Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?

KUZU, ISINSU; YÜKSEL, Seher; Serbes, Ezgi Dicle

doi:10.5578/llm.20239901

Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?

Ezgi Dicle SERBES, (Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Seher YÜKSEL, (Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Işınsu KUZU (Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Türkiye'de Lösemi Lenfoma Miyelom Araştırmaları

7 0

Yıl: 2023 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 13 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5578/llm.20239901 İndeks Tarihi: 31-05-2023

Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?

Öz:

Erişkin toplumun %90’ından fazlasını enfekte ettiği tahmin edilen, bilinen ilk onkojenik virüs olan Epstein-Barr virüs (EBV), reaktif ve neoplastik çok sayıda lezyon ile ilişkilendirilmiştir. Bu lezyon- ların ayırıcı tanısında ve EBV ile ilişkilerinin gösterilmesinde, patoloji en temel basamaklardan birini oluşturmaktadır. Ayırıcı tanıda, histomorfoloji, in situ hibridizasyon (ISH) ile EBER boyanma paterni ve immünhistokimyasal belirteçlerin önemi bulunur. Ancak immün yetmezlik ve lezyon- larla ilgili farkındalığın yerleşmemiş olması gibi bazı durumlarda ayrım güçlüğü ve tanısal zorluk yaşanabilmektedir. Bu derlemede, geniş bir literatür taraması eşliğinde, EBV’nin viral özellikleri, ilişkili olduğu bazı lezyonlar, bu lezyonların histopatolojik, immünhistokimyasal ve moleküler ayırıcı tanısı tartışılacak; ayrıca “Bir patolog ne zaman EBV ilişkili lezyondan şüphelenmelidir?”, “Hangi immünhistokimyasal ve moleküler tetkikleri uygulamalı ve bunları nasıl yorumlamalıdır?” soruları yanıtlanacaktır.

Anahtar Kelime:

How Pathologists Should Proceed in the Diagnosis of Epstein-Barr Virus (EBV) Related Neoplastic and Nonneoplastic Lymphoproliferative Diseases?

Öz:

