Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma

Bedir, Fatih; TURAN, Murat; Önal, Levent; ŞIKTAR, Erdinç

doi:10.5336/sportsci.2022-94230

Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma

Fatih BEDİR, (Atatürk Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Murat TURAN, (Erzurum Teknik Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, Spor Yöneticiliği Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Levent ÖNAL, (Atatürk Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, Rekreasyon Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Erdinç ŞIKTAR (Atatürk Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, Antrenörlük Eğitimi Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi

13 5

Yıl: 2023 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 289 - 296 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/sportsci.2022-94230 İndeks Tarihi: 22-07-2023

Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma

Öz:

Amaç: Çalışmada, sporda cinsel istismar algısını ölçmek için a) cinsel istismarın algılanan yaygınlığını, b) bir antrenörün cinsel istismar eğilimi olma olasılığını, c) spor organizasyonlarının cinsel istismar riskini nasıl yönetmesi gerektiğine ilişkin algıları ve d) medyanın risk algısı üzerindeki etkisini değerlendirmek için Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin (SCİAÖ) Türkçeye uyarlanarak, geçerlik ve güvenirliğinin sağlanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve güvenirlik analizleri SPSS 18.0 sürümü kullanılarak analiz edildi. Kaiser-Meyer-Olkin ve Bartlett’in küresellik testi ilk olarak AFA ile ilgili varsayımları sağlamak için incelenmiştir. İkinci analiz kısmında elde edilen maddeler ve faktörler için AMOS 18 sürümü ile doğrulayıcı faktör analizi prosedürleri AFA aracılığıyla gerçekleştirildi. Bulgular: Yapılan işlem basamakları aracılığıyla psikometrik niteliklere ilişkin deneysel kanıtlar ortaya çıkarılmış ve SCİAÖ, 4 boyut (yönetim, yaygınlık, etki ve olasılık) ve 13 madde olarak, Türk kültürüne uyarlanmıştır. Model uyum indeks değerleri; χ2/sd=1,21, ortalama karekök yaklaşım hatası=0,030, Uyum İyiliği İndeksi=0,95, Normlaştırılmış Uyum İndeksi=0,96, Düzeltilmiş Uyum İyiliği İndeksi=0,93 ve Karşılaştırmalı Uyum İndeksi=0,99 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin iç tutarlık değeri ise 0,81 olarak bulunmuştur. Sonuç: Sonuç olarak SCİ- AÖ’nün bireyler için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca çalışmada; teorik ve pratik uygulamalar ile birlikte çalışma sınırlılıkları ve gelecekteki çalışmalar için öneriler sporda cinsel istismar algısı açısından tartışıldı.

Anahtar Kelime:

Adaptation of Scale of Perception of Sexual Abuse in Sports to Turkish Culture: Methodological Study

Öz:

