Yıl: 2023 Cilt: 45 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 95 - 107 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14780/muiibd.1317205 İndeks Tarihi: 03-07-2023

TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ

Öz:
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 2004 ve 2019 yılları için Hanehalkı Bütçe Anketleri (HBA) kullanılarak, tütün harcamalarına ilişkin bir koşullu talep tahmini gerçekleştirmek ve bu yolla tütün harcamalarının diğer ürün gruplarının (gıda, sağlık, eğitim, giyim, ulaşım, eğlence, alkol, barınma, dayanıklı ürünler) tüketimi üzerinde bir dışlama etkisi yaratıp yaratmadığını üç aşamalı en küçük kareler (3SLS) yöntemi ile incelemektir. Tütün harcamalarının dışlama etkisini anlamak, politika yapıcıların tütün tüketimini azaltmak ve daha verimli ve adil harcama şablonlarını teşvik etmek için etkili stratejiler geliştirebilmesi açısından önem taşımaktadır. Elde edilen bulgular, 2004 yılında tütün harcamalarının yalnızca gıda harcamalarını dışladığına işaret ederken, 2019 yılında tütün harcamalarının gıda, eğlence ve barınma harcamalarını dışladığını ortaya koymaktadır. Ayrıca dışlama etkisinin gelir gruplarına göre farklılaştığı da gözlenmiştir.
Anahtar Kelime: tütün kullanımı tütün harcamaları dışlama etkisi hanehalkı harcamaları

CROWDING-OUT EFFECT OF TOBACCO EXPENDITURES IN TURKEY

Öz:
The aim of this study is to perform a conditional demand estimation of tobacco expenditures by using Household Budget Surveys (HBA) for the years 2004 and 2019 in Turkey. In this way, the crowding out effect of tobacco expenditures in other product groups (food, health, education, clothing, transportation, entertainment, alcohol, housing and durable goods) is analyzed using the three-stage least squares (3SLS) method. Understanding the crowding out effect of tobacco expenditures is important so that policy makers can develop effective strategies to reduce tobacco consumption and promote more efficient and fair spending patterns. The findings reveal that while tobacco expenditures only crowded out food expenditures in 2004, in 2019 the crowding out effect includes food, entertainment and housing expenditures. In addition, it was observed that the crowding out effect differs according to income groups.
Anahtar Kelime: smoking tobacco expenditures crowding out household spending

