Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla)
Yıl: 2023 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 53 - 86 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-07-2023
Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla)
Öz: Yargıtay, 24.5.2019 tarihli İçtihadı Birleştirme Kararında, “Bir miktar para alacağının faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesinin talep edildiği kısmi davada, dava konusu miktarın kısmi ıslahla faiz talebi belirtilmeksizin arttırılması halinde, arttırılan miktar bakımından dava dilekçesindeki faiz talebine bağlı olarak faize hükmedilecektir” şeklinde karar vermiştir. Bu İBK’nı, kısmi dava ve k ısmi ıslahın niteliğiyle bağdaştırmak güçtür. Çünkü k ısmi davada ancak dava konusu yapılan talep derdest hale gelir ve k ısmi dava, ancak dilekçede ileri sürülen talepler bakımından sonuç doğurur. Talebin kısmi ıslah yoluna başvurularak artırılması halinde ise, ıslah dilekçesi ancak bu dilekçede ileri sürülen talepler bakımından hüküm ifade edebilir. Her ne kadar kısmi davada ileri sürülen talep ile ıslah sure- tiyle artırılan talep, bütün talebin bir kısmını teşkil etmekte ise de, bunlar, birbirinin parçası değildir. Aynı şekilde, ıslahla artırılan kısım için istenen faiz de, dava dilekçesinde istenen alacağın bir parçası değildir. Bu nedenle kısmi davadaki faiz talebi sadece o k ısım bakımından sonuç doğurur; kısmi ıslahla artırılan talebe kendiliğinden sirayet edemez ve ıslah dilekçesinde istenmeyen talebin hüküm altına alınmasını sağlayamaz. Talebin artırılmasına yöne- lik olan kısmi ıslah dilekçesi, sadece kısmi davada talep edilen alacağın miktarını değiştirerek artırır ve böylece hüküm altına alınacak yeni talebin belirlenmesini sağlar. Yoksa kısmi ıslah dilekçesi, kısmi davadaki faiz talebinin sadece o talep için istenmiş olduğu hususunu de ğiştirmez. Bu nedenle, kısmi ıslahın, kısmi davadaki faiz talebini ortadan kaldırmadığı, dolayısıyla bu talebin ıslahla artırılan kısım için de yapılmış sayılacağı gerekçesine katılmak güçtür. Öte yandan söz konusu İBK, tarafça talep edilmeyen bir şeye karar verilmesine yol açacağı için, taleple bağlılık ilkesine aykırıdır. Ayr ıca, salt usul ekonomisine uygun olacağı gerekçesiyle, tarafça talep edilmeyen bir şeyin hüküm altına alınmasını kabul etmek de mümkün değildir.
Anahtar Kelime: Is It Possible for the Court in Partial Lawsuit to Decide on Interest Regarding Increased Demand in the Amendment Petition, If Interest is not Claimed for That Increased Demand? (With Reference to the Court of Cassation’s Unification of Judgments Decision Dated 24.5.2019)
Öz: In its Unification of Judgments Decision dated 24.5.2019, the Court of Cassation decided that, “In the partial lawsuit where it is requested to decide on the collection of an amount of money together with the interest, in case the amount subject to the lawsuit is increased without specifying the interest request by partial amendment, interest will be awarded depending on the interest request in the case petition in terms of the increased amount”. It is difficult to reconcile Unification of Judgments Decision with the nature of partial lawsuit and partial amendment. Because in a partial lawsuit, only the claim that is t he subject of the lawsuit bec omes pending, and the partial lawsuit has consequences only in terms of the claims put forward in the petition. In the case the demand is increased by applying partial amendment, the amendment petition can only be valid in terms of the demands put forward in this petition. Although the claim put forward in the partial lawsuit and the claim increased by amendment constitute a part of the whole claim, they are not part of each other. In the same manner, the interest requested for the portion increased by amendment is not a part of the claim requested in the petition. For this reason, the interest demand in the partial lawsuit only results in that part, it cannot automatically affect the demand increased by partial amendment and cannot ensure that the unrequested demand in the amendment petition is ruled. The partial amendment petition for the increase of the demand only increases the amount of the claim demanded in the partial lawsuit and thus enables the determination of the new claim to be ruled. The partial amendment petition does not change the fact that the interest demand in the partial lawsuit was requested only for that demand. For this reason, it is difficult to agree with the argument that partial amendment does not eliminate the interest claim in the partial lawsuit, so this demand will be deemed to have been made for the part increased by amendment. On the other hand, this unification of judgments decision is against the ultra petita prohibition, as it will lead to the decision of something that is not demanded by the party. Additionally, it is not possible to accept the provision of something that is not requested by the party, just because it would be in accordance with the procedural economy.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
0
0
0
- Abdürrahim Karslı, Medeni Muhakeme Hukuku, 5. Baskı, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2020 (Karslı, Usul).
