Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları

Şule EGÜZ, (İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Malatya, Türkiye)
Latif GÖKALP (Yozgat Bozok Üniversitesi, Şefaatli Meslek Yüksekokulu, Mülkiyet Koruma ve Güvenlik Bölümü, Yozgat, Türkiye)
Milli Eğitim
26 8
Yıl: 2023 Cilt: 52 Sayı: 238 Sayfa Aralığı: 781 - 812 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.37669/milliegitim.1110437 İndeks Tarihi: 13-06-2023

Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları

Öz:
Çevre kirliliği küresel bir sorundur. Bu sorun hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde ortaktır ve uzun vadeli ciddi sonuçları nedeniyle insanların dikkatini çekmektedir. Çevre kirliliği ekosistemin istikrarına yaptığı olumsuz etkileri sebebiyle son yıllarda odak merkezi haline gelmiş; geri dönüşüm her zamankinden çok daha fazla önem kazanmıştır. Bu araştırma ortaokul öğrencilerinin “geri dönüşüm” kavramına yönelik olarak sahip oldukları metaforik algıları belirlemek ve “geri dönüşüme” ilişkin farkındalıklarını çizimler aracılığıyla ortaya koymayı amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nitel araştırma modellerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Adıyaman’daki bir ortaokulda öğrenimlerine devam eden 116 sekizinci sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Çalışmada heuristik yaklaşım bağlamında yoğunluk örneklemesi türü kullanılmıştır. Çalışma verileri, araştırmacılar tarafından geliştirilen standartlaştırılmış formlar aracılığıyla toplanmış; elde edilen nitel veri kaynakları içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırma sonunda çalışma grubunu oluşturan öğrencilerin birbirinden farklı metaforik algılara sahip oldukları belirlenmiştir. Bu kapsamda 9 kategori geliştirilmiş, bu kategoriler arasında da en fazla “tabiat algısı olarak geri dönüşüm” kategorisinde metafor üretilmiştir. Geri dönüşüme bırakılan ürünler dikkate alındığında ise erkek öğrencilerin geri dönüşüm kutularını kız öğrencilerden daha aktif kullandıkları tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: geri dönüşüm farkındalık ortaokul metafor.

Metaphorical Perceptions and Awareness of Secondary School Students About Recycling

Öz:
Environmental pollution is a global problem. This problem is common in both developed and developing countries and attracts people’s attention because of its serious long-term consequences. Environmental pollution has become a focal point in recent years due to its negative effects on the stability of the ecosystem; recycling has become more important than ever before. This research aimed to determine the metaphorical perceptions of secondary school students about the concept of “recycling” and to reveal their awareness of “recycling” through drawings. For this purpose, phenomenology design, one of the qualitative research models, was used in the research. The study group of the research consisted of 116 eighth grade students attending a secondary school in Adıyaman in the 2021-2022 academic year. In the study, density sampling type was used in the context of the heuristic approach. Study data were collected through standardized forms developed by the researchers; the qualitative data sources obtained were analyzed by content analysis method. At the end of the research, it was determined that the students who made up the study group had different metaphorical perceptions from each other. In this context, 9 categories were developed, and the most metaphors were produced in the category of “recycling as a perception of nature” among these categories. When the products left for recycling are taken into consideration, it has been determined that male students use recycling bins more actively than female students.
Anahtar Kelime: recycling awareness secondary school metaphor

