TY - JOUR TI - Cerh ve Taʻdîl İlminde Kesîrü’l-Galat Kavramı AB - Bir isnadın sıhhatinin tespitinde en önemli kriterlerden biri râvînin hadis rivâyeti açısından ehil olup olmadığının belirlenmesidir. Cerh ve taʻdîl ilminde ise râvînin ehliyetinin belirlenmesi için adâlet ve zabt durumunun tespit edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla nâkilin adâlet ve zapt durumunun tespitinde bazı kavramların kullanıldığı görülmektedir. Bu kavramlardan beş tanesi râvînin adaletine, beş tanesi ise zabtına delâlet etmektedir. Çalışmamızda ise ilk dönemlerden itibaren kullanılan ancak İbn Hacer (ö. 852/1149) tarafından bir kaide olarak zabt kusurlarından sayılan kesîrü’l-galat kavramının ele alınması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda zikri geçen kavramın mahiyeti, özellikleri ve kapsamı öncelikle konuyla ilgili vazʻ edilen kaidelerden hareketle anlaşılmaya çalışılacaktır. Ardından ricâl kaynaklarında, kesîrü’l-galat diye nitelenen râvîlerin durumlarından hareket edilecektir. Böylece kaide ve pratik arasındaki uyum ortaya konulabileceği gibi usule yansımayan durumların tespiti de yapılabilecektir. Ayrıca bir râvînin kesîrü’l-galat diye nitelenmesi için ne kadar çok hata yapması gerektiği nicelik ve nitelik açısından ortaya konulacaktır. Bunun yanında yine râvîlerin kesîrü’l-galat diye nitelenmesine sebebiyet veren galatta ısrar, ihtilat gibi zamanla kayıtlı hâller, bazı rivâyetlerde hataya düşme ve ashâbü’l-hadîsle bir arada olmama hususu açıklanacaktır. Kavramın bir kaide olarak ele alınışı usul ve ilel türü eserler bağlamında yapılmaya çalışılacaktır. Ricâl değerlendirmelerinde ise kesîrü’l-galat diye nitelenen râvîler İbn Hacer’in Tehzîbü’t-tehzîb ve Takrîbü’t-tehzîb isimli eserinden hareketle incelenecektir. Ayrıca Mizzî’nin (ö. 749/1348) Tehzîbü’l-kemâl’indeki râvîler de kesîrü’l-galat kavramı bağlamında incelenecek, akabinde bu râvîlerin cerh ve taʻdîl açısından ehliyeti tespit edilmeye çalışılacaktır. AU - KALKAN YORULMAZ, NİLÜFER DO - 10.17120/omuifd.1271802 PY - 2023 JO - Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi IS - 54 SN - 2587-1854 SP - 73 EP - 96 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/1186099 ER -