Yıl: 2023 Cilt: 13 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 257 - 275 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.23863/kalem.2023.258 İndeks Tarihi: 10-07-2023

0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Öz:
Ebeveynlerin kendilerini duygusal, davranışsal ve bilişsel olarak düzenlemeleri ebeveyn olma rolüne uyum konusunda önemlidir. Ebeveynlerin özdüzenleme konusunda başarılı olmalarını etkileyen çok sayıda faktör bulunmaktadır. Bu çalışmada annelerin ebeveyn öz düzenleme algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, nicel araştırma desenlerinden biri olan betimsel tarama modeline uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Eskişehir ili Tepebaşı ve Odunpazarı ilçelerinde ikamet eden 0-1 yaşta bebeği olan 170 anne oluşturmuştur. Araştırmanın verileri Hamilton, Matthews ve Crawford (2015) tarafından geliştirilen Ebeveyn Olarak Ben: Ebeveyn Öz Düzenleme Ölçeği ile elde edilmiştir. Çalışmanın verileri Kolmogorov-Simirnov normallik testi ile normal dağılım gösterdiği için betimsel istatistikler, t Testi ve Anova Testi ile analiz edilmiştir. Ebeveyn öz dü-zenleme algısının annenin yaşına, öğrenim durumuna, kendi bebeğinden önce başka bir bebeğin bakımından sorumlu olma durumuna göre farklılık gösterdiği saptanmıştır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Balat, G. U. (2014). Okul öncesi dönemde çocuğu olan annelerin özyeterlilik ve depresyon düzeylerinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 11(2), 661-677.
  • Bandura, A. (1994). Self-Efficacy. V. S. Ramachaudran, (Ed), Encyclopedia of human behavior içinde (71-81). New York: Academic.
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. United States: Freeman.
  • Barros, L., Goes, R. ve Pereira, A. I. F. (2015). Parental self-regulation, emotional regulation and temperament: Implications for intervention. Estudos de Psicologia (Campinas), 32(2), 295-306.
  • Bart, A. (2016). Parental attributions as predictions for positive bringing behavior. Yayımlanmamış yüksek lisans tez, Universiteit Utrecht Orthopedagogy.
  • Berk, L. E. (2015). Bebekler ve çocuklar: Doğum öncesinden orta çocukluğa. N. Işıkoğlu Erdoğan, (Çev. Ed.), Ankara: Nobel Akademik.
  • Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Attachment. New York: Basic Books.
  • Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş. ve Çakmak, E. K. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
  • Chen, G., Gully, S. M. ve Eden, D. (2004). General self-efficacy and selfesteem: toward theoretical and empirical distinction between correlated self-evaluations. Journal of Organizational Behavior, 25, 375-395.
  • Compas, B. E., Connor-Smith, J. K., Saltzman, H., Thomsen, A. H. ve Wadsworth, M. E. (2001). Coping with stress during childhood and adolescence: Problems, progress, and potential in theory and research. Psychological Bulletin, 127(1), 87-127.
  • Deater Deckard, K., Wang, Z., Chen, N. ve Bell, M. A. (2012). Maternal executive function, harsh parenting, and child conduct problems. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 53(10), 1084-1091.
  • Dix, T. (1991). The affective organization of parenting: Adaptive and maladaptative processes. Psychological Bulletin, 110(1), 3-25. Doi: 10.1037/0033-2909.110.1.3
  • Durham, R. ve Chapman, L. (2013). Maternal-newborn nursing: The critical components of nursing care. Philadelphia: FA Davis Company.
  • Eisenberg, N., Fabes, R. A. ve Guthrie, I. K. (1997). Coping with stress. S.A. Wolchik, I. N. Sandler, (Ed.) Handbook of children’s coping: Linking theory and intervention içinde (41-70). Plenum Press. Doi: 10.1007/978-1-4757-2677-0_2.
  • Erden, Ş. ve Yıldız, A. (2018). Aile sağlığı merkezlerinde yetişkinlere yönelik düzenlenen sağlık eğitimleri üzerine nitel bir çalışma. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 71(3), 145-151.
  • Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
  • Grolnick, W. S., Kurowski, C. O., McMenamy, J. M., Rivkin, I. ve Bridges, L. J. (1998). Mothers’ strategies for regulating their toddlers’ distress. Infant Be-havior and Development, 21(3), 437-450.
  • Halford, W. K., Lizzio, A., Wilson, K. L., & Occhipinti, S. (2007). Does working at your marriage help? Couple relationship self-regulation and satisfaction in the first 4 years of marriage. Journal of Family Psychology, 21(2), 185-194. Doi: 10.1037/0893-3200.21.2.185
  • Hamilton, V. E., Matthews, J. M. ve Crawford, S. B. (2015). Development and preliminary validation of a parenting self-regulation scale: “Me as a Parent”. Journal of Child and Family Studies, 24(10), 2853-2864.
  • Huang, J. ve Prochner, L. (2004). Chinese parenting styles and children’s selfregulated learning. Journal of Research in Childhood Education, 18(3), 227-239.
  • Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil.
  • Kalff, A. C., Kroes, M., Vles, J. S. H., Bosma, H., Feron, F. J. M., Hendriksen, J. G. M., Steyaert, J., van Zeben, T. M. C. B., Crolla, I. F. A. M. ve Jolles, J. (2001). Factors affecting the relation between parental education as well as occupation and problem behaviour in Dutch 5- to 6-year-old children. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology: The International Journal for Re-search in Social and Genetic Epidemiology and Mental Health Services, 36(7), 324-331. Doi: 10.1007/s001270170036
  • Karagöz, Y. (2016). SPSS 23 ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Akademik.
  • Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. A. Tanrıöğen, (Ed.) Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (57-83). Ankara: Anı.
  • Karoly, P. (1993). Mechanisms of self-regulation: a systems view. Annual Review of Psychology, 44(1), 23-52.
  • Keleş, S., Koğar, H. ve Yurt, Ö. (2016). “Ebeveyn Olarak Ben” ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması. Z. Kaya (Ed.), 5th World Conference on Educational and Instructional Studies-WCEIS, Antalya, Türkiye, s.68. ISBN: 978-975-01577-4-5.
  • Kotil, Ç. (2010). Okul öncesi eğitim kurumuna yeni başlayan 5 yaş çocukların sosyal-duygusal uyum düzeylerine annenin ebeveyn öz yeterlik algısı ile okul beklentilerine uyum düzeyinin etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Lapan, R. T., Kardash, C. A. ve Turner, S. (2002). Empowering students to become self-regulated learners. ASCA Professional School Counseling, 5(4), 257-265.
  • Laurin, J. C. ve Joussemet, M. (2017). Parental autonomy-supportive practices and toddlers’ rule internalization: A prospective observational study. Motivation and Emotion, 41(5), 562-575.
  • Lazarus, R. S. ve Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer Publishing Company.
  • Márk-Ribiczey, N., Miklósi, M. ve Szabó, M. (2016). Maternal self-efficacy and role satisfaction: The mediating effect of cognitive emotion regulation. Journal of Child and Family Studies, 25(1), 189-197.
  • Marques, T., Isabel Pereira, A., Barros, L. ve Roberto, M. S. (2020). Factor structure of the “Me as A Parent” scale in a community sample of Portuguese mothers. Psicologia: Revista da Associacao Portuguesa Psicologia, 34(2), 215-214.
  • Montesdeoca García, N. (2019). Versıón Española Del Cuestıonarıo “Me As A Parent” De Autorregulacıón Parental. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, University of La Laguna, San Cristóbal de La Laguna.
  • Orhan, F. (2007). Applying self-regulated learning strategies in a blended learning instruction. World Applied Sciences Journal, 2(4), 390-398.
