Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz

ÜNLÜKAPLAN, İLTER; ARISOY, İbrahim

Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz

İlter ÜNLÜKAPLAN, (Çukurova Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Adana, Türkiye)

İbrahim ARISOY (Çukurova Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Adana, Türkiye)

ODTÜ Gelişme Dergisi

1 1

Yıl: 2011 Cilt: 38 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 71 - 100 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz

Öz:

Bu çalışmanın amacı Türkiye ekonomisinde 1968-2006 dönemi için vergi karmasının (dolaylı vergi hasılatı/dolaysız vergi hasılatı) ve vergi yükünün iktisadi büyüme ile olan dinamik ilişkilerini test etmektir. Eşbütünleşme sonuçları, gerek vergi yükü, gerekse de vergi karmasının reel GSMH ile uzun dönem ilişkisini doğrulamıştır. Kısa dönemde iktisadi büyüme, vergi karmasının Granger anlamda nedenseli iken, uzun dönemde iktisadi büyüme ve vergi karması, vergi yükünün Granger nedenseli, aynı şekilde vergi karması ve vergi yükü de iktisadi büyümenin Granger anlamda nedenselidir. Diğer yandan, etki-tepki analizi sonuçları, vergi karmasındaki dışsal bir şokun iktisadi büyüme üzerinde bir artışa neden olduğunu; vergi yükündeki dışsal bir şokun ise durağan bir etki yarattığını göstermektedir. Bu sonuçlar, vergi hasılatı kompozisyonunda ilgili dönemde gerçekleşen dönüşümün iktisadi büyüme üzerindeki olumlu etkisini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans

An applied analysis on the dynamic interactions between tax burden, tax structure and economic growth

Öz:

This study attempts to test the dynamic interactions between tax mix (the ratio of indirect tax revenue to direct tax revenue), tax burden and the economic growth in Turkish economy for 1968-2006 period. The cointegration results confirm the dynamic long-run relationship between the growth rate of real GNP and tax burden as well as tax mix. It has been stated that in the short run, economic growth is the Granger causal of the tax mix. In the long run, economic growth and the tax mix are the Granger causals of the tax burden while tax mix and tax burden are Granger causals of the economic growth. On the other hand, the results of impulse-response analysis suggest that an external shock in the tax mix causes a sharp increase in the economic growth while an external shock in the tax burden generates a stationary effect. These results imply the positive effect of the transformation in the tax revenue composition on the economic growth during the involved period in Turkish Economy.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