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aguilar-Jurado, M. A., Gil-Madrona, P., Ortega-Dato, J. F., and Zamorano-García, D. (2019). Effects of an educational glass recycling program against environmen- tal pollution in Spain. International Journal of Environmental Research Public Health, 16, 2-16.
  • Altikolatsi, E., Karasmanaki, E., Parissi, A., and Tsantopoulos, G. (2021). Exploring the factors affecting the recycling behavior of primary school students. World 2021, 2(3), 334-350.
  • Atasoy, E. (2006). Çevre için eğitim - çocuk doğa etkileşimi. Bursa: Ezgi Kitabevi.
  • Bilgin, N. (2014). Sosyal bilimlerde içerik analizi teknikler ve örnek çalışmalar. An- kara: Siyasal Kitabevi.
  • Ceylan, Ö., ve Atabek-Yiğit, E. (2019). Ortaokul öğrencilerinin geri dönüşüm ile il- gili düşüncelerinin belirlenmesi. Turkish Studies Educational Sciences, 14(3), 461-477.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştır- ma ve araştırma deseni. (Çev. Ed: M. Bütün & S. B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Çevre Kanunu. (1983), 2872 sayılı çevre kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mev- zuat?MevzuatNo=2872&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 (Erişim Tarihi: 01.04.2022).
  • Çimen, O., ve Yılmaz, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geri dönüşümle ilgili bilgileri ve geri dönüşüm davranışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 63-74.
  • Clay, S. (2005). Increasing University recycling: Factors influencing recycling beha- viour among students at Leeds University. Earth & E-nvironment, 1, 186-228.
  • De Young, R. (2000). New ways to promote proenvironmental behavior: Expanding and evaluating motives for environmentally responsible behavior. Journal of Social Issues, 56(3), 509-526.
  • Desrochers, P. (2005). Learning from history or from nature or both?: Recycling networks and their metaphors in early industrialisation. Progress in Industrial Ecology – An International Journal, 2(1), 19-34.
  • Dinçol-Özgür, S. (2020). Öğretmen adaylarının geri dönüşüm farkındalıklarının çe- şitli değişkenler açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 837-856.
  • Doğan, Z. (2020). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinde evsel atıklar ve gerı̇ dönüşüm ko- nusunda bilimsel karikatürler kullanılarak farkındalık oluşturulması. (Yayım- lanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
  • Ehrenfeld, J. R. (2004) Industrial ecology: A new field or only a metaphor?’, Journal of Cleaner Production, 12(8-10), 825-831.
  • Fraenkel, J. R., and Wallen, N. E. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
  • Giorgia, A. (2009). The descriptive phenomonological method in psychology: A modi- fied husserlian approach. Pittsburgh, PA: Duquesne University Press.
  • Gürer, A., ve Sakız, G. (2018). Yetişkinlerin küresel ısınma ile ilgili bilgi düzeyleri ve geri dönüşüm farkındalıkları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 1364-1391.
  • Hussain, C. (1998). Environmental degradation-radiation remedies. Gulberg: Feroze Sons.
  • Kara, E., ve Dönel-Akgül, G. (2021). 8. sınıf öğrencilerinin gerı̇ dönüşüm için oluş- turdukları metaforların incelenmesı̇. Social Sciences Studies Journal, 7(81), 1822-1831.
  • Kemp, D. D. (1998). The environment dictionary. London: Routledge.
  • Lakoff, G. (1993). The contemporary theory of metaphor. Cambridge, UK: Cambri- dge University Press.
  • Landrigan, P. J., Fuller, R., Fisher, S., Suk, W. A., Sly, P., Chiles, T. C., and Bo- se-O’Reilly, S. (2019). Pollution and children’s health. Science of The Total Environment, 650(2), 2389-2394.
  • Leeming, F. C., and Porter, B. E. (1997). Effects of participation in class activities on children’s environmental attitudes and knowledge. Journal of Environmental Education. 28(2), 33-43.
  • Mahmud, S. N. D., ve Osman, K. (2010). The determinants of recycling intention behavior among the Malaysian school students: An application of theory of planned behaviour. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 9, 119-124.
  • Miles, M, B., and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Morgan, D. L., and Morgan, R. K. (2008). Single-case research methods for the beha- vioral and health sciences. Thousand Oaks: C.A: Sage Publications.
  • Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. Thousand Oaks: C.A: Sage Publications.
  • Mutlu, M. (2013). “Recycling” concepts perceptions of grade eihgth students: pheno- menographic analysis. Anthropologist, 16(3), 663-669.
  • Onur, A., Çağlar, A., ve Salman, M. (2016). Okul öncesi çocuklarda atık kâğıtların değerlendirilmesi ve çevre bilincinin kazandırılması. Kastamonu Education Journal, 24(5), 2457-2468.