- Abdürrahim Karslı, Medeni Usul Hukukunda Usuli İşlemler, İstanbul, Kudret Yayınları, 2001 (Karslı, Usuli İşlemler).
- Adnan Deynekli, Medeni Usul Hukukunda Islah, Ankara, Bilge Yayınevi, 2013 (Dey- nekli, Islah).
- Ahmet Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler , 18. Baskı, Ankara, Turhan Kitabe- vi, 2014 (Kılıçoğlu, Borçlar).
- Baki Kuru ve Burak Aydın, Medeni Usul Hukuku El Kitabı, C. II, 2. Bask ı, Ankara, Yetkin Yayınları, 2021 (Kuru ve Aydın, Usul).
- Bektaş Kar, “Islah, K ısmi ve Ek Dava Kavramları ile Dava Konusunun Islah Yoluyla Arttırılmasının Getirdiği Sorunlar”, Yargıtay Dergisi, Sayı: 1-2, 2002, s. 416-450.
- Bilge Umar, “Anayasa Mahkemesinin, HUMK m. 87’deki “Müddeabihin Islah Yoluyla Artırılamaması” Kural ını İptal Eden 20.7.1999 Günlü Kararı Üzerine”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, 2004, s. 419-426.
- Bilge Umar, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2 Baskı, Ankara, 2014.
- Cemil Simil, Belirsiz Alacak Davası, İstanbul, On İki Levha Yayınları, 2013.
- Cenk Akil, Kısmi Dava, Ankara, Yetkin Yayınları, 2013 (Akil, Kısmi). Cenk Akil, “Yarg ı Kararları Işığında Medeni Muhakeme Hukuku Bağlamında Faize İlişkin Bazı Meseleler”, ABD, Sayı: 2, 2015, s. 68-107 (Akil, “Faiz”).
- Cumhur Rüzgaresen, Medeni Muhakeme Hukukunda Usul Ekonomisi İlkesi, Ankara, Yetkin Yayınları, 2013 (Rüzgaresen, Usul Ekonomisi).
- Çelik Ahmet Çelik, “Tazminat ve Alacak Davalarında Dava Değerinin Artırılması - Islah ve Uygulama Sorunları”, İBD, Sayı: 3, 2002, s. 659-716.
- Ejder Y ılmaz, Islah Yoluyla Dava Konusunun Artırılması, Özel Hukuk ve Anayasa Mahkemesi Kararları Sempozyumu, Ankara, 2001, s. 97-111 (Yılmaz, Dava Konu- sunun Artırılması).
- Ejder Yılmaz, Islah, 5 Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları, 2021 (Yılmaz, Islah).
- Ejder Y ılmaz, İddianın Dava İçinde Geni şletilmesi Ek Dava Olarak Nitelendirilemez, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 3, 1995, s. 7-13.
- Ejder Yılmaz, “Usul Ekonomisi”, Makaleler, 1973-2013, C. 2, Ankara, Yetkin Yayınla- rı, 2014, s. 1543-1572.
- Emel Hanağası, Davada Menfaat, Ankara, Yetkin Yayınları, 2009.
