TY - JOUR TI - GNSS hızlarında kümelemeden topluluk kümelemesine: Meta-kümeleme odaklı bir yaklaşım AB - Kıtasal deformasyonları anlayabilmek ve yorumlayabilmek için farklı yaklaşımlar ve modeller bulunmakta olup, bunlardan biri de blok modelleme yöntemidir. Blok modelleme yardımıyla plaka hareketleri, kayma hızları, faylardaki kilitlenme derinlikleri, Euler kutbu gibi parametreler belirlenebilmektedir. Ancak, blok sınırları ne kadar iyi belirlenirse, modelleme sonuçları o kadar gerçeğe yaklaşmaktadır. Blok modellemenin en önemli adımlarından biri blok sınırlarının tespiti olup, kümeleme işlemi bunun için bir araç olarak kullanılabilmektedir. Kümeleme analizi, kümelemeye konu verideki benzerlik ve farklılıklara dayanarak veriyi benzer gruplara atamaktadır. Bu çalışmada, çalışma alanı olarak Türkiye belirlenmiştir. Bu kapsamda Türkiye'nin en güncel Küresel Navigasyon Uydu Sistemi (Global Navigation Satellite Systems – GNSS) hız alanı topluluk kümeleme algoritması ile kümelenmiş ve bu hız alanına uygun blok sınırları belirlenmiştir. Türkiye için %22’si sürekli ve %78’i kampanya tipi verilerden oluşan GNSS gözlemlerinin birarada değerlendirilerek güncellenmiş hız alanı ilk defa bu çalışma ile kümelenmiştir. Kümeleme öncesinde üç ayrı yöntemle, Davies-Bouldin, Gap (gap istatistiği) ve Silhouette ile, veriye en iyi uyum sağlayan optimum küme sayısı (GNSS hız alanına en uygun küme sayısı) tespit edilmiştir. Daha sonra, k-ortalamalar, HAC ve spektral kümeleme teknikleri kullanılarak güncel GNSS hızları kümelenmiştir. Son olarak, Meta-Kümeleme Algoritması (Meta-CLustering Algorithm - MCLA) olan topluluk kümeleme tekniği ile güncel hız alanı yatay bileşenleri kümelenmiş ve sonuçlar paylaşılmıştır. AU - ÖZARPACI, Seda AU - Köküm, Mehmet AU - DOGAN, UGUR AU - Kilic, Batuhan DO - 10.17714/gumusfenbil.1255423 PY - 2023 JO - Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi VL - 13 IS - 3 SN - 2146-538X SP - 661 EP - 674 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/1187683 ER -