Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri

SÜLKÜ, Seher Nur

Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri

Seher Nur SÜLKÜ (Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ekonometri Bölümü, Ankara, Türkiye)

Maliye Dergisi

5 1

Yıl: 2011 Cilt: 0 Sayı: 160 Sayfa Aralığı: 242 - 268 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri

Öz:

Türkiye'de 2003 yılından itibaren "Sağlıkta Dönüşüm Programı" (SDP) ile sağlık sistemini düzenleyen önemli reformlar gerçekleşmektedir. Bu çalışmanın amacı SDP reformlarının ve özellikle performansa dayalı ek ödeme sisteminin (P4P) kamu hastanelerinin verimlilik ve üretkenliği üzerine etkilerini araştırmaktır. Veri Zarflama Metodu ve Malmquist endeks analizleri, reformlar öncesinde (2001) ve sonrasında (2006) kamu hastanelerinin performanslarını karşılaştırmak için uygulanmıştır. Çalışmamızda, hastanelerin performansı iller bazında değerlendirilmiştir. Verimlilik analizi için kullanılan veri setinde girdi verileri olarak; hastanelerin yatak sayısı, pratisyen hekim ve uzman hekim sayıları, çıktı verileri olarak; yatan hasta sayısı, ayakta hasta sayısı ve ameliyat sayıları alınmıştır. Ayrıca kalite indikatörleri olarak hastane ölüm oranı, yatak doluluk oranı ve ortalama kalış süresi değerlendirilmiştir.Sonuçlarımıza göre P4P, sağlık personelinin üretkenliğini ve önceden yeteri kadar sağlanmayan sağlık hizmetlerinin miktarını artırmada başarılı olmuştur. İl bazında hizmet veren SB hastanelerinin hem teknik hem de teknolojik verimlilikleri artmıştır. Analizimizde, ortalama teknik verimlilikteki artışın ana kaynağının artan ölçek verimliliği olduğu görülmüş, buna karşın saf teknik verimlilikte ilerleme görülmemiştir. Ortalama saf teknik verimliliğin ortalama ölçek verimliliğinden düşük olması, hastane yönetimlerinin kısa dönemde yenilenen sisteme adapte olamadığını göstermektedir. Ayrıca, sonuçlarımıza göre sosyo-ekonomik olarak dezavantajlı olan illerde üretkenlik kazançları gerçekleşmemiştir. Son olarak, incelediğimiz hastane kalite indikatörlerinin kısa dönemde gelişmediği görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

The effects of performance based supplementary payment system on the efficiency of public hospitals

Öz:

