TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ
Yıl: 2023 Cilt: Sayı: 33 Sayfa Aralığı: 358 - 390 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15182/diclesosbed.1276848 İndeks Tarihi: 07-07-2023
TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ
Öz: İç göç, bireyler, topluluklar ve bir bütün olarak ülkeler için geniş kapsamlı etkileri olan, ekonomik, sosyal ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan etkilenen karmaşık ve çok yönlü bir süreçtir. İç göç hareketleri, bir ülke sınırları içerisinde çeşitli nedenlerden dolayı farklı yönlere doğru gerçekleşir. Türkiye’de de özellikle kırsal alanlardan daha gelişmiş şehirlere doğru bir iç göç hareketi söz konusu olmuştur. Ülkede gerçekleşen göç hareketleri özellikle 1950’li yıllardan itibaren hızlanmış ve 1980-1990’larda üst düzeye çıkmıştır. Bu süreçte özellikle 1980’lerden sonra Doğu ve Güneydoğu Anadolu hem isteğe bağlı hem de zorunlu nedenlerle göç edenlerin en fazla olduğu bölgeler durumuna gelmiştir. Tunceli’de en önemli göç hareketlerinden biri Cumhuriyetin ilk yıllarında Dersim isyanı sonrasında gerçekleşen zorunlu göçlerdir. Yine Tunceli’de 1985-2000 ile 2015-2017 yıllarında yaşanan terör olayları sonrasında göçler meydana gelmiştir. Bunların dışında Tunceli’de daha çok ekonomik sebeplerle isteğe bağlı göçler de yaşanmıştır. Bunun en büyük göstergesi İstanbul şehrinde ikamet eden (yaklaşık 85bin-kişi) ve Tunceli ili nüfusundan fazla olan Tuncelilerin varlığıdır. Çalışmanın temel istatistik verileri, Türkiye İstatistik Kurumu’ndan temin edilmiş olup bazı arşiv belgeleri, literatür ve bazı gözlemlerden de yararlanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre Tunceli ili sürekli göç veren bir ildir. Nitekim Tunceli ili belirli dönemlerde artış ve azalış yaşansa da 2021 yılına kadar genellikle dışarıya göç vermiştir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akgül, S. (1993). Cumhuriyet dönemine kadar dersim sorunu. Ankara üniversitesi Osmanlı tarihi araştırma ve uygulama merkezi dergisi, 4(4). 1-22. doi:10.1501/OTAM_0000000352.
- Altuğ, Y. (1991). Balkanlardan anayurda yapılan göçler. Belleten, 55(212), 109-120. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ttkbelleten/issue/62524/943962
- Aygün, H. (2009). Dersim 1938 ve zorunlu iskân. Dipnot Yayınevi.
- Başaran, E., Kılıçarslan, A. (2022). İç göçler bağlamında Trabzon dışında yaşayan Trabzonlulara dair karşılaştırmalı bir analiz (2013-2021). Karadeniz araştırmaları enstitüsü dergisi, 8(16), 485-509. https://doi.org/10.31765/karen.1166520
- Batukan, İ. (1969). Keban Barajı İskân Sorunları, Türkiye mühendislik haberleri, 16-19.
- Bozkurt, F. (1990). Aleviliğin toplumsal boyutları. Yön Yayıncılık.
- Bülbül, S., Köse, A. (2010). Türkiye’de bölgelerarası iç göç hareketlerinin çok boyutlu ölçekleme yöntemi ile incelenmesi. İstanbul üniversitesi işletme fakülte dergisi, 39(1), 75-94. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuisletme/issue/9249/115718
- Canpolat, A.F. (2019). Tunceli kentinin nüfus özellikleri. Uluslararası bilimsel araştırmalar dergisi (IBAD), 4(2), (183-200). https://doi.org/10.21733/ibad.537457
- Ceylan, M. A. (2009). Giresun İlinde İl Dışı Göçler ve Göç Eden Nüfusun Özellikleri, Uluslararası Giresun ve Doğu Karadeniz Sosyal Bilimler Sempozyumu (09-11 Ekim 2008) Bildiriler. 340-363.
- Ceylan, M. A. (2013). Salihli’de (Manisa) iç göçlerin büyüklüğü ve yönü, The journal of academic social science studies, 6(6), 305-335. doi:10.9761/JASSS1667
- Çelik, B., Gülçubuk, B., Aker, T. A. (2006). Ovacık ve Hozat İlçelerinde Geriye Göç Sürecine İlişkin Araştırma (Alana İlişkin Temel Demografik Göstergeler ve Göç Süreçlerinde Yaşanan Tarımsal Değişimler). Ulaşılabilir yaşam derneği, https://research.sabanciuniv.edu/id/eprint/9033/1/uyd_raporweb.pdf
- Çolak, F. (2013). Bulgaristan Türklerinin Türkiye’ye göç hareketi (1950-1951). Tarih okulu dergisi (XIV). https://dergipark.org.tr/tr/pub/usakjhs/issue/13537/163901
- Dersim Jandarma Umum Kumandanlığı Raporu (1932). (2021). Kaynak Yayınları, Eksiksiz 4. Basım. Dersim’de binlerce genç yurt dışına göç etti (2022, Kasım 5). http://www.dersim- haber.com/dersimde-binlerce-genc-yurt-disina-goc-etti-30263h.htm (Erişim Tarihi: 25.03.2023).
- Doğanay, H. (1197). Türkiye beşerî coğrafyası, MEB Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi.
