Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi

Yıl: 2010 Cilt: 5 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1044 - 1091 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi

Öz:
Türk dilinin ana kaynakları arasında yer alan KülTigin Abidesi ve Kutadgu Bilig hem içerik olarak hem dedönemlerinin dil özelliklerini yansıtmaları bakımındanoldukça önemli dil yadigârlarıdır. Bu çalışmada, bu ikiönemli eserimizde kullanılan ortak fiillerin, fiil tamlayıcıilişkisi açısından gösterdiği benzerlikler ve farklılıklartespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda heriki eserde, anlam ortaklığı veya benzerliği bulunan fiillertespit edilmiş ve bu fiillerin her iki eserde de alabildiğitamlayıcılar örnekleriyle birlikte 1. tablodadeğerlendirilmiştir. 2. tabloda ise bu iki eserdeki ortakfiillerin alabildiği tamlayıcıların toplu halde görülebilmesiiçin fiiller ve tamlayıcıları örneksiz olarak verilmiştir.Sonuç bölümünde ise elde edilen verilerdeğerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime:

The Analysis of common verbs Which Are used in Kül Tigin Monument and Kutadgu Bilig in terms of verb-complement relations

Öz:
Kül Tigin Monument and Kutadgu Bilig whichtake place among the main sources of Turkish languageare fairly significant language memorials both in terms oftheir contents and reflecting the characteristics oflanguage of their era. In this study, the common verbswhich are used in these two significant works are tried tobe identified in terms of the similarities and thedifferences of verb-complement relations. For thispurpose; in both of these two works, the verbs whichhave the unity of denotation or similarity are identifiedand verb-complement relations of these verbs which canbe used in both of these two works are evaluated withtheir examples in the first chart. However; in the secondchart; in order to be seen collectively, the common verbsand their complements in these two works, are givenwithout examples. In conclusion part, the input datas areevaluated.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • B : Batı
  • D :Doğu
  • G: Güney
  • K : Kuzey
  • KB: Kutadgu Bilig
  • KTG: Karahanlı Türkçesi Grameri
  • KBGF: Kutadgu Bilig Grameri-Fiil M: Makaleler
  • OA: Orhun Abideleri
  • OTG: Orhun Türkçesi Grameri
  • OY: Orhun Yazıtları
  • OYSD: Orhun Yazıtlarının Söz Dizimi
  • TSD: Türkçenin Söz Dizimi
  • AKSAN Doğan, Köktürkçenin Söz Varlığı Üzerine, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten [1983], 1980 - 1981, s.17-21.
  • ARAT Reşit Rahmeti, Kutadgu Bilig, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2006.
  • BOZKURT Fuat, Türklerin Dili, Cem Yayınevi, İstanbul, 1992.
  • ALYILMAZ Cengiz, Orhun Yazıtlarının Söz Dizimi, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum, 1994.
  • ERCİLASUN Ahmet Bican, Makaleler, (Hazılayan: Ekrem
  • ARIKOĞLU), Akçağ Yayınları, Ankara, 2007.
  • ERCİLASUN Ahmet Bican, Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Akçağ Yayınları, Ankara, 2006.
  • ERCİLASUN Ahmet Bican, Kutadgu Bilig Grameri Fiil, Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1984.
  • ERGİN Muharrem, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 1995.
  • HACIEMİNOĞLU Necmettin, Karahanlı Türkçesi Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2008.
  • KAÇALİN Mustafa S., Kutadgu Bilig, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/
  • KARAAĞAÇ Günay, Türkçenin Söz Dizimi, Kesit Yayınları, İstanbul, 2009.
  • KARAHAN Leyla, Fiil Tamlayıcı İlişkisi Üzerine, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, Eylül 1997, C: 1997/II, S: 549, s.209-213.
  • KORKMAZ Zeynep, Gramer Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2007.
  • TEKİN Talat, Orhon Türkçesi Grameri, Türk Dilleri Araştırma Dizisi:9, İstanbul 2003.
  • TEKİN Talat, Orhon Yazıtları, Yıldız Dil ve Edebiyat 1, İstanbul, 2003.
  • TEKİN Talat, Türk Dilleri Giriş, Yıldız Dil ve Edebiyat 2, İstanbul, 2003.
  • VARDAR Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Multılıngual Yabancı Dil Yayınları, Ġstanbul, 2007.
APA DİNAR T (2010). Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. , 1044 - 1091.
Chicago DİNAR TALAT Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. (2010): 1044 - 1091.
MLA DİNAR TALAT Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. , 2010, ss.1044 - 1091.
AMA DİNAR T Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. . 2010; 1044 - 1091.
Vancouver DİNAR T Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. . 2010; 1044 - 1091.
IEEE DİNAR T "Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi." , ss.1044 - 1091, 2010.
ISNAD DİNAR, TALAT. "Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi". (2010), 1044-1091.
APA DİNAR T (2010). Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 5(3), 1044 - 1091.
Chicago DİNAR TALAT Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik) 5, no.3 (2010): 1044 - 1091.
MLA DİNAR TALAT Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik), vol.5, no.3, 2010, ss.1044 - 1091.
AMA DİNAR T Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik). 2010; 5(3): 1044 - 1091.
Vancouver DİNAR T Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik). 2010; 5(3): 1044 - 1091.
IEEE DİNAR T "Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi." Turkish Studies (Elektronik), 5, ss.1044 - 1091, 2010.
ISNAD DİNAR, TALAT. "Kül Tigin Abidesi ve Kutadgu Bilig’deki ortak fiillerin tamlayıcı ilişkisi açısından incelenmesi". Turkish Studies (Elektronik) 5/3 (2010), 1044-1091.