Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor
Yıl: 2023 Cilt: 18 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 593 - 614 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7827/TurkishStudies.67358 İndeks Tarihi: 28-07-2023
Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor
Öz: Bu araştırma, çokluk dilbilim ve felsefe dalları tarafından işlenen metafora genelde sanat özelde çağdaş sanat penceresinden bir bakış yöneltir. Sosyal bilim çevreleri (dilbilim, felsefe, sanat, tarih vb.) metaforu ‘geleneksel metafor yaklaşımı’ ve ‘çağdaş metafor yaklaşımı’ olarak iki ayrı başlıkta değerlendirirler. Öyle ki, bu iki ayrı başlıktan ‘geleneksel metafor yaklaşımı’ Antikite Dönemi’nden (M.Ö. V.-I. yüzyıl) itibaren Modern Dönem’in sonuna kadar olan 2.500 yıllık zaman dilimini; ‘çağdaş metafor yaklaşımı’ ise 1960 sonrasında başlayan ve 1980’lerde hız kazan Postmodern Dönemi ifade eder. Bunlardan ‘geleneksel metafor yaklaşımı’nın 20. yüzyıl başında sosyal bilim çevrelerinde ortaya atılan ‘yapısalcılık’la; ‘çağdaş metafor yaklaşımı’nın ise Postmodern Dönem’de gündeme gelen ‘yapıbozumculuk’la olan ilgileri dikkat çeker. Bu yüzden Postmodern Dönem’in ‘çağdaş metafor yaklaşımı’nın günümüzde üretilen çağdaş sanat işleriyle ilgili olduğu ve bu dönem işlerini etkilediği anlaşılır. Öte yandan metaforun, çağdaş sanatçıların çok sayıda kullandığı stratejilerden biri olduğu görülür. Dolayısıyla burada, ‘çağdaş metafor yaklaşımı’ sergileyen günümüz sanatçılarından ‘iş’lerinde metaforu bir strateji olarak kullanan Amerika’lı William Pope. L (1955-), Malezya’lı Wong Hoy Cheong (1960-), Hindistan’lı Bose Krishnamachari (1963-) ve Filipinler’den Josephine Turalba’nın (1965-) birer adet çalışması incelenir. Böylelikle, metaforun güncel sanat işi örnekleri üzerinden ‘geleneksel metafor yaklaşımı’ ile olan farkları ortaya çıkarılır. Çağdaş sanatta metafor stratejisini inceleyen bu araştırma, nitel araştırma ile betimsel araştırma yöntemini kullanır. Sonuçta, çağdaş sanat stratejisi olarak metaforun, geleneksel ‘benzetmeci’ metafor anlayışından farklı olarak kavrama, anlama, içeriğe, gündelik hayatın sıradanlığına ve basitliğe önem verdiği gözlenir. Metafor olgusuna çağdaş sanat açısından bakan bu araştırmanın sosyal bilimler bağlamında sanat alanyazın dünyasına katkılar sağlayacağı umut edilmektedir.
Anahtar Kelime: Metaphor as a Contemporary Art Strategy
Öz: This research directs a view to the metaphor, which is mostly handled by the branches of linguistics and philosophy, from the perspective of art in general and contemporary art in particular. Social science circles (linguistics, philosophy, art, history, etc.) evaluate metaphor under two separate headings as 'traditional metaphor approach' and 'contemporary metaphor approach'. So much so, that the 'traditional metaphor approach' from these two separate titles covers the period of 2,500 years from the Antiquity Period (V.-I. century BC) to the end of the Modern Period; The 'contemporary metaphor approach', on the other hand, refers to the Postmodern Period, which started after 1960 and gained momentum in the 1980s. Of these, the 'traditional metaphor approach' is associated with 'structuralism', which was put forward in social science circles at the beginning of the 20th century; The interest of the 'contemporary metaphor approach' with 'deconstructionism', which came to the fore in the Postmodern Period, draws attention. Therefore, it is understood that the 'contemporary metaphor approach' of the Postmodern Period is related to contemporary art works produced today and influenced the works of this period. On the other hand, it is seen that metaphor is one of the strategies used by many contemporary artists. Therefore, here is American William Pope, who uses metaphor as a strategy in his 'works', one of today's artists who exhibit a 'contemporary metaphor approach'. L (1955-), Wong Hoy Cheong (1960-) from Malaysia, Bose Krishnamachari (1963-) from India and Josephine Turalba (1965-) from the Philippines are examined. In this way, the differences of metaphor with the 'traditional metaphor approach' are revealed through contemporary works of art. This research, which examines the metaphor strategy in contemporary art, uses qualitative research and descriptive research method. As a result, it is observed that metaphor, as a contemporary art strategy, gives importance to comprehension, understanding, content, the mediocrity of daily life and simplicity, unlike the traditional 'simile' metaphor understanding. It is hoped that this research, which looks at the metaphor phenomenon from the perspective of contemporary art, will contribute to the world of art literature in the context of social sciences.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aristoteles (1987). Poetika. (Çev. İsmail Tunalı), Remzi Kitabevi Yayınları.
- Artun, A. & Örge, N. (Ed.) (2017). Çağdaş sanat nedir? modernlik sonrasında sanat. (Çev. Özge Çelik, Elçin Gen, Suna Kılıç, Kemal İz, Ayşe H. Köksal, Zeynep Baransel, Nursu Örge), İletişim Yayınları.
- Aykut, A. (Ed.) (2021). Çağdaş sanat gündemi. (Koç, Ali - Aykut, Aygül, Çağdaş sanatta kültüralı̇zm olgusu etrafında gelişen stratejiler), Livre de Lyon.
- Batı, A. (2012). İnsan-Bilgisayar etkileşiminde arayüz tasarımı ve metaforlar. [Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi]. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
- