Yıl: 2023 Cilt: 25 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 761 - 776 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.32709/akusosbil.1124362 İndeks Tarihi: 30-06-2023

COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği

Öz:
Günümüzde tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 Salgını toplumlar üzerinde olumlu ve olumsuz etkileri olan bulaşıcı bir hastalıktır. Tüm toplumsal kurumları etkileyen bu salgınla birlikte gündelik yaşamda birtakım değişiklikler söz konusu olmuştur. Tüketim de bu değişikliklerin yaşandığı alanlardan biridir. Yapılan bu araştırmanın genel amacı salgın döneminde ailelerin tüketim eğilimlerinin incelenmesidir. Bu çalışmayla birlikte ailelerin olağanüstü durumlar karşısında yaşadıkları endişe sonucunda tüketim eğilimleri sosyal bir bakış geliştirerek araştırılmıştır. Araştırmanın çalışma alanı olarak İstanbul/ Bağcılar seçilmiştir. Bağcılar'da yaşayan ailelerin tümü araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Nitel araştırma yöntemi kullanılan bu araştırmada kartopu örneklem tekniğiyle aile üyelerine ulaşılmıştır. 17 kişiyle derinlemesine yüz yüze mülakatın gerçekleştiği bu araştırmada yapılandırılmamış görüşme tekniği kullanılmış olup görüşme sonucunda elde edilen bulgular yorumlayıcı yöntem ile analiz edilmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen bulgulara göre; salgın döneminde tüketimin en fazla arttığı sektör, gıda sektörü olmuştur. Bu durumda referans gruplarının etkisi söz konusudur. Gıda sektöründen sonra artışın yaşandığı bir diğer sektörler ise medya ve sağlık sektörüdür. Bunun nedeni ise salgın döneminde fiziksel mesafeden kaynaklı olarak insanların yüz yüze iletişim kuramaması sonucu iletişimlerini sosyal medya araçlarıyla gerçekleştirmesinden kaynaklanmaktadır. Tüketimde azalmanın yaşandığı sektör ise giyim sektörüdür. Bunun nedeninin bulaşa maruz kalma korkusu ve endişeden kaynaklandığı da elde edilen bulgular arasındadır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aydemir, M. A. (2006). Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma; Türkiye'de Modern Tüketim Kültürü'nün Tarihsel ve Toplumsal Gelişim Seyri. Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Dergisi, 16, 201-214.
  • Baudrillard, J. (2010). Tüketim Toplumu (F. Keskin ve H. Deliceçaylı, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Beck, U. (2019). Risk Toplumu Başka Bir Modernliğe Doğru (K. Özdoğan ve B. Doğan, Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
  • Bourdieu, P. (2005). The Social Structures of the Economy. Cambridge/Madlen: Wiley.
  • Cantek, L. (2005). Gündelik Yaşam ve Basın(1945-1950) Basında Gündelik Yaşama Yansıyan Tartışmalar (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri (S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Çakır, S. (2022, 03). Covid-19 Salgınının Ailelerin Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
  • Çakır, S. ve Islam, M. (2021). Tüketim Toplumu Bağlamında Salgın Döneminde Ailelerin Tüketim Eğilimleri: İstanbul/Bağcılar Örneği. 5. Uluslararası Akademik Öğrenci Çalışmaları Kongresi (5th International Academic Student Studies Congress), İstanbul.
  • Dündar, M. (2020). Covid-19'un Tüketici Harcamalarına Etkisi. Ankara: TEPAV.
  • Featherstone, M. (2013). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü (M. Küçük, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Güvenç, B. (1999). İnsan ve Kültür. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • İlhan, M. ve Islam, M. (2021). Perception and Management of Leisure-Time Among Housewives in Turkey: A Sociological Analysis in the Context of Inequality. The 5th Kanita International Conference on Gender Studies, Universiti Sains Malaysia, Penang.
  • Kılıç, O. (2020). Tarihte Küresel Salgın Hastalıklar ve Toplum Hayatına Etkileri. M. Şeker, A. Özer ve C. Korkut (Ed), Küresel Salgının Anatomisi İnsan ve Toplumun Geleceği içinde (ss. 15-53). Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
  • Kızılçelik, S. (2013). Frankfurt Okulu. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Köse, H. (2010). Medya ve Tüketim Sosyolojisi. Ankara: Ayraç Yayınları.