  • Öztap, R., ve Bartan, M. (2019). Okul öncesi eğitimde artık materyaller ile yapılan sanat etkinliklerinin çocukların geri dönüşüm farkındalık düzeylerine etkisinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 64-87.
  • Pizmony-Levy, O. (2011). Bridging the global and local in understanding curricula scripts: The case of environmental education. Comparative Education Review, 55(4), 600-633.
  • Reid, A., and Scott, W. (2013). Identifying needs in environmental education research. R. B. Stevenson, M. Brody, J. Dillon, & A. E. J. Wals (Eds.), In International Handbook of Research on Environmental Education (pp. 518-529). New York: Routledge.
  • Shobeiri, S. M., Omidvar, B., and Prahallada, N. N. (2006). Influence of gender and type of school on environmental attitude of teachers in Iran and India. Interna- tional Journal of Environmental Science and Technology, 3(4), 351-357.
  • Suk, W. A., Ahanchian, H., Asante, K.A., Carpenter, D. O., Diaz-Barriga, F., Ha, E. H., Huo, M. K., Ruchirawat, M., Silva, E. R., Sly, L., Sly, P. D., Stein, R. T., Berg, M., Zar, H., and Landrigan, P. J. (2016). Environmental pollution: An underrecognized threat to children’s health, especially in low- and middle-in- come countries. Environ. Health Perspect, 124(3), 41-45.
  • Tasbirul Islam, M. D., Dias, P., and Huda, D. (2021). Young consumers’ e-waste awa- reness, consumption, disposal, and recycling behavior: A case study of univer- sity students in Sydney, Australia. Journal of Cleaner Production, 282, 1-18.
  • Taylor, W. (1984). Metaphors of education. London: Heineman Educational Books.
  • Titchen, A., and Hobson, D. (2005). Phenomenology. B. Somekh, & C. Lewin (Eds.), Research Methods in the Social Sciences (pp. 121-130). England: Sage Pub- lications.
  • Ural-Keleş, P., ve Keleş, M. (2018). İlkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin geri dönü- şüm kavramı ile ilgili algıları. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 481-498.
  • World Health Organization. (2018). What are the health consequences of urban out- door air pollution?http://www.who.int/phe/health_topics/outdoorair/databa- ses/health_impacts/e/ (Erişim Tarihi: 01.03.2022).
  • Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. An- kara: Seçkin Yayınları.
APA EGÜZ Ş, GOKALP L (2023). Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. , 781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
Chicago EGÜZ ŞULE,GOKALP LATIF Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. (2023): 781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
MLA EGÜZ ŞULE,GOKALP LATIF Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. , 2023, ss.781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
AMA EGÜZ Ş,GOKALP L Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. . 2023; 781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
Vancouver EGÜZ Ş,GOKALP L Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. . 2023; 781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
IEEE EGÜZ Ş,GOKALP L "Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları." , ss.781 - 812, 2023. 10.37669/milliegitim.1110437
ISNAD EGÜZ, ŞULE - GOKALP, LATIF. "Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları". (2023), 781-812. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1110437
APA EGÜZ Ş, GOKALP L (2023). Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. Milli Eğitim, 52(238), 781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
Chicago EGÜZ ŞULE,GOKALP LATIF Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. Milli Eğitim 52, no.238 (2023): 781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
MLA EGÜZ ŞULE,GOKALP LATIF Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. Milli Eğitim, vol.52, no.238, 2023, ss.781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
AMA EGÜZ Ş,GOKALP L Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. Milli Eğitim. 2023; 52(238): 781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
Vancouver EGÜZ Ş,GOKALP L Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları. Milli Eğitim. 2023; 52(238): 781 - 812. 10.37669/milliegitim.1110437
IEEE EGÜZ Ş,GOKALP L "Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları." Milli Eğitim, 52, ss.781 - 812, 2023. 10.37669/milliegitim.1110437
ISNAD EGÜZ, ŞULE - GOKALP, LATIF. "Ortaokul Öğrencilerinin Geri Dönüşüme Yönelik Metaforik Algıları ve Farkındalıkları". Milli Eğitim 52/238 (2023), 781-812. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1110437
Sayfa Oluşturulma Tarihi
26-04-2024 6:31

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları