Yıl: 2022 Cilt: 2022 Sayı: 44 Sayfa Aralığı: 81 - 85 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 11-07-2023

KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE

Öz:
Kırım Tatar Türkçesi söz varlığında, kadını ifade eden bazı sözcüklerde benzer morfemler görülmektedir. Özellikle apçe, alapçe, qudapçe, yengepçe gibi akrabalık terimlerinde ve ocapçe gibi unvan isimlerinin sonlarında aynı morfem yer almaktadır. Öncelikle bu durum, bazı çalışmalarda küçültme eki ile açıklanmaya çalışılmıştır. Ancak Muzafarov’un Kırım Tatar Türkçesi-Türkiye Türkçesi-Rusça Sözlük’ünde yengepçe maddesini yazarken verdiği bir dipnot, sözcüklerde görülen morfemi aç ıklayabilecek niteliktedir. Bu veriden yola ç ıkılarak yapılan çal ışma, K ırım Tatar Türkçesinde kadını ifade eden bazı sözcüklerde bulunan morfemi “abla” anlamına gelen apçe sözü ile ilişkilendirerek açıklamaktadı
Anahtar Kelime: Kırım Tatar Türkçesi Eski Türkçe akrabalık terimleri kadın

On A Morphem Attached to Words Expressing Women In Crimean Tatar Turkic

Öz:
In the Crimean Tatar Turkic vocabulary, there are similar morphemes in some words that refer to women. Especially in kinship terms such as apçe, alapçe, qudapçe, yengepçe, and at the end of title names such as ocapçe, the same morpheme is included. First of all, this situation has been tried to be explained with the diminutive suffix in some studies. However, a footnote given by Muzafarov while writing the en try ‘yengepçe’ in the Crimean Tatar Turkic-Turkish Turkic- Russian Dictionary can explain the morpheme seen in such words. Based on this data, this study explains the morpheme found in some words expressing women in Crimean Tatar Turkic by associating it with the word apçe, which means “big sister”.
Anahtar Kelime: Crimean Tatar Turkic Old Turkic kinship terms woman

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Buran, A. ve Alkaya, E. (2014). Çağdaş Türk Yazı Dilleri 3 – Kuzeybatı/Kıpçak Grubu. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Karahan, S. O. (2011). Dobruca Kırım Tatar Ağzı Sözlüğü 2 (E-O). Köstence-Romanya.
  • Kasapoğlu Çengel, H. (2017). Kırgız Türkçesi Grameri -Ses ve Şekil Bilgisi-. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Kerim, A. ve Kerim, L. (1996). Dictionar Tatar Turc Român: Tatarca Türkçe Romence Sözlük. Editura Kriterion.
  • Li, Y. S. (2018). Türk Dillerinde Akrabalık Adları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Muzafarov R. ve Muzafarov N. (2018). Kırım Tatar Türkçesi Türkiye Türkçesi Rusça Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Müller, P. O., Ohnheiser, I., Olsen, S. ve Rainer, F. (2016). Word-Formation: An International Handbook of the Languages of Europe. Berlin, Boston: De Gruyter Mouton.
  • Orucova, Ş. (2007). Türk Dillərində Xitab. Bakı: Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nəsimi Adına Dilçilik İnstitutu.
  • Öner, M. (2013). Bugünkü Kıpçak Türkçesi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Sarıca, B. (2015). Ḳuda / Ġuda Sözcü ğü Üzerine. Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 54, 85-101.
  • Şanlı, T. (2018). Kırım Tatarcas ının Biçimbilimsel Çözümlemesi ve Kırım-Tatarcası-Türkçe Biçimbilimsel Makina Çevirisi Sistemi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı. İstanbul.
  • Yüksel, Z. (2012). Türk Lehçeleri Grameri- Kırım-Tatar Türkçesi. Ankara: Akçağ Yayınları.
APA BAYRAK S (2022). KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. , 81 - 85.
Chicago BAYRAK Selin KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. (2022): 81 - 85.
MLA BAYRAK Selin KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. , 2022, ss.81 - 85.
AMA BAYRAK S KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. . 2022; 81 - 85.
Vancouver BAYRAK S KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. . 2022; 81 - 85.
IEEE BAYRAK S "KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE." , ss.81 - 85, 2022.
ISNAD BAYRAK, Selin. "KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE". (2022), 81-85.
APA BAYRAK S (2022). KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. Türkbilig, 2022(44), 81 - 85.
Chicago BAYRAK Selin KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. Türkbilig 2022, no.44 (2022): 81 - 85.
MLA BAYRAK Selin KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. Türkbilig, vol.2022, no.44, 2022, ss.81 - 85.
AMA BAYRAK S KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. Türkbilig. 2022; 2022(44): 81 - 85.
Vancouver BAYRAK S KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE. Türkbilig. 2022; 2022(44): 81 - 85.
IEEE BAYRAK S "KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE." Türkbilig, 2022, ss.81 - 85, 2022.
ISNAD BAYRAK, Selin. "KIRIM TATAR TÜRKÇESİNDE KADINI İFADE EDEN SÖZCÜKLERE EKLENEN BİR MORFEM ÜZERİNE". Türkbilig 2022/44 (2022), 81-85.