- Emel Hanağası, Medeni Yargılama Hukukunda Silahların Eşitliği, Ankara, Yetkin Ya- yınları, 2016 (Hanağası, Silahların Eşitliği).
- Hakan Pekcanıtez ve Erdem Akyazılı, “Islaha İlişkin Bazı Yargıtay Kararlarının Değer- lendirilmesi”, Uğur Alacakaptan’a Armağan, C. 2, İstanbul, 2008, s. 533-559.
- Hakan Pekcanıtez, Oğuz Atalay ve Muhammet Özekes, Medeni Usul Hukuku Ders Ki- tabı, 8. Bask ı, İstanbul, On İki Levha Yayınları, 2020 (Pekcanıtez, Atalay ve Öze- kes, Ders Kitabı).
- Kudret Aslan, Medeni Usul Hukukunda Davanın Geri Alınması, Ankara, Yetkin Yayın- ları, 2016.
- Leyla Akyol Aslan, Medeni Usul Hukukunda Cevap Dilekçesi Verilmemesinin Sonuçla- rı, Ankara, Yetkin Yayınları, 2019 (Akyol Aslan, Cevap Dilekçesi Verilmemesi).
- Leyla Akyol Aslan, Medeni Usul Hukukunda Davadan Feragat, Ankara, Yetkin Yayın- ları, 2011.
- Mehmet Akif Tutumlu, Medeni Usul Hukukunda Islah, 4. Baskı, Ankara, Seçkin Yayın- ları, 2019 (Tutumlu, Islah).
- Mehmet Helvacı, Borçlar ve Ticaret Kanunu Bak ımından Para Borçlarında Faiz Kav- ramı, İstanbul, Beta Yayınevi, 2000.
- Meltem Ercan Özler, Medeni Usul Hukukunda Dava Konusu, İstanbul, On İki Levha Yayınları, 2019 (Ercan Özler, Dava Konusu).
- Muhammet Özekes, Pekcanıtez Usul Medeni Usul Hukuku, C. II, 15. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayınları, 2017 (Özekes, Pekcanıtez Usul, C. II).
- Murat Atalı, “Islah Yoluyla İleri Sürülen Talep Bakımından Zamanaşımının Kesildiği Tarih”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 11, Özel Sayı, 2010, s. 115-127 (Atalı, “Islah”).
- Murat Atalı, İbrahim Ermenek ve Ersin Erdoğan, Medeni Usul Hukuku, B. 3, Ankara, Yetkin Yayınları, 2020 (Atalı, Ermenek, Erdoğan, Usul).
- Mustafa K ıcalıoğlu, “Davanın Islahı - Dava Miktarının Artırılması (HUMY’un 87/son Cümlesinin İptalinden Sonraki Durum)”, İBD, C. 78, 2004, s. 514-540.
- Nagihan Mazlum, “Medeni Usul Hukukunda Teksif İlkesi”, AÜHFD, Cilt: 70, Sayı: 1, 2021, s. 107-144 (Mazlum, “Teksif İlkesi”).
- Nedim Meriç, Medeni Yargılama Hukukunda Tasarruf İlkesi, Ankara, Yetkin Yayınları, 2011 (Meriç, Tasarruf).
- Nilüfer Boran Güneysu, “İşlem Türleri ve Usuli İşlemin Bu İşlem Türleri Aras ındaki Yeri”, Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Haluk Konuralp Anısına Armağan, C. 1, Ankara, 2009, s. 163-194 (Boran Güneysu, “İşlem Türleri”).
- Nilüfer Boran Güneysu, Medeni Usul Hukukunda Karar, Ankara, Adalet Yayınları, 2014.
- Okan Gündüz, “Islahla Dava Değerinin Artırılması Sonucunda Ortaya Çıkan Bazı Hu- kuki Meseleler”, YBHD, Sayı: 3, 2017, s. 193-214.
- Orhan Eroğlu, Islah, 3. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları, 2020 (Eroğlu, Islah).
- Osman Duran, Medeni Usul Hukukunda Taleple Ba ğlılık İlkesi, Ankara, Seçkin Yayın- ları, 2020 (Duran, Taleple Bağlılık).
