HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ
Yıl: 2023 Cilt: 0 Sayı: 283 Sayfa Aralığı: 16 - 49 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 04-06-2023
HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ
Öz: Hazır beton imalat işletmeleri Türk ekonomisine önemli düzeyde gelir kaynağı sağlamakta ve istihdam imkanı ile ekonomik faaliyetleri desteklemektedir. Bu işletmelerde üretim maliyetlerinin tespit ve takibi doğru karar alma sürecinde önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Trabzon Alt Bölgesi (TR90)’nde hazır beton sektöründe faaliyette bulunan örnek bir işletmede maliyet hesaplama ve muhasebe işlemleri hakkında bilgi vermektir. Bu amaçla çalışmada hazır beton imalatı yapan işletmelerin vergi kanunları karşısındaki durumu ve muhasebe işlemleri örnek olaylar ile açıklanmıştır. Çalışmada pompa ve nakliye ücretinin söz konusu olduğu hazır beton satış işlemlerinin “602 Diğer Gelirler Hesabı”na kaydedilmesinin raporlama ve finansal analiz açısından daha doğru olduğu değerlendirilmiştir. Ayrıca hazır beton işletmelerinde maliyet ve kar analizine dayalı doğru finansal performans ölçümü için etkin bir muhasebe bilgi sisteminin varlığı önem arz etmektedir.
Anahtar Kelime: DETERMINATION OF COSTS IN READY CONCRETE BUSINESSES AND ACCOUNTING TRANSACTIONS: EXAMPLE OF TRABZON SUB-REGION(TR90)
Öz: Ready-mixed concrete manufacturing enterprises provide an important source of income to the Turkish economy and support economic activities with employment opportunities. In these enterprises, the determination and followup of production times is important for the right decision-making process. The aim of this study is to give information about cost calculation and accounting processes in a sample company operating in the ready mixed concrete sector in Trabzon Sub-Region (TR90). For this purpose, the situation of the companies that produce ready-mixed concrete in the face of tax laws and their accounting transactions are explained with case studies. It has been evaluated that the recording of ready-mixed concrete sales transactions involving pump and transportation fees in the “602 Other Income Account” is correct in terms of reporting and financial analysis. In addition, the existence of an effective accounting information system is important for accurate financial performance measurement based on cost and profit analysis in ready-mixed concrete enterprises.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- ABDİOĞLU, H. (2016). Maliyet Muhasebesi ve Uygulamaları, 3. Baskı. Dora Yayıncılık. Bursa.
- AKAKIN, Tümer, KILINÇ C, IŞIK, A. ve ZENGİN, H. (2011). “Hazır Beton Sektörü ve Beton Kullanımındaki Gelişmeler, Hazır Beton Dergisi. 108.
- DEMİRKOLLU, M. “Beton Çeşitleri Nelerdir? (http//: www.sanalsantiye.com/beton-cesitleri-ve-temel-ozellikleri/amp/). Erişim tarihi: 05 Mart 2022.
- ÇAĞLAYAN, M.,. HABERVEREN S, İPEKOĞLU, B., KURŞUN, İ. (1999). “Beton Yapımında Kullanılan Agregaların Özellikleri ve Örnek Bir Kuruluş “İston”, 2. Ulusal Kırmataş Sempozyumu. 1. Baskı içinde (69-79). TMMOB Maden Mühendisleri Odası, İstanbul.
- ENGİN Y. “Beton ve Çimento Tarihi” (www. betonvecimento.com/wp-content/uploads/2015/02/Beton-ve-Çimento-Tarihi.pdf). Erişim tarihi: 02 Mart 2022.
- KAFALI, M.A. (2004). Hazır Beton Sektör Araştırması. Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş Matbaası, Ankara.
- KAPKAÇ, F. (2013). “Çimento Çeşitleri, Özellikleri, Hammaddeleri ve Üretim Aşamaları”. MTA Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni Dergisi, 16.
- KARAKULE, F. (2003). “Türkiye Beton Birliği ve Hazır Beton Sektörü”. Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi, 426.
- KARAKULE, F. ve AKAKIN, T. (2005). “Hazır Beton Sektörünün Gelişimi ve Özel Beton Uygulamalarında Türkiye’deki Durum”. 6. Ulusal Beton Kongresi. 1.Baskı içinde (113- 124). Göksu Matbaası. İstanbul.
- Katma Değer Vergisi Kanunu (1984). T.C. Resmi Gazete. 18563. Erişim tarihi: 02 Kasım 1984.
- Katma Değer Vergisi 35 Seri Nr.lı Genel Uygulama Tebliği. (2021). T.C. Resmi Gazete. 31397. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.
- ORTAÇ, F.R., ÜNSAL, H. ve YILMAZ, E. (2016).“Yeni Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Çerçevesinde Ön Vergileme Uygulamasının Vergi Sistemine Etkileri Açısından Değerlendirilmesi”. International Journal of Public Finance. 1.