Objective: The study was a imed to ensure the Turk ish validity and rel iability of the Scale of Percept ion of Sexual Abuse in Sports (SPSAS) by assess ing a) the perce ived prevalence of sexual abuse, b) the perceived likelihood that a coach is sexual abuse tendency, c) perceptions on how sport organ izations should manage the r isk of sexual abuse, and d) media influence on participant perception. Mate- rial and Methods: Exploratory factor analys is (EFA) and rel iability analyzes were analyzed using SPSS version 18.0. Kaiser-Meyer-Olkin and Bartlett’s test of spher icity were f irst exam ined to prov ide as- sumptions about EFA. In the second analysis part, confirmatory factor analysis procedures with AMOS version 18 for the obtained items and factors were performed through EFA.Results: Experimental evidence on psychometric qualities was revealed through these steps and the SPSAS has been adapted to Turkish culture as 4 dimensions (manage- ment, prevalence, ınfluence, and l ikelihood) and 13 items. Model f it index values determined as χ2/df=1.21, root mean square error of ap- proximation=0.030, Goodness-of-F it Index=0.95, Normed F it Index=0.96, Adjusted Goodness of F it Index=0.93 and Comparat ive Fit Index=0.99. The internal consistency value of the scale was found to be 0.81. Conclusion: In conclusion, we can say that the SPSAS is a valid and reliable measurement tool for individuals. Also in the study; theoretical and practical applications, working limitations and sugges- tions for future stud ies were d iscussed in terms of sexual abuse per- ception in sport.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Yıldız ÖS. Sporda cinsel taciz ve istismar ın belirlenmesine yönelik bir pilot çalışma [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul üniversitesi; 2009. [Link]
2. Orhan R. Çocuk Geli şiminde Fiziksel Aktivite ve Sporun Önemi. K ırıkkale üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019;9(1):157-76. [Link]
3. Cubberley EP. Readings in the History of Education. Boston: Houghton Mif- flin; 1920. vol(1).
4. Gould D, Carson S. Life skills development through sport: Current status and future directions. International Review of Sport and Exercise Psychology. 2008;1(1):58-78. [Crossref]
5. James C. Negotiating school through sports: African Canadian youth strive for academic success. Avante. 1995;1(1):20-36. [Link]
6. Wright A, Côté J. A retrospective analysis of leadership development through sport. The Sport Psychologist. 2003;17(3):268-91. [Crossref]
7. Baker T, Byon K. Developing a scale of perception of sexual abuse in youth sports (SPSAYS). Measurement in Physical Education and Exercise Science. 2014;18(1):31-52. [Crossref]
8. Parent S, Bannon J. Sexual abuse in sport: What about boys?. Children and Youth Services Review. 2012;34(2):354-9. [Crossref]
9. Erdoğan A. Pedofili: Klinik özellikleri, nedenleri ve tedavisi. Psikiyatride Gün- cel Yaklaşımlar. 2010;2(2):132-60. [Link]
10. David P. Human Rights in Youth Sport: A Critical Review of Children's Rights in Competitive Sports. 1st ed. London: Routledge; 2005. [Crossref]
11. Wilinsky CL, McCabe A. A review of emotional and sexual abuse of elite child athletes by their coaches. Sports Coaching Review. 2021;10(1):84-109. [Crossref]
12. Mountjoy M, vertommen T, Denhollander R, Kennedy S, Majoor R. Effective engagement of survivors of harassment and abuse in sport in athlete safe- guarding initiatives: a review and a conceptual framework. British Journal of Sports Medicine. 2022;56(4):232-8. [Crossref] [PubMed]
13. Nack W, Yaeger D. Every parent's nightmare. Sports Illustrated. 1999;91(10):40-51. [Link]
14. Peterson J. Don't trust me with your child: Non-legal precautions when the law cannot prevent sexual exploitation in youth sports. Tex. Rev. Ent. & Sports L. 2003;5:297. [Link]
15. Brackenridge C, Kirby S. Playing safe: assessing the risk of sexual abuse to elite child athletes. International Review for the Sociology of Sport. 1997;32(4):407-18. [Crossref]
16. Brackenridge C. Spoilsports: understanding and Preventing Sexual Ex- ploitation in Sport. 1st ed. London: Routledge; 2002.
17. Hartill M. The sexual abuse of boys in organized male sports. Men and Mas- culinities. 2009;12(2):225-49. [Crossref]
18. Leahy T, Pretty G, Tenenbaum G. Prevalence of sexual abuse in organised competitive sport in Australia. Journal of Sexual Aggression. 2002;8(2):16- 36. [Crossref]
19. Kirby S, Demers G. Sexual harassment and abuse in sport. In: Roper EA, eds. Gender Relations in Sport. Rotterdam: Sense Publishers; 2013. p.141- 61. [Crossref] [PMC]
20. Kirby S, Greaves L, Hanvkivsky O. The Dome of Silence: Sexual Harass- ment and Abuse in Sport. 1st ed. Halifax, N.S.: Fernwood; 2000.
21. Fasting K, Brackenridge C, Sundgot-Borgen J. Prevalence of sexual harass- ment among norwegian female elite athletes inrelation to sport type. Interna- tional Review for the Sociology of Sport. 2004;39(4):373-86. [Crossref]
22. Çetin E, Közleme İH. Sporda çocuk istismarı üzerine genel bir değerlendirme [A general evaluation of child abuse in sport]. Batmanüniversitesi Yaşam Bil- imleri Dergisi. 2018;8(2/1):80-90. [Link]
23. Baker T, Connaughton D, zhang J. An examination of case law regarding the liability of recreational youth sport organizations for the pedophilic actions of coaches, administrators, and officials based on the theory of respondeat su- perior. Applied Research in Coaching and Athletics Annual. 2011;26:1-30. [Link]
24. Brackenridge C. Sex offending in sports: A whole new ball game? CORE. 2003;1-25. [Link]
25. Andrew DP, Pedersen PM, McEvoy CD. Research Methods and Design in Sport Management. 2 nd ed. Champaign, Illinois: Human Kinetics; 2019. [Crossref]
26. Brislin RW, Olmstead KH. An examination of two models designed to predict behavior from attitude and other verbal measures. Paper presented at the Proceedings of the Annual Convention of the American Psychological Asso- ciation. 1973. [Link]
27. Kaiser HF. An index of factorial simplicity. Psychometrika. 1974;39(1):31-6. [Crossref]
28. Cronbach LJ. Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psy- chometrika. 1951;16(3):297-334. [Crossref]
29. Tabachnick BG, Fidell LS, ullman JB. using Multivariate Statistics. 7 th ed. vol. 5. Boston, MA: Pearson; 2007.
30. Bollen KA. Structural Equations with Latent variables. vol. 210. 6th ed. New York: John Wiley & Sons; 1989. [Crossref] [PMC]
31. Hu LT, Bentler PM. Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analy- sis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Mod- eling: A Multidisciplinary Journal. 1999;6(1):1-55. [Crossref]
32. Browne MW, Cudeck R. Alternative ways of assessing model fit. Sociological Methods & Research. 1992;21(2):230-58. [Crossref]
33. Hair JF, Black WC, Babin BJ, Anderson RE. Canonical correlation: A supple- ment to multivariate data analysis. Multivariate Data Analysis: A Global Per- spective. 7 th ed. upper Saddle River, NJ, uSA: Pearson Prentice Hall Publishing; 2010.
34. Field A. Discovering Statistics using SPSS. 3rd ed. India: SAGE Publications Ltd; 2009.
35. Cudeck R, Browne MW. Cross-validation of covariance structures. Multivari- ate Behav Res. 1983;18(2):147-67. [Crossref] [PubMed]

