Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi
Yıl: 2023 Cilt: 58 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1378 - 1393 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 İndeks Tarihi: 26-06-2023
Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi
Öz: Geleneksel sigortacılığın İslami finans ilkelerine uygun alternatifi olarak ortaya çıkan İslami sigortacılık (tekafül) ülkemizde katılım sigortacılığı olarak adlandırılmaktadır. Birçok ülkede belirli birkaç model çerçevesinde çalışan katılım sigortacılığı, ülkemizde 2009 yılında uygulanmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, ülkemizde 2020 yılında yürürlüğe giren ve ülkemize özgü olan katılım sigortacılığı modelinin farklı sorun alanlarının analiz edilerek geliştirilmesi ve iyileştirilmesi yönünde öneriler sunmaktır. Bu kapsamda, çalışmada öncelikle geleneksel sigortacılık İslami perspektiften ele alınarak katılım sigortacılığının ortaya çıkışındaki sebepler ortaya konacaktır. Sonrasında katılım sigortacılığının temel ilkeleri ve uygulamada yaygın kullanılan modelleri anlatılacaktır. Akabinde yeni bir model şeklinde kurgulanan ülkemize özgü katılım sigortacılığı modeli ele alınacak ve temel unsurları açıklanacak ve son olarak katılım sigortacılığının ülkemizde gelişebilmesi için önerilerde bulunulacaktır. Türkiye’de katılım sigorta sektörünün gelişebilmesi ve geleneksel sigorta sektörü karşısında arzu edilen büyüklüğe ulaşabilmesi için, yeni katılım mevzuatında yer alan eğitim, sınav, sertifikasyon süreçlerinin sadeleştirilmesi, anonim şirketler için Tekafül uygulaması kısıtlılığının kaldırılması, pencere usulünün katılım sigorta sektörünün belirli seviyeye erişene kadar veya geleneksel sigortacılık ile rekabet edebilecek düzeye gelene kadar izin verilmesi, kazuistik (aşırı kuralcı) mevzuat yapısından ziyade esneklik sunacak mevzuat yapısına kavuşması gibi hususlarda mevcut mevzuatın gözden geçirilmesi ve uygulamada katılım sigorta şirketlerine çeşitli esnekliklerin tanınması önerilmektedir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 2021/3 Sayılı Genelge (2021), Katılım Esaslı Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Faaliyetlerine İlişkin Genelge, 20.05.2022 tarihinde https://seddk.gov.tr/katilim-esasli-sigortacilik-ve-bireysel-emeklilik-faaliyetlerine-iliskin-genelge-yayinlandi.html adresinden alındı.
- 2022/2 Sayılı Genelge (2022), Sigorta Branşları İçin Öngörülen Minimum Sermaye Tutarlarına İlişkin Genelge, 20.05.2022 tarihinde https://tsb.org.tr/media/attachments/Sigorta_Branşları_için_Öngörülen_Minimum_Sermaye_Tutarlarına_İlişkin_Genelge_2022-2.pdf adresinden alındı
- 30186 Sayılı Resmi Gazete (2017), Katılım Sigortacılığı Çalışma ve Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, 15. 05ç2022 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/09/20170920-7.htm adresinden alındı.
- 30186 Sayılı Resmi Gazete (2017) Katılım Sigortacılığı Çalışma Usul Ve Esasları, 03.05.2022 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/09/20170920-7.htm adresinden alındı.
- 31339 Sayılı Resmi Gazete (2020), Katılım Esasları Çerçevesinde Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik, 03.05.2022 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/12/20201219-2.htm adresinden alındı.
- 31339 Sayılı Resmi Gazete (2020), Katılım Esasları Çerçevesinde Sigortacılık Ve Bireysel Emeklilik Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik, 05.05.2022 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/12/20201219-2.htm adresinden alındı.
- AAOIFI (2021), Faizsiz Finans Standartları, İstanbul: TKBB Yayınları.
- Ayub, M. (2007), Understanding Islamic Finance, West Sussex: John Wiley & Sons Ltd.
- CBFO (2021), Katılım Finansı, 17.04.2022 tarihinde https://cbfo.gov.tr/katilim-finans adresinden alındı
- COMCEC (2019), Improving the Takaful Sector in Islamic Countries, 15.04.2022 tarihinde https://sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/10/Improving-the-Takaful-Sector-In-Islamic-Countries_2019_October.pdf adresinden alındı.
- Demirci, S. (2019), Sigortacılıkta yeni bir yaklaşım: Katılım Sigortacılığı, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(1), 25–39.
- Gürbüz, Y. E. (2016). İslam Ekonomisi ve Sigortacılık (Tekafül / Katılım Sigortacılığı). S. Erdoğan, A. Gedikli, & D. Ç. Yıldırım (Ed.) içinde, İslam Ekonomisi ve Finansı (s. 331–354). Umuttepe Yayınları.
- Hacak, H. (2006), İslâm Hukukunda Sigorta ve Fıkıh Bilginlerinin Sigortaya Yaklaşımının Genel Bir Değerlendirmesi. M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 30 (2006/1), 21–50.