- Ömer Ulukapı, “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu m. 87/son Hükmünün İptali”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, 2001, s. 363-373.
- Ramazan Arslan, et. al., Medeni Usul Hukuku, 7. Baskı, Ankara, Yetkin Yay ınları, 2021.
- Saim Üstündağ, Bir Dava Ne Zaman Kısmi Davad ır?, Makaleler, İçtihat Tahlilleri ve Çeviriler, Ankara, Adalet Yayınevi, 2010, s. 373-392.
- Saim Üstündağ, “Kısmi Davaya İlişkin Bazı Hukuki Sorunlar”, Yargı Dünyası, Say ı: 89, 2003, s. 9-20 (Üstündağ, “Kısmi Dava”).
- Saim Üstündağ, Medeni Yargılama Hukuku, C. I-II, 7. Baskı, İstanbul, Nesil Matbaacı- lık, 2000 (Üstündağ, Usul).
- Süha Tanrıver, “Kısmi Dava Kurumu Üzerine Bazı Düşünceler”, Makalelerim II, Anka- ra, Yetkin Yayınları, 2011, s. 95-113 (Tanrıver, “Kısmi Dava”).
- Sema Taşpınar, Medeni Yargılama Hukukunda İspat Sözleşmeleri, Ankara, Yetkin Ya- yınları, 2001.
- Süha Tanr ıver, Medeni Usul Hukuku, C. I, 2. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları, 2018 (Tanrıver, Usul, C. I).
- Süha Tanrıver, Medeni Usul Hukukunda Derdestlik İtirazı, 2. Baskı, Ankara, Adalet Yayınları, 2007 (Tanrıver, Derdestlik).
- Süha Tanrıver, “Yaz ılı Yargılama Usulü Bağlamında Islah ile Zamanaşımı Def’inin İleri Sürülüp Sürülemeyeceği Sorunu Üzerine Baz ı Düşünceler”, Makalelerim II , Ankara, Adalet Yayınları, 2011.
- Şahin Çil, “Islah Yoluyla Dava Konusunun Artırılması”, Adalet Dergisi, Sayı: 10, 2002, s. 57-68.
- Volkan Özçelik, Medeni Usul Hukukunda Taraflarca Getirilme İlkesi, Ankara, Adalet Yayınları, 2020 (Özçelik, Taraflarca Getirilme).
- Yavuz Alangoya, Medeni Usul Hukukunda Vakıaların ve Delillerin Toplanmasına İliş- kin İlkeler, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1979 (Alangoya, İlkeler).
- Zeki Gözütok, Faiz Hukuku, Ankara, Adalet Yayınları, 2010.
| APA | Aslan K (2023). Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). , 53 - 86. |
| Chicago | Aslan Kudret Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). (2023): 53 - 86. |
| MLA | Aslan Kudret Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). , 2023, ss.53 - 86. |
| AMA | Aslan K Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). . 2023; 53 - 86. |
| Vancouver | Aslan K Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). . 2023; 53 - 86. |
| IEEE | Aslan K "Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla)." , ss.53 - 86, 2023. |
| ISNAD | Aslan, Kudret. "Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla)". (2023), 53-86. |
| APA | Aslan K (2023). Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(1), 53 - 86. |
| Chicago | Aslan Kudret Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 8, no.1 (2023): 53 - 86. |
| MLA | Aslan Kudret Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.8, no.1, 2023, ss.53 - 86. |
| AMA | Aslan K Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2023; 8(1): 53 - 86. |
| Vancouver | Aslan K Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla). Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2023; 8(1): 53 - 86. |
| IEEE | Aslan K "Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla)." Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8, ss.53 - 86, 2023. |
| ISNAD | Aslan, Kudret. "Kısmi Davada Islah ile Artırılan Miktar İçin Faiz İstenmemesi Halinde, Bu Miktar Bakımından Faize Hükmedilebilir mi? (Yargıtay’ın 24.5.2019 Tarihli İBK Dolayısıyla)". Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 8/1 (2023), 53-86. |