- ÖZTOK, E. (2008) “Hazır Beton Tesisinde En Uygun Nitelik Denetim Düzeyinin Mevsimsel Değişiminin İncelenmesi”. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Sanayi Sicil Kanunu (1957). T.C. Resmi Gazete. 9593. (24.04.1957).
- SÜRMEN, Y. (2018). “Muhasebe – 1”, Celepler Matbaacılık, Trabzon.
- T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2012). Çimento Analizleri, Ankara.
- TOPÇU, İ. B. ve UZUNÖMEROĞLU, A. (2019). “Ankara’da Üretilen Hazır Betonların İstatistiksel Analizi”. Nicel Bilimler Dergisi. 1(1).
- Agregalar ve Kullanım Yerleri. (www. mekaglobal.com/tr/cozumler/agregalar-ve-kullanim-yerleri). Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
- Betonun Tarihçesi. (www.batibeton.com. tr/beton-hakkinda-bilgiler/betonun-tarihcesi). Erişim Tarihi: 01 Şubat 2022.
- Çimento Üretiminin Tarihçesi. (https:// www.turkcimento.org.tr/tr/cimento_uretiminin_tarihcesi). Erişim tarihi: 05 Ocak 2022.
- Çimento İmalat Süreci. (www.inovatifkimyadergisi.com). Erişim tarihi 07 Ocak 2022.
- Çimento ve Betonun Tarih İçinde Gelişimi. (www.uralakbulut.com.tr/wp-content/uploads/2012/12/cimeto.pdf). Erişim tarihi: 07 Eylül 2022.
- Hazır Beton Üretim Tarihi. (https://briketmakinam.com/2021/10/07/hazir-beton-nasil-uretilir/). Erişim tarihi: 21 Ocak 2022.
- TOBB Sanayi Veritabanı Kayıtları. (www. sanayi.tobb.org.tr/ksorgu_harita4.php?- kod). Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. TOBB Sanayi Veritabanı Kayıtları. (www. sanayi.tobb.org.tr/yeni_il07php?sektor). Erişim tarihi: 5 Mart 2022. URL, Üretim Süreci. (www.sartasbeton. com.tr/bilgi-edinme/uretim-sureci). Erişim tarihi: 15 Ocak 2022.
- www.wikiwand.com/en/Hoover_Dam (17.01.2020).
- YANIK, A. (2016). “Tevkifata Tabi Bir Teslimin Yeniden Tesliminde Tevkifat – KDV İadesi ve Muhasebe Uygulaması”. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15.
- 213 sayılı Vergi Usul Kanunu, md 267. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022.
| APA | Sürmen Y, ABDIOGLU H, SALİHOĞLU H (2023). HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. , 16 - 49. |
| Chicago | Sürmen Yusuf,ABDIOGLU HASAN,SALİHOĞLU HANDE HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. (2023): 16 - 49. |
| MLA | Sürmen Yusuf,ABDIOGLU HASAN,SALİHOĞLU HANDE HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. , 2023, ss.16 - 49. |
| AMA | Sürmen Y,ABDIOGLU H,SALİHOĞLU H HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. . 2023; 16 - 49. |
| Vancouver | Sürmen Y,ABDIOGLU H,SALİHOĞLU H HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. . 2023; 16 - 49. |
| IEEE | Sürmen Y,ABDIOGLU H,SALİHOĞLU H "HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ." , ss.16 - 49, 2023. |
| ISNAD | Sürmen, Yusuf vd. "HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ". (2023), 16-49. |
| APA | Sürmen Y, ABDIOGLU H, SALİHOĞLU H (2023). HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. Vergi Raporu, 0(283), 16 - 49. |
| Chicago | Sürmen Yusuf,ABDIOGLU HASAN,SALİHOĞLU HANDE HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. Vergi Raporu 0, no.283 (2023): 16 - 49. |
| MLA | Sürmen Yusuf,ABDIOGLU HASAN,SALİHOĞLU HANDE HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. Vergi Raporu, vol.0, no.283, 2023, ss.16 - 49. |
| AMA | Sürmen Y,ABDIOGLU H,SALİHOĞLU H HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. Vergi Raporu. 2023; 0(283): 16 - 49. |
| Vancouver | Sürmen Y,ABDIOGLU H,SALİHOĞLU H HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ. Vergi Raporu. 2023; 0(283): 16 - 49. |
| IEEE | Sürmen Y,ABDIOGLU H,SALİHOĞLU H "HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ." Vergi Raporu, 0, ss.16 - 49, 2023. |
| ISNAD | Sürmen, Yusuf vd. "HAZIR BETON İŞLETMELERİNDE MALİYETLERİN TESPİTİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ: TRABZON ALT BÖLGESİ (TR90) ÖRNEĞİ". Vergi Raporu 283 (2023), 16-49. |