Ahn, S. K. ve reınsel, C. G. (1990), "Estimation for Partially Nonstationary Multivariate Autoregressive Models", Journal of the American Statistical Association, 85, 813-823.
Arisoy, İ. ve ünlükaplan, İ. (2010), "Tax Composition and Growth in Turkey: An Empirical Analysis", International Research Journal of Finance and Economics, 59, 50-61.
Barro, R. J. (1990), "Government Spending in a Simple Model of Endogenous Growth", Journal of Political Economy, 98 (5), 103-125.
Bartlett, M. S. (1937), "Properties of Sufficiency and Statistical Tests", Proceeding of the Royal Society of London, Series A - 160, 268-282.
Benos, N. (2009), "Fiscal Policy and Economic Growth: Empirical Evidence from EU Countries", MPRA Paper, No: 19174.
Branson, J. ve Lovell, C. A. K. (2001), "A Growth Maximizing Tax Structure for New Zealand", International Tax and Public Finance, 8, 129-141.
Cass, D. (1965), "Optimum Growth in an Aggregative Model of Capital Accumulation", Review of Economic Studies, 32, 233-240.
Cheung, Y. W. ve Lai, K. S. (1993), "Finite-Sample Sizes of Johansen's Likelihood Ratio Tests for Cointegration", Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 55, 313-328.
De Wet, A. H., Schoeman, N. J. ve Koch, S. F. (2005), "The South African Tax Mix and Economic Growth", South African Journal of Economic and Management Sciences, 8 (2), 201-210.
Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979), "Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root", Journal of the American Statistical Association, 74, 427-431.
Durkaya, M. ve Ceylan, S. (2006), "Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme", Maliye Dergisi, 150, 79-89.
Easterly, W. ve Rebelo, S. (1993), "Fiscal Policy and Economic Growth: An Empirical Investigation", Journal of Monetary Economics, 32, 417-458.
Elliott, Gy Rothenberg, T. J. ve stock, H. (1996), "Efficient Tests for an Autoregressive Unit Root." Econometrica, 64 (4), 813-836.
Enders, W. (1995), Applied Econometric Time Series, New York: John Wiley & Sons.
Feder, G. (1983), "On Exports and Economic Growth", Journal of Development Economics, 12, 59-73.
Granger C. W. J. (1988), "Some Recent Developments in a Concept of Causality", Journal of Econometrics, 39, 199-211.
Hall, R. E. (1968), "Consumption Taxes versus Income Taxes: Implications for Economic Growth", Proceedings of the 61. Tax Conference, San Fransisco, CA.
Hansen, H. ve Johansen, S. (1999), "Some Tests for Parameter Constancy in Cointegrated VAR-models", Econometrics Journal, 2, 306-333.
Harberger, A. (1964), "Taxation, Resource Allocation and Welfare", The Role of Direct and Indirect Taxes in the Federal Reserve System (Edited by J. F. Due), NBER and Brookings Institution, Princeton: Princeton University Press.
Harris, R. I. D. (1995), Using Cointegration in Economic Analysis, Hemel Hempstead: Harvester Wheatsheaf.
Johansen, S. (2000), "A Bartlett Correction Factor for Tests on the Cointegration Relations", Econometric Theory, 16, 740-778.
Johansen, S.(2002), "A Small Sample Correction for the test of Cointegrating Rank in the Vector Autoregressive Model", Econometrica, 70, 1929-1961.
Johansen, s. ve Juselius, K. (1990), "Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration - with Application to the Demand for Money", Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52, 169-210.
Johansson, A., Heady, C., Arnold, J., Brys, B. ve Vartia, L. (2008), "Tax and Economic Growth", Organization for Economic Co-Operation and Development Economics Department Working Paper, No: 620.
King, R. G. ve Rebelo, S. (1990), "Public Policy and Economic Growth: Developing Neoclassical Implications", Journal of Political Economy, 98, 126-150.
Kneller, R., Bleaney, M. F. ve Gemmell, N. (1999), "Fiscal Policy and Growth: Evidence from OECD Countries", Journal of Public Economics, 74, 171-190.
Koch, S. F., Schoeman, N, J. ve Tonder, Van, J. J. (2005), "Economic Growth and the Structure of Taxes in South Africa: 1960-2002", South African Journal of Economics, 73 (2), 190-210.
Lee, J. ve Strazicich, M. C. (2003), "Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test with Two Structural Breaks", The Review of Economics and Statistics, 85 (4), 1082-1089.
Lee, Y. ve Gordon, R. H. (2005), "Tax Structure and Economic Growth", Journal of Public Economics, 89,1027-1043.
Lucas, R. (1990), "Supply-Side Economics: An Analytical Review", Oxford Economic Papers, 42 (2), 293-316.
Mamatzakis, e. C. (2005), "The Dynamic Responses of Growth to Tax Structure for Greece", Applied Economic Letters, 12, 177-180.
Marsden, K. (1983), "Links Between Taxes and Economic Growth: Some Empirical Evidence", World Bank Staff Working Paper, No: 605.
Masih, A. M. M. ve Masih, R. (1997), "On the Temporal Causal Relationship Between Energy Consumption, Real Income, and Prices: Some New Evidence From Asian-Energy Dependent NICs Based on a Multivariate Cointegration/Vector Error-Correction Approach", Journal of Policy Modeling, 19 (4), 417-440.
Mendoza, E., Milesi-Ferretti, G. ve Asea, P. (1995), "Do Taxes Matter for Long-Run Growth?", IMF Working Paper Series, No: (95)79.
Mendoza, E., Milesi-Ferretti, G. ve Asea, P. (1997), "On the Effectiveness of Tax Policy in Altering Long-Run Growth: Harberger's Superneutrality Conjecture", Journal of Public Economics, 66(1), 99-126.
Mucuk, M. ve Alptekin, V. (2009), "Türkiye'de Vergi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: VAR Analizi (1975- 2006)", Maliye Dergisi, 150, 159-174.
Myles, G. D. (2009), "Economic Growth and the Role of Taxation - Theory", Organization for Economic Co-Operation and Development Economics Department Working Paper No:713.
OECD (2009), Revenue Statistics 1965-2008, Organization for Economic Co-operation and Development Publication.
Perron, p. (1997), "Further Evidence on Breaking Trend Functions in Macroeconomic Variables", Journal of Econometrics, 80 (2), 355-385.
Pesaran, M. H. ve Shin, Y. (1998), "Generalized Impulse Response Analysis in Linear Multivariate Models", Economic Letters, 58 (1), 17-29.
Plndyck, S. R. ve Rubinfeld, L.D. (1991), Econometric Models and Economic Forecasts, McGraw-Hill Company.
Ram, R. (1986), "Government Size and Economic Growth: A New Framework and some Evidence from Cross Section and Time Series Data", American Economic Review, 76, 191-203.
Ramsey, F. (1928) "A Mathematical Theory of Saving", Economic Journal, 38, 543-559.
Schmidt, P. ve Phillips, P. C. B. (1992), "LM Tests for a Unit Root in the Presence of Deterministic Trends", Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 54 (3), 257-287.
Skinner, J., (1988), "Taxation and Output Growth in Africa", The World Bank Policy Research Working Paper Series, Vol. 73.
SOLOW, R. M. (1956) "A Contribution to the Theory of Economic Growth," Quarterly Journal of Economics, 70, 65-94.
Temiz, d. (2008), "Türkiye'de Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1960 2006", 2. Ulusal İktisat Kongresi, İzmir.
Thomas, A. ve Dritsaki, C. (2005), "Tax Revenues and Economic Growth: An Empirical Investigation for Greece Using Causality Analysis", Journal of Social Sciences, 1(2), 99-104.
Toda, H. Y. (1995), "Finite Sample Performance of Likelihood Ratio Tests for Cointegrating Rank in Vector Autoregressions", Econometric Theory, 11, 1015-1032.
Tosun, M. S. ve Abizadeh, S. (2005), "Economic Growth and Tax Components: An Analysis of the Tax Changes in OECD", Applied Economics, 37, 2251-2263.
Widmalm, F. (2001), "Tax Structure and Growth: Are Some Taxes Better Than Others?" Public Choice, 107, ,199-219.
Yılancı, V. (2009), "Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin İşsizlik Histerisinin Sınanması" Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10 (2), 324-335.

