period. In the light of the data obtained from the research, the periodical musical thinking styles and attitudes of the compilers were also tried to be revealed. It has been understood from the musical analysis conducted during the research process that these thinking styles and attitudes generally emerge in the notation approach, and that this approach they exhibit sometimes causes structural differences in the relevant musical work.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arsunar, F. (1962). Gaziantep folkloru. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yay.
  • Balkılıç, Ö. (2009). Cumhuriyet, halk ve müzik. Ankara: Tan Kitabevi.
  • Behar. C. (2012). Aşk olmayınca meşk olmaz, geleneksel Osmanlı/Türk müziğinde öğretim ve intikal. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
  • Çevik, M. (2013). Türkü ve algı-türkü kültüründe değişim süreci. Ankara: Ürün Yay.
  • Demircioğlu, Y. Z. (1938). Anadolu köylerinin türküleri. İstanbul: Burhaneddin Matbaası.
  • Demircioğlu, Y. Z. (1969). Memleketimizde musiki folklor hareketleri. Musiki Mecmuası, 21(244), 12-13.
  • Feyzi, A. (2015). Darü’l Elhan’a ait Anadolu halk şarkıları defterlerinde Erzurum türküleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 54, 829-856.
  • Gazimihal, M. R. (1928). Anadolu türküleri, musiki istikbalimiz. İstanbul: Maarifet Matbaası.
  • Gazimihal, M. R. (1929). Şarki Anadolu türküleri ve oyunları. İstanbul: Evkaf Matbaası.
  • Gökalp, Z. (2010). Türkçülüğün esasları. Ankara: Alter Yay.
  • İnan, A. (1930). Birinci ilmi seyahate dair rapor. İstanbul: İktisat Matbaası.
  • Özbek, M. (1975). Folklor ve türkülerimiz. İstanbul: Ötüken Yay.
  • Saygun, A. A. (1938). Halk türküleri-on beşinci defter. İstanbul: Hüsnü Onaran Basımevi.
  • Şenel, S. (1999). Cumhuriyet döneminde Türk halk müziği araştırmaları. Folklor/Edebiyat Dergisi, 17, 99-128.
  • Turhan, S. & Feyzi, A. (2021). Dârülelhan halk müziği külliyatı. İstanbul: ST Prodüksiyon.
APA Feyzi A, SÜMBÜLLÜ H, s (2023). Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. , 403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
Chicago Feyzi Ahmet,SÜMBÜLLÜ HASAN TAHSİN, salih turhan Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. (2023): 403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
MLA Feyzi Ahmet,SÜMBÜLLÜ HASAN TAHSİN, salih turhan Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. , 2023, ss.403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
AMA Feyzi A,SÜMBÜLLÜ H, s Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. . 2023; 403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
Vancouver Feyzi A,SÜMBÜLLÜ H, s Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. . 2023; 403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
IEEE Feyzi A,SÜMBÜLLÜ H, s "Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi." , ss.403 - 421, 2023. 10.21563/sutad.1285251
ISNAD Feyzi, Ahmet vd. "Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi". (2023), 403-421. https://doi.org/10.21563/sutad.1285251
APA Feyzi A, SÜMBÜLLÜ H, s (2023). Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (57), 403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
Chicago Feyzi Ahmet,SÜMBÜLLÜ HASAN TAHSİN, salih turhan Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi , no.57 (2023): 403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
MLA Feyzi Ahmet,SÜMBÜLLÜ HASAN TAHSİN, salih turhan Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol., no.57, 2023, ss.403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
AMA Feyzi A,SÜMBÜLLÜ H, s Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2023; (57): 403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
Vancouver Feyzi A,SÜMBÜLLÜ H, s Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2023; (57): 403 - 421. 10.21563/sutad.1285251
IEEE Feyzi A,SÜMBÜLLÜ H, s "Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi." Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, , ss.403 - 421, 2023. 10.21563/sutad.1285251
ISNAD Feyzi, Ahmet vd. "Dârülelhan Derlemeleri ve Anadolu Halk Şarkıları Külliyatının Melodi, Ritim ve Güfte Açısından İncelenmesi". Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 57 (2023), 403-421. https://doi.org/10.21563/sutad.1285251