Epstein-Barr virus (EBV) is the first known oncogenic virus which affects more than 90% of the adult population. It has been associated with broad spectrum of lesions ranging from self-limiting reactive proliferations to malignant neoplasms. Pathological examination is a fundamental step in differential diagnosis and demonstration of the viral involvement. Although histomorphology, immunohistochemistry and EBER staining by in situ hybridization (ISH) are essential and helpful, in some difficult cases. The diagnosis could be difficult even for experienced pathologists. In this review, viral features of EBV, some of the associated lesions, histopathological, immunohistochemical and molecular characteristics of these lesions will be discussed with a wide literature review. Moreover, some questions such as; “When should a pathologist suspect EBV?”, “Which immunohistochemical and molecular tests should be performed and how to interpret them?” will be answered.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Epstein MA, Achong BG, BarrYM.Virus particles in cultured lymph- oblasts from Burkitt’s Lymphoma. Lancet 1964;1(7335):702-3. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(64)91524-72.
2. HenleW, Henle G. Seroepidemiology of the virus.The Epstein-Barr Virus: Springer 1979. p. 61-78. https://doi.org/10.1007/978-3- 642-67236-1_4
3. Münz C. Epstein barr virus volume 1: One herpes virus: Many dis- eases. Current Topics in Microbiology and Immunology. Switzer- land: Springer 2015. https://doi.org/10.1007/978-3-319-22822-8
4. Thompson MP, Kurzrock R. Epstein-Barr virus and cancer. Clin Cancer Res 2004;10(3):803-21. https://doi.org/10.1158/1078- 0432.CCR-0670-3
5. Kempkes B, Robertson ES. Epstein-Barr virus latency: Current and future perspectives. Curr Opin Virol 2015;14:138-44. https://doi. org/10.1016/j.coviro.2015.09.007
6. Rickinson AB. Co-infections, inflammation and oncogenesis: Fu- ture directions for EBV research. Semin Cancer Biol 2014;26:99- 115. https://doi.org/10.1016/j.semcancer.2014.04.004
7. Tao Q, Young LS, Woodman CB, Murray PG. Epstein-Barr virus (EBV) and its associated human cancers-genetics, epigenetics, pathobiology and novel therapeutics. Front Biosci 2006;11:2672- 713. https://doi.org/10.2741/2000
8. Hsieh JJ, Henkel T, Salmon P, Robey E, Peterson MG, Hayward SD, et al. Truncated mammalian Notch1 activates CBF1/RBP - Jk-repressed genes by a mechanism resembling that of Ep - stein-Barr virus EBNA2. Mol Cell Biol 1996;16(3):952-9. https:// doi.org/10.1128/MCB.16.3.952
9. Gires O, Zimber-Strobl U, Gonnella R, Ueffing M, Marschall G, Zeidler R, et al. Latent membrane protein 1 of Epstein-Barr vi- rus mimics a constitutively active receptor molecule. EMBO J 1997;16(20):6131-40. https://doi.org/10.1093/emboj/16.20.6131
10. Smatti MK, Al-Sadeq DW, Ali NH, Pintus G, Abou-Saleh H, Nasral- lah GK, et al. Epstein-Barr virus epidemiology, serology, and ge - netic variability of LMP-1 oncogene among healthy population: An update. Front Oncol 2018;8:211. https://doi.org/10.3389/ fonc.2018.00211
11. Henle W, Diehl V, Kohn G, Zur Hausen H, Henle G. Herpes-type vi- rus and chromosome marker in normal leukocytes after growth with irradiated Burkitt cells. Science 1967;157(3792):1064-5. https://doi.org/10.1126/science.157.3792.1064
12. Tomkinson B, Robertson E, Kieff E. Epstein-Barr virus nuclear proteins EBNA-3A and EBNA-3C are essential for B-lymphocyte growth transformation. J Virol 1993;67(4):2014-25. https://doi. org/10.1128/jvi.67.4.2014-2025.1993
13. Swaminathan S, Tomkinson B, Kieff E. Recombinant Epstein-Barr virus with small RNA (EBER) genes deleted transforms lym- phocytes and replicates in vitro. Proc Natl Acad Sci USA 1991;88(4):1546-50. https://doi.org/10.1073/pnas.88.4.1546
14. Pope JH, Horne M, Scott W. Transformation of foetal human leu- kocytes in vitro by filtrates of a human leukaemic cell line con- taining herpes-like virus. Int J Cancer 1968;3(6):857-66. https:// doi.org/10.1002/ijc.2910030619
15. Kikuchi K, Inoue H, Miyazaki Y, Ide F, Kojima M, Kusama K, et al. Epstein-Barr virus (EBV)-associated epithelial and non-epitheli- al lesions of the oral cavity. Jpn Dent Sci Rev 2017;53(3):95-109. https://doi.org/10.1016/j.jdsr.2017.01.002
16. Price AM, Luftig MA. To be or not IIb: A multi-step process for Epstein-Barr virus latency establishment and consequences for B cell tumorigenesis. PLoS Pathogens 2015;11(3):e1004656. https://doi.org/10.1371/journal.ppat.1004656
17. Rezk SA, Zhao X, Weiss LM. Epstein-Barr virus (EBV)-associated lymphoid proliferations, a 2018 update. Hum Pathol 2018;79:18- 41. https://doi.org/10.1016/j.humpath.2018.05.020
18. Swerdlow SH, Campo E, Harris NL, Jaffe ES, Pileri SA, Stein H, et al. WHO classification of tumours of haematopoietic and lymphoid tissues (Revised 4th ed). Lyon: IARC 2017.
19. Cohen JI, Jaffe ES, Dale JK, Pittaluga S, Heslop HE, Rooney CM, et al. Characterization and treatment of chronic active Ep - stein-Barr virus disease: A 28-year experience in the United States. Blood 2011;117(22):5835-49. https://doi.org/10.1182/ blood-2010-11-316745
20. Ohshima K, Kimura H, Yoshino T, Kim CW, Ko YH, Lee SS, et al. Pro- posed categorization of pathological states of EBV-associated T/ natural killer-cell lymphoproliferative disorder (LPD) in children and young adults: Overlap with chronic active EBV infection and infantile fulminant EBV T-LPD. Pathol Int 2008;58(4):209-17. https://doi.org/10.1111/j.1440-1827.2008.02213.x
21. Fujiwara S, Nakamura H. Chronic active Epstein-Barr virus in- fection: Is it immunodeficiency, malignancy, or both? Cancers 2020;12(11):3202. https://doi.org/10.3390/cancers12113202
22. Ikeda T, Gion Y, Yoshino T, Sato Y. A review of EBV-positive mucocutaneous ulcers focusing on clinical and pathologi- cal aspects. J Clin Exp Hematop 2019;59(2):64-71. https://doi. org/10.3960/jslrt.18039
23. Jungnickel B, Staratschek-Jox A, Bräuninger A, Spieker T, Diehl V, Wolf J, et al. Clonal deleterious mutations in the IκBα gene in the malignant cells in Hodgkin’s lymphoma. J Exp Med 2000;191(2):395-402. https://doi.org/10.1084/jem.191.2.395
24. Murray PG, Young LS. An etiological role for the Epstein-Barr vi- rus in the pathogenesis of classical Hodgkin lymphoma. Blood 2019;134(7):591-6. https://doi.org/10.1182/blood.2019000568
25. Allday MJ. How does Epstein-Barr virus (EBV) complement the activation of Myc in the pathogenesis of Burkitt’s lymphoma? Semin Cancer Biol 2009;19(6):366-76. https://doi.org/10.1016/j. semcancer.2009.07.007
26. Young LS, Rickinson AB. Epstein-Barr virus: 40 years on. Nat Rev Cancer 2004;4(10):757-68. https://doi.org/10.1038/nrc1452
27. Hue SS, Oon ML, Wang S, Tan SY, Ng SB. Epstein-Barr virus-associ- ated T- and NK-cell lymphoproliferative diseases: An update and diagnostic approach. Pathology 2020;52(1):111-27. https://doi. org/10.1016/j.pathol.2019.09.011
28. Kimura H, Kwong YL. EBV viral loads in diagnosis, monitoring, and response assessment. Front Oncol 2019;9:62. https://doi. org/10.3389/fonc.2019.00062
29. Morales-Sanchez A, Fuentes-Panana EM. Epstein-Barr virus-asso- ciated gastric cancer and potential mechanisms of oncogenesis. Curr Cancer Drug Targets 2017;17(6):534-54. https://doi.org/10.2 174/1568009616666160926124923