APA	ÜNLÜKAPLAN İ, ARISOY İ (2011). Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. , 71 - 100.
Chicago	ÜNLÜKAPLAN İLTER,ARISOY İbrahim Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. (2011): 71 - 100.
MLA	ÜNLÜKAPLAN İLTER,ARISOY İbrahim Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. , 2011, ss.71 - 100.
AMA	ÜNLÜKAPLAN İ,ARISOY İ Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. . 2011; 71 - 100.
Vancouver	ÜNLÜKAPLAN İ,ARISOY İ Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. . 2011; 71 - 100.
IEEE	ÜNLÜKAPLAN İ,ARISOY İ "Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz." , ss.71 - 100, 2011.
ISNAD	ÜNLÜKAPLAN, İLTER - ARISOY, İbrahim. "Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz". (2011), 71-100.

APA	ÜNLÜKAPLAN İ, ARISOY İ (2011). Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. ODTÜ Gelişme Dergisi, 38(1), 71 - 100.
Chicago	ÜNLÜKAPLAN İLTER,ARISOY İbrahim Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. ODTÜ Gelişme Dergisi 38, no.1 (2011): 71 - 100.
MLA	ÜNLÜKAPLAN İLTER,ARISOY İbrahim Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. ODTÜ Gelişme Dergisi, vol.38, no.1, 2011, ss.71 - 100.
AMA	ÜNLÜKAPLAN İ,ARISOY İ Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. ODTÜ Gelişme Dergisi. 2011; 38(1): 71 - 100.
Vancouver	ÜNLÜKAPLAN İ,ARISOY İ Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz. ODTÜ Gelişme Dergisi. 2011; 38(1): 71 - 100.
IEEE	ÜNLÜKAPLAN İ,ARISOY İ "Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz." ODTÜ Gelişme Dergisi, 38, ss.71 - 100, 2011.
ISNAD	ÜNLÜKAPLAN, İLTER - ARISOY, İbrahim. "Vergi yükü ve yapısı ile iktisadi büyüme arasındaki dinamik etkileşimler üzerine uygulamalı bir analiz". ODTÜ Gelişme Dergisi 38/1 (2011), 71-100.