- Hacak, H., & Gürbüz, Y. E. (2021). Islami Finansta Sigorta ve Katılım Sigortası (Tekafül). Ş. Görmüş, R. A. Albayrak, A. Yabanlı içinde, Yaşayan ve Gelişen Katılım Bankacılığı, İstanbul: TKBB Yayınları.
- IFSB (2009), Guiding Principles on Governance for Takāful (Islamic Insurance) Undertakings, Kuala Lumpur: IFSB Publication.
- Islamıc Fiqh Academy (2000), Resolutions and Recommendations of the Council of the Islamic Fiqh Academy 1985-2000, Jeddah: Islamic Development Bank (IDB) Islamic Research and Training Institute (IRTI).
- Karaman, H. (2018), Katılım Sigortacılığı, 25.04.2022 tarihinde https://www.iktisad.org.tr/katilim-sigortasi adresinden alındı.
- Kaya, F., Kahya, M. (2017), Sigorta ve Sigortacılık. İstanbul: Beta.
- Laçinbala, Y., Ünsal, H. (2019), Katılım Sigortacılığında (Tekafülde) Pencere Sisteminin Değerlendirilmesi, Sosyoekonomi, 27(42), 181–202.
- Obaidullah, M. (2005), Islamic Financial Services, Jeddah: KAAU Islamic Economics Institute.
- Özbulut, M. (2019), Türkiye Katılım Sigortacılığının Uluslararası Faizsiz Finans Standartları Açısından Karşılaştırmalı Analizi, Ankara: Hazine Müsteşarlığı.
- Özüdoğru, H. (2018), Katılım Sigortacılığı ve Türkiye’deki Durumu, Third Sector Social Economic Review, 53(1), 1–16.
- SEDDK (2021), Sigorta ve Bireysel Emeklilik Aracıları Eğitim Kitabı, 0.05.2022 tarihinde https://www.seddk.gov.tr/katilim-easasli-faaliyetler-icin-sigorta-ve-bireysel-emeklilik-aracilari-egitim-kitabi-yayimlandi.html adresinden alındı.
- SEDDK (2022), 2022/4 Sayılı Sektör Duyurusu, 03.06.2022 tarihinde https://seddk.gov.tr/files/doc/2022-4-sektor-duyurusu.pdf adresinden alındı.
- Sharif, K., Bao, W. Y. (2013), Theory and Instruments of Social Safety Nets and Social Insurance in Islamic Finance: Takaful and Ta’min, Z. Iqbal, A. Mirakhor içinde, Economic Development and Islamic Finance, Wahington, DC: World Bank.
- TBMM (2015), Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişikli Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, 21.04.2022 tarihinde https://www2.tbmm.gov.tr/d24/2/2-2736.pdf adresinden alındı.
- Tolefat, A. K. (2008), An Analysis of the Investment Portfolio Composition of Takaful Undertakings in the GCC and Malaysia, 03.04.2022 tarihinde http://etheses.dur.ac.uk/2254 adresinden alındı.
- Türkiye Sigorta Birliği Verileri (2022), Sigortacılık ve bireysel emeklilik mali tablo ve istatistikleri, 11.04.2022 tarihinde https://www.tsb.org.tr/tr/istatistikler adresinden alındı.
- Umut, M. (2022), Yeni Katılım Sigortacılığı Mevzuatının Sigorta Şirketleri İçin Getirdiği Düzenlemeler Ve Yenilikler, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(Özel Sayı), 240-260.
- Uddin, A. (2015), Principles of Islamic Finance: Prohibition of Riba, Gharar and Maysir, MPRA Paper No. 67711.
- World Bank & IDBG (2016), Global Report on Islamic Finance: Islamic Finance - A Catalyst for Shared Prosperity, Washington, DC: World Bank.
- Zerka, A., En-Neccar, A. (2017), İslam Düşüncesinde Ekonomi, Banka ve Sigorta, İstanbul: İz Yayıncılık.
| APA | UMUT M, Tekdogan O (2023). Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. , 1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| Chicago | UMUT MUHARREM,Tekdogan Omer Faruk Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. (2023): 1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| MLA | UMUT MUHARREM,Tekdogan Omer Faruk Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. , 2023, ss.1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| AMA | UMUT M,Tekdogan O Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. . 2023; 1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| Vancouver | UMUT M,Tekdogan O Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. . 2023; 1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| IEEE | UMUT M,Tekdogan O "Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi." , ss.1378 - 1393, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| ISNAD | UMUT, MUHARREM - Tekdogan, Omer Faruk. "Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi". (2023), 1378-1393. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| APA | UMUT M, Tekdogan O (2023). Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58(2), 1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| Chicago | UMUT MUHARREM,Tekdogan Omer Faruk Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58, no.2 (2023): 1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| MLA | UMUT MUHARREM,Tekdogan Omer Faruk Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.58, no.2, 2023, ss.1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| AMA | UMUT M,Tekdogan O Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(2): 1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| Vancouver | UMUT M,Tekdogan O Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2023; 58(2): 1378 - 1393. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| IEEE | UMUT M,Tekdogan O "Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 58, ss.1378 - 1393, 2023. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
| ISNAD | UMUT, MUHARREM - Tekdogan, Omer Faruk. "Katılım Sigortacılığında Türkiye Modeli ve İncelenmesi". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 58/2 (2023), 1378-1393. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.06.2125 |