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bilir, N. (2009). Türkiye tütün kontrolünde dünyanın neresinde? Türk Toraks Dergisi, 10(1), 31-34.
  • Busch, S. H., Jofre-Bonet, M., Falba, T. A., & Sindelar, J. L. (2004). Burning a Hole in the Budget Tobacco Spending and its Crowd-Out of Other Goods. Applied Health Economics and Health Policy, 3(4), 263- 272.
  • Canbakan, S. (2016). Tütün Mü? Sağlık Mı? Tütünün İnsan Vücuduna Zararlı Etkileri. Güncel Göğüs Hastalıkları Serisi, 4(1), 44-55.
  • Chelwa, G., & Van Walbeek, C. (2014). Assessing the Causal Impact of Tobacco Expenditure on Household Spending Patterns in Zambia. Economic Research Southern Africa (ERSA) Working Paper 453.
  • Efroymson, D., Ahmed, S., Townsend, J., Alam, S. M., Dey, A. R., Saha, R., Dhar, B., Sujon, A. I., Ahmed, K. U., & Rahman, O. (2001). Hungry for Tobacco: An Analysis of the Economic Impact of Tobacco Consumption on the Poor in Bangladesh. Tobacco Control, 10(3), 212–217.
  • Husain, M. J., Datta, B. K., Virk-Baker, M. K., Parascandola, M., & Khondker, B. H. (2018). The Crowding-Out Effect of Tobacco Expenditure on Household Spending Patterns in Bangladesh. PloS One, 13(10), 1-15.
  • John, R. M. (2008). Crowding Out Effect of Tobacco Expenditure and its Implications on Household Resource Allocation in India. Social Science & Medicine, 66(6), 1356–1367.
  • John, R. M., Ross, H., & Blecher, E. (2012). Tobacco Expenditures and Its Implications for Household Resource Allocation in Cambodia. Tobacco Control, 21(3), 341-346.
  • Jumrani, J., & Birthal, P. S. (2017). Does Consumption of Tobacco and Alcohol Affect Household Food Security? Evidence from Rural India. Food Security, 9(2), 255–279.
  • Koch, S. F., & Tshiswaka-Kashalala, G. (2008). Tobacco Substitution and the Poor. University of Pretoria Department of Economics Working Paper: 2008-32.
  • Masa-Ud, A., Chelwa, G., & van Walbeek, C. (2020). Does Tobacco Expenditure Influence Household Spending Patterns in Ghana?: Evidence from the Ghana 2012/2013 Living Standards Survey. Tobacco Induced Diseases, 18(48), 1-8.
  • Nguyen, N.-M., & Nguyen, A. (2020). Crowding-Out Effect of Tobacco Expenditure in Vietnam. Tobacco Control, 29, 326-330.
  • OECD (2021). Health at a Glance 2021: OECD Indicators. Paris: OECD Publishing.
  • Pu, C.-y., Lan, V., Chou, Y.-J., & Lan, C.-f. (2008). The Crowding-Out Effects of Tobacco and Alcohol where Expenditure Shares are Low: Analyzing Expenditure Data for Taiwan. Social Science & Medicine, 66(9), 1979-1989.
  • San, S., ve Chaloupka, F. J. (2016). The Impact of Tobacco Expenditures on Spending within Turkish Households. Tobacco Control, 25(5), 558–563.
  • TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu (2019). Hanehanlkı Bütçe Araştırması. www.tuik.gov.tr
  • U.S. National Cancer Institute [NCI] ve World Health Organization [WHO] (2016). The Economics of Tobacco and Tobacco Control. National Cancer Institute Tobacco Control Monograph 21. NIH Publication No. 16-CA-8029A.
  • World Health Organization [WHO] (2023). Tobacco. 26.01.2023 tarihinde, https://www.who.int/news-room/ fact-sheets/detail/tobacco adresinden erişilmiştir.
APA BAŞAR D, Öztürk S, Saraçoğlu S (2023). TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. , 95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
Chicago BAŞAR DİLEK,Öztürk Selcen,Saraçoğlu Sıtkıcan TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. (2023): 95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
MLA BAŞAR DİLEK,Öztürk Selcen,Saraçoğlu Sıtkıcan TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. , 2023, ss.95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
AMA BAŞAR D,Öztürk S,Saraçoğlu S TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. . 2023; 95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
Vancouver BAŞAR D,Öztürk S,Saraçoğlu S TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. . 2023; 95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
IEEE BAŞAR D,Öztürk S,Saraçoğlu S "TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ." , ss.95 - 107, 2023. 10.14780/muiibd.1317205
ISNAD BAŞAR, DİLEK vd. "TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ". (2023), 95-107. https://doi.org/10.14780/muiibd.1317205
APA BAŞAR D, Öztürk S, Saraçoğlu S (2023). TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 45(1), 95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
Chicago BAŞAR DİLEK,Öztürk Selcen,Saraçoğlu Sıtkıcan TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 45, no.1 (2023): 95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
MLA BAŞAR DİLEK,Öztürk Selcen,Saraçoğlu Sıtkıcan TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.45, no.1, 2023, ss.95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
AMA BAŞAR D,Öztürk S,Saraçoğlu S TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2023; 45(1): 95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
Vancouver BAŞAR D,Öztürk S,Saraçoğlu S TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2023; 45(1): 95 - 107. 10.14780/muiibd.1317205
IEEE BAŞAR D,Öztürk S,Saraçoğlu S "TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ." Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 45, ss.95 - 107, 2023. 10.14780/muiibd.1317205
ISNAD BAŞAR, DİLEK vd. "TÜRKİYE’DE TÜTÜN HARCAMALARININ DIŞLAMA ETKİSİ". Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 45/1 (2023), 95-107. https://doi.org/10.14780/muiibd.1317205