  • Özbay, A. ve Akın, A. (2015). Ebeveyn öz-düzenleme ölçeği Türkçe formunun geçerliği ve güvenirliği. ACED Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 7, 42-51.
  • Sanders, M. R. (2008). Triple P-Positive Parenting Program as a public health approach to strengthening parenting. Journal of Family Psychology, 22(4), 506-517.
  • Sanders, M. R. ve Mazzucchelli, T. G. (2013). The promotion of self-regulation through parenting interventions. Clinical Child and Family Psychology Re-view, 16(1), 1-17.
  • Santrock, J. W. (2021). Çocuk gelişimi. Ankara: Nobel Akademik.
  • Sarıot-Ertürk, Ö. (2019). Olumlu ebeveynlik programı: Okul öncesi çocuklarda problem davranışlara etkisi ve kendini düzenleme becerisinin aracı rolü. Yayımlanmamış doktora tezi, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Smith-Bynum, M. ve Brody, G. H. (2005). Coping behaviors, parenting, and perceptions of children’s internalizing and externalizing problems in rural African American mothers. Family Relations, 54(1), 58-71.
  • Spinrad, T. L., Stifter, C. A., Donelan McCall, N. ve Turner, L. (2004). Mothers’ regulation strategies in response to toddlers’ affect: Links to later emotion self regulation. Social Development, 13(1), 40-55.
  • Valiente, C., Lemery Chalfant, K. ve Reiser, M. (2007). Pathways to problem behaviors: Chaotic homes, parent and child effortful control, and parenting. Social Development, 16(2), 249-267.
  • Yılmaz, H. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-düzenleme düzeyleri ile kullandıkları öğretim uygulamaları düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Yılmaz-Bursa, G. (2021). Duyu Temelli Eğitim Programının annelerin öz düzenle-meleri ve bebek bakım öz yeterlilikleri ile bebeklerinin gelişimine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Zimmerman, B. J. (2002). Achieving self-regulation: The trial and triumph of ado-lescence. F. Pajares ve T. Urdan, (Ed.), Academic motivation of adolescents içinde (1-27). Greenwich: Information Age.
APA Yılmaz Bursa G, aksoy a (2023). 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. , 257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
Chicago Yılmaz Bursa Gülhan,aksoy ayse B. 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. (2023): 257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
MLA Yılmaz Bursa Gülhan,aksoy ayse B. 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. , 2023, ss.257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
AMA Yılmaz Bursa G,aksoy a 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. . 2023; 257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
Vancouver Yılmaz Bursa G,aksoy a 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. . 2023; 257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
IEEE Yılmaz Bursa G,aksoy a "0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi." , ss.257 - 275, 2023. 10.23863/kalem.2023.258
ISNAD Yılmaz Bursa, Gülhan - aksoy, ayse B.. "0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi". (2023), 257-275. https://doi.org/10.23863/kalem.2023.258
APA Yılmaz Bursa G, aksoy a (2023). 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 13(24), 257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
Chicago Yılmaz Bursa Gülhan,aksoy ayse B. 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 13, no.24 (2023): 257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
MLA Yılmaz Bursa Gülhan,aksoy ayse B. 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, vol.13, no.24, 2023, ss.257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
AMA Yılmaz Bursa G,aksoy a 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi. 2023; 13(24): 257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
Vancouver Yılmaz Bursa G,aksoy a 0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi. 2023; 13(24): 257 - 275. 10.23863/kalem.2023.258
IEEE Yılmaz Bursa G,aksoy a "0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi." Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 13, ss.257 - 275, 2023. 10.23863/kalem.2023.258
ISNAD Yılmaz Bursa, Gülhan - aksoy, ayse B.. "0-1 Yaş Bebeği Olan Annelerin Ebeveyn Öz Düzenleme Yeterliliklerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi". Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 13/24 (2023), 257-275. https://doi.org/10.23863/kalem.2023.258