- Erinç, S. (1953). Doğu Anadolu coğrafyası. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
- Ersoy, T. (1970). Keban barajının inşası dolayısıyla iskân ve istihdamı. Sosyal siyaset konferansları dergisi, 21, 23-38.
- Esen, F., Avcı, V. (2017). Tunceli ilinde topografik faktörlere göre yerleşmelerin ve nüfusun dağılışı, uluslararası sosyal araştırmalar dergisi, 10, 376-389.
- İçduygu, A., Sirkeci, İ. (1999). Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Göç Hareketleri, 75 Yılda Köylerden Şehirlere. Ed. Oya Baydar. Tarih Vakfı Yayınları.
- İşte Dersim sürgün listesi (2012, Nisan 30). https://www.milliyet.com.tr/gundem/iste-dersim- surgun-listesi-1534295. (Erişim Tarihi: 25.03.2023).
- Kaştan, Y. (2016). Türkiye'de cumhuriyet dönemi iç göç hareketleri. Journal of ınternational social research, 9(42), 692-700. doi:10.17719/jisr.20164216182
- Kocaman, T. (2008). Türkiye’de iç göçler ve göç edenlerin nitelikleri (1965-2000). Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü.
- Kurtoğlu, A. (2005). Mekânsal bir olgu olarak hemşehrilik ve bir hemşehrilik mekânı olarak dernekler. European journal of turkish studies, 2, 1-28.
- Oğan, S. (2016). Tunceli ili ekonomik faaliyetlerinin kültür coğrafyası açısından incelenmesi. (YÖK Tez Merkezi, Yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi.
- Orhan, F. (2019). Tunceli ilinin başlıca nüfus özellikleri ve planlama açısından önemi. Uluslararası sosyal araştırmalar dergisi, 12(62). 381-394. doi:10.17719/jisr.2019.3061
- Özdemir, H. (2012). Türkiye’de iç göçler üzerine genel bir değerlendirme. Akademik başarı dergisi, 30, 1-18.
- Sertel, S. (2014). Türkiye cumhuriyeti’nin ilk genel nüfus sayımına göre dersim bölgesinde demografik yapı. Fırat üniversitesi sosyal bilimler dergisi, 24(1), 269-282. https://doi.org/10.18069/fusbed.82073
- Solak, A. (2016). Tunceli ili sosyal analiz çalışması. Fırat Kalkınma Ajansı.
- Şen, M. (2014). Türkiye'de iç göçlerin neden ve sonuç kapsamında incelenmesi. Çalışma ve toplum dergisi, 40(1), 231-256. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ct/issue/71773/1155058
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Resmî Gazete (1935, Aralık 25) https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3197.pdf. (Erişim Tarihi: 25.03.2023).
- TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu. Genel Nüfus Sayımları; Nüfus İstatistikleri. (2023). https://biruni.tuik.gov.tr/medas/ (Erişim Tarihi: 25.03.2023).
- Tümertekin, E., Özgüç, N. (2012). Beşerî coğrafya: insan, kültür ve mekân. Çantay Kitabevi. Türkiye'de nüfusu en az olan il belli oldu (2021, Mart 02). https://www.haber3.com/ekonomi/turkiyede-nufusu-en-az-olan-il-belli-oldu-haberi- 5078266. (Erişim Tarihi: 25.03.2023).
- Ünal, A, M. (1999). XVI yüzyılda Çemişgezek sancağı. Türk Tarih Kurumu.
- Yamanlar, Y. (2020). Göç kuramları çerçevesinde ikinci dünya savaşı sonrası batı Avrupa’nın göç deneyimi. Ankara Avrupa çalışmaları dergisi, 19(2), 553-583. doi:10.32450/aacd.886964
- Zeytinli, M. (2012). Zorunlu göçler ve Türkiye’de dersim 1938 örneği. (YÖK Tez Merkezi Doktora tezi) İstanbul Üniversitesi.
APA | KONURHAN Z, CEYLAN M (2023). TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. , 358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
Chicago | KONURHAN ZEKERİYA,CEYLAN MEHMET AKIF TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. (2023): 358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
MLA | KONURHAN ZEKERİYA,CEYLAN MEHMET AKIF TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. , 2023, ss.358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
AMA | KONURHAN Z,CEYLAN M TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. . 2023; 358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
Vancouver | KONURHAN Z,CEYLAN M TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. . 2023; 358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
IEEE | KONURHAN Z,CEYLAN M "TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ." , ss.358 - 390, 2023. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
ISNAD | KONURHAN, ZEKERİYA - CEYLAN, MEHMET AKIF. "TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ". (2023), 358-390. https://doi.org/10.15182/diclesosbed.1276848 |
APA | KONURHAN Z, CEYLAN M (2023). TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (33), 358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
Chicago | KONURHAN ZEKERİYA,CEYLAN MEHMET AKIF TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , no.33 (2023): 358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
MLA | KONURHAN ZEKERİYA,CEYLAN MEHMET AKIF TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol., no.33, 2023, ss.358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
AMA | KONURHAN Z,CEYLAN M TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2023; (33): 358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
Vancouver | KONURHAN Z,CEYLAN M TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2023; (33): 358 - 390. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
IEEE | KONURHAN Z,CEYLAN M "TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ." Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, , ss.358 - 390, 2023. 10.15182/diclesosbed.1276848 |
ISNAD | KONURHAN, ZEKERİYA - CEYLAN, MEHMET AKIF. "TUNCELİ İLİNDE İÇ GÖÇ HAREKETLERİ". Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 33 (2023), 358-390. https://doi.org/10.15182/diclesosbed.1276848 |