APA	Bedir F, TURAN M, Önal L, ŞIKTAR E (2023). Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. , 289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
Chicago	Bedir Fatih,TURAN Murat,Önal Levent,ŞIKTAR Erdinç Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. (2023): 289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
MLA	Bedir Fatih,TURAN Murat,Önal Levent,ŞIKTAR Erdinç Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. , 2023, ss.289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
AMA	Bedir F,TURAN M,Önal L,ŞIKTAR E Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. . 2023; 289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
Vancouver	Bedir F,TURAN M,Önal L,ŞIKTAR E Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. . 2023; 289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
IEEE	Bedir F,TURAN M,Önal L,ŞIKTAR E "Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma." , ss.289 - 296, 2023. 10.5336/sportsci.2022-94230
ISNAD	Bedir, Fatih vd. "Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma". (2023), 289-296. https://doi.org/10.5336/sportsci.2022-94230

APA	Bedir F, TURAN M, Önal L, ŞIKTAR E (2023). Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 15(2), 289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
Chicago	Bedir Fatih,TURAN Murat,Önal Levent,ŞIKTAR Erdinç Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi 15, no.2 (2023): 289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
MLA	Bedir Fatih,TURAN Murat,Önal Levent,ŞIKTAR Erdinç Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, vol.15, no.2, 2023, ss.289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
AMA	Bedir F,TURAN M,Önal L,ŞIKTAR E Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi. 2023; 15(2): 289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
Vancouver	Bedir F,TURAN M,Önal L,ŞIKTAR E Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi. 2023; 15(2): 289 - 296. 10.5336/sportsci.2022-94230
IEEE	Bedir F,TURAN M,Önal L,ŞIKTAR E "Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma." Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 15, ss.289 - 296, 2023. 10.5336/sportsci.2022-94230
ISNAD	Bedir, Fatih vd. "Sporda Cinsel İstismar Algı Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Metodolojik Çalışma". Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi 15/2 (2023), 289-296. https://doi.org/10.5336/sportsci.2022-94230