  • Neuman, W. L. (2017). Toplumsal Araştırma Yöntemleri (S. Özge, Çev.). Ankara: Yayın Odası Siyasal Kitabevi.
  • Poyraz, E. ve Özalp, H. (2016). Kültür Endüstirisi ve Tüketim Bağlamında "Örnek Aile" Filminin Bir Analizi. Intermedia Internatinonal e-Journal, 3 (5), 371-386. doi: 10.21645/intermedia.2017.20
  • Rose, D. ve Harrison, E. (2007). The Euroean Socio-economic Classification: A New Social Class Schema for Comparative European Research. European Societies, 9 (3), 459-490. doi: 10.1080/14616690701336518
  • Sağlık Bakanlığı (2020). COVID-19 Bilgilendirme Platformu. https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html (Erişim tarihi: 25.04.2022).
  • Senemoğlu, O. (2017). Tüketim, Tüketim Toplumu ve Tüketim Kültürü. İnsan ve İnsan, 4 (12), 66-86.
  • Sunar, L. (2020). Salgınla Başa Çıkmak: Hayat İçin Sosyoloji. İstanbul: TYAP.
  • Topçuoğlu, N. (1996). Basında Reklam ve Tüketim Olgusu. Ankara: Vadi Yayınları.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2020). Hanehalkı Tüketim Harcaması, 2019. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Household-Consumption-Expenditures-2019-33593 (Erişim tarihi: 12.10.2021).
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2021). Tüketici Fiyat Endeksi, Şubat 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Subat-2021-37380 (Erişim tarihi: 12.10.2021).
  • Yanıklar, C. (2010). Kültürel Sermaye, Eğitim ve Toplumsal Tabakalaşma: Pierre Bourdieu'nun Yeniden Üretim Kuramına Eleştirel Bir Bakış. Sosyoloji Dergisi, 12, 122-138.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yıldırım, E., Yıldız, R., ARI, Ö. ve Evren, M. (2020). Epidemik Toplum. İstanbul: İZÜ Yayınları.
  • Yılmaz Uçak, E. ve Akça, Ü. (2020). Üretim Çağından Tüketim Çağına: Üretim Sistemlerinin Dönüşümü ve Tüketim. SDÜ Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 51, 121-133.
  • Yılmaz, A. ve Uzunçelebi, H. (2015). Modern Tüketim Kültüründen Postmodern Tüketim Kültürüne Geçişin Elektronik Ticaret Üzerinde Oluşturduğu Etkiler. Atatürk İletişim Dergisi, 9, 13-34.
APA Çakır S, Islam M (2023). COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. , 761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
Chicago Çakır Semanur,Islam Mozharul COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. (2023): 761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
MLA Çakır Semanur,Islam Mozharul COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. , 2023, ss.761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
AMA Çakır S,Islam M COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. . 2023; 761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
Vancouver Çakır S,Islam M COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. . 2023; 761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
IEEE Çakır S,Islam M "COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği." , ss.761 - 776, 2023. 10.32709/akusosbil.1124362
ISNAD Çakır, Semanur - Islam, Mozharul. "COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği". (2023), 761-776. https://doi.org/10.32709/akusosbil.1124362
APA Çakır S, Islam M (2023). COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
Chicago Çakır Semanur,Islam Mozharul COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 25, no.2 (2023): 761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
MLA Çakır Semanur,Islam Mozharul COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.25, no.2, 2023, ss.761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
AMA Çakır S,Islam M COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2023; 25(2): 761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
Vancouver Çakır S,Islam M COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2023; 25(2): 761 - 776. 10.32709/akusosbil.1124362
IEEE Çakır S,Islam M "COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği." Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25, ss.761 - 776, 2023. 10.32709/akusosbil.1124362
ISNAD Çakır, Semanur - Islam, Mozharul. "COVID-19 Salgınının Ailelerin Gündelik Tüketim Örüntülerine Etkileri: İstanbul/Bağcılar Örneği". Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 25/2 (2023), 761-776. https://doi.org/10.32709/akusosbil.1124362