Turkey has implemented major health care reforms to improve the efficiency of the health care system since 2003. The objective of this study is to investigate the impact of these reforms, especially the performance-based payment system (P4P), on the efficiency and productivity of public hospitals. We employ the Data Envelopment Approach and the Malmquist index to comparatively examine before and after the reform years, 2001 and 2006 respectively. Our analyses compare the performances of public hospitals served in provincial markets. Inputs of number of beds, number of primary care physician, and number of specialists, and how they are used to produce outputs of inpatient discharges, outpatient visits, surgical operations are investigated. Indeed, as the quality inicators dead rate, hospital bed occupation rate and average length of stay are considered.As a result of the analysis, it is seen that the P4P was successful in boosting productivity due to advancements in technology and technical efficiency. Furthermore, it is found that the average technical efficiency gains took place because of the significantly improved scale efficiencies, but the average pure technical efficiency did not improve. The lower pure technical efficiencies compared to scale efficiencies affirms the lack adaptation of the hospital management to the renewed system. Additionally, our analysis indicates that in the socio-economically disadvantaged provinces productivity gains have not been achieved. Lastly, it is seen that the hospital quality indicators have not improved in the short run.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akdağ, R. (2009), Health Transformation Program in Turkey Progress Peport, Ministry of Health Publication No: 749, Turkey: Ankara.
Aletras, V., Kontodimopoulos, N., Zagouldoudis, A. ve Niakas, D. (2007), "The Short-term Effect on Technical and Scale Efficiency of Establishing Regional Health Systems and General Management in Greek NHS Hospitals", Health Policy, 83(2-3), 236-245.
Carey, K. A. (1997), "Panel Data Design for Estimation of Hospital Cost Functions", Review of Economics and Statistics, 79(3), 443-453.
Castro Lobo, M. S., Özcan, Y. A., Silva, A. C. M., Marcos, P., Lins, E. ve Fiszman, R. (2009), "Financing Reform and Productivity Change in Brazilian Teaching Hospitals: Malmquist Approach", Central European Journal of Operations Research, http://www.springerlink.com/content/am657466650v30n6/fulltext.pdf (Erişim Tarihi: 25/03/2010)
Charnes, A., Cooper, W. W. ve Rhodes, E. (1978), "Measuring the Efficiency of Decision Making Units", European Journal of Operational Research, 2(6), 429-444.
Chen, S. N. (2006), "Productivity Changes in Taiwanese Hospitals and the National Health Insurance", The Service Industries Journal, 26(4), 459-477.
Coelli, T. J. (1996), "A Guide to DEA Version 2.1: A Data Envelopment Analysis (computer) Program", Center for Efficiency and Productivity Analysis (CEPA) Working Paper, 8/96, The University of New England, Department of Econometrics.
Cooper, W. W., Seiford, L. M. ve Tone, K. (2000), Data Envelopment Analysis: A Comprehensive Text with Models, Applications, References and Dea-solver Software, Boston: Kluwer.
Ersoy, K., Kavuncubaşı S., Özcan, Y. A. ve Harris, J. M. (1997), "Technical Efficiencies of Turkish Hospitals: DEA Approach", Journal of Medical Systems, 21(2), 67-74.
Erus, B. ve Bilir, A. (2007), "Obligatory Service Requirement and Physician Distribution in Turkey", Boğaziçi University Working Paper, Istanbul, Turkey.
Evans, R.G. ve Walker, H. D. (1972), "Information Theory and the Analysis of Hospital Cost Structure", Canadian Journal of Economics, 5(3), 398-418.
Fare, R., Grosskopf, S., Noris, M. ve Zhang, Z. (1994a), "Productivity Growth, Technical Progress and Efficiency Changes in Industrialized Countries", American Economic Review, 30(3), 655-666.
Fare, R. S., Grosskopf, S. ve Lovell C.A.K. (1994b), Production Frontiers, Cambridge: Cambridge University Press.
Fareli, M. J. (1957), "The Measurement of Productive Efficiency", Journal of the Royal Statistical Society, 120(3), 252-281.
Grosskopf, S. ve Valdmanis, V. (1993), "Evaluating Hospital Performance with Case-mix-Adjusted Outputs", Medical Care, 31(6), 525-532.
Hollingsworth, B. (2008), "The Measurement of Efficiency and Productivity of Health Care Delivery", Health Economics, 17(10), 1107-1128.
Jensen, G. A. ve Morrisey, M. A. (1986), "Medical Staff Specialty Mix and Hospital Production", Journal of Health Economics, 5(3), 253-276.
Linna, M. (2000), "Health Care Financing Reform and the Productivity Change in Finnish Hospitals", Journal of Health Care Finance, 26(3), 83-100.
OECD (2009), Reviews of Health Systems Turkey, OECD and the International Bank for Reconstruction and Development/The World Bank.
Roemer, M. I., Moustafa, A.T. ve Hopkins, C. E. (1968), "A Proposed Hospital Quality Index: Hospital Death Rates Adjusted for Case Severity", Health Services Research, 3(2), 96-118.
Sağlık Bakanlığı (2001), SB Tedavi Kurumları İstatistik Kitabı, Sağlık Bakanlığı, Genel Tedavi Hizmetleri Müdürlüğü, Türkiye: Ankara.
Sağlık Bakanlığı (2006), SB Tedavi Kurumları İstatistik Kitabı, Sağlık Bakanlığı, Genel Tedavi Hizmetleri Müdürlüğü, Türkiye: Ankara.
Sağlık Bakanlığı, (2007a), Health at a Glance: Turkey, Ministry of Health, Refik Saydam Hygiene Center, School of Public Health, Turkey: Ankara.
Sağlık Bakanlığı (2007b), The Progress So Far Health Transformation Program in Turkey, Ministry of Health, Turkey: Ankara.
Sağlık Bakanlığı (2008), Performance Management in Health, Performance Based Supplementary Payment System, Transformation in Health Series 8, Ministry of Health, Performance Management and Quality Management Department, Turkey: Ankara.
Şahin, İ. ve Özcan, Y. A. (2000), "Public Sector Hospital Efficiency for Provincial Markets in Turkey", Journal of Medical Systems, 24(6), 307-320.
Şahin, I., Özcan, Y. A. ve Özgen, H. (2009), "Assessment of Hospital Efficiency under Health Transformation Program in Turkey", Central European Journal of Operations Research, http://www.springerlink.com/content/ mq87542401 733n7m/ (Erişim Tarihi: 25/03/2010)
Seiford L. M ve Thrall R. M. (1990), "Recent Developments in DEA: The Mathematical Programming Approach to Frontier Analysis", Journal 0f Econometrics, 46(1-2), 7-38.
Sommersguter-Reichmann M. (2000), "The Impact of the Austrian Hospital Financing Reform on Hospital Productivity: Empirical Evidence on Efficiency and Technology Changes Using a Nonparametric Input-based Malmquist Approach", Health Care Management Science, 3(4), 309-321.
State Planning Organization (1996), Research of the Socio-economic Development of Provinces, Turkey: Ankara.
Vujicic M., Sparkes S. ve Mollahaliloglu, S. (2009), Health Workforce Policy in Turkey: Recent Reforms and Issues for the Future, The International Bank for Reconstruction and Development/The World Bank, USA:Washington DC.

APA	SÜLKÜ S (2011). Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. , 242 - 268.
Chicago	SÜLKÜ Seher Nur Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. (2011): 242 - 268.
MLA	SÜLKÜ Seher Nur Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. , 2011, ss.242 - 268.
AMA	SÜLKÜ S Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. . 2011; 242 - 268.
Vancouver	SÜLKÜ S Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. . 2011; 242 - 268.
IEEE	SÜLKÜ S "Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri." , ss.242 - 268, 2011.
ISNAD	SÜLKÜ, Seher Nur. "Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri". (2011), 242-268.

APA	SÜLKÜ S (2011). Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. Maliye Dergisi, 0(160), 242 - 268.
Chicago	SÜLKÜ Seher Nur Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. Maliye Dergisi 0, no.160 (2011): 242 - 268.
MLA	SÜLKÜ Seher Nur Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. Maliye Dergisi, vol.0, no.160, 2011, ss.242 - 268.
AMA	SÜLKÜ S Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. Maliye Dergisi. 2011; 0(160): 242 - 268.
Vancouver	SÜLKÜ S Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri. Maliye Dergisi. 2011; 0(160): 242 - 268.
IEEE	SÜLKÜ S "Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri." Maliye Dergisi, 0, ss.242 - 268, 2011.
ISNAD	SÜLKÜ, Seher Nur. "Performansa dayalı ek ödeme sisteminin kamu hastanelerinin verimliliği üzerine etkileri". Maliye Dergisi 160 (2011), 242-268.