APA	Serbes E, YÜKSEL S, KUZU I (2023). Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. , 1 - 13. 10.5578/llm.20239901
Chicago	Serbes Ezgi Dicle,YÜKSEL Seher,KUZU ISINSU Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. (2023): 1 - 13. 10.5578/llm.20239901
MLA	Serbes Ezgi Dicle,YÜKSEL Seher,KUZU ISINSU Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. , 2023, ss.1 - 13. 10.5578/llm.20239901
AMA	Serbes E,YÜKSEL S,KUZU I Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. . 2023; 1 - 13. 10.5578/llm.20239901
Vancouver	Serbes E,YÜKSEL S,KUZU I Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. . 2023; 1 - 13. 10.5578/llm.20239901
IEEE	Serbes E,YÜKSEL S,KUZU I "Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?." , ss.1 - 13, 2023. 10.5578/llm.20239901
ISNAD	Serbes, Ezgi Dicle vd. "Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?". (2023), 1-13. https://doi.org/10.5578/llm.20239901

APA	Serbes E, YÜKSEL S, KUZU I (2023). Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. Türkiye'de Lösemi Lenfoma Miyelom Araştırmaları, 7(1), 1 - 13. 10.5578/llm.20239901
Chicago	Serbes Ezgi Dicle,YÜKSEL Seher,KUZU ISINSU Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. Türkiye'de Lösemi Lenfoma Miyelom Araştırmaları 7, no.1 (2023): 1 - 13. 10.5578/llm.20239901
MLA	Serbes Ezgi Dicle,YÜKSEL Seher,KUZU ISINSU Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. Türkiye'de Lösemi Lenfoma Miyelom Araştırmaları, vol.7, no.1, 2023, ss.1 - 13. 10.5578/llm.20239901
AMA	Serbes E,YÜKSEL S,KUZU I Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. Türkiye'de Lösemi Lenfoma Miyelom Araştırmaları. 2023; 7(1): 1 - 13. 10.5578/llm.20239901
Vancouver	Serbes E,YÜKSEL S,KUZU I Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?. Türkiye'de Lösemi Lenfoma Miyelom Araştırmaları. 2023; 7(1): 1 - 13. 10.5578/llm.20239901
IEEE	Serbes E,YÜKSEL S,KUZU I "Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?." Türkiye'de Lösemi Lenfoma Miyelom Araştırmaları, 7, ss.1 - 13, 2023. 10.5578/llm.20239901
ISNAD	Serbes, Ezgi Dicle vd. "Epstein-Barr Virüs (EBV) İlişkili Neoplastik ve Nonneoplastik Lenfoproliferatif Hastalıklarda Patologlar Tanı Sürecinde Nasıl İlerlemelidir?". Türkiye'de Lösemi Lenfoma Miyelom Araştırmaları 7/1 (2023), 1-13. https://doi.org/10.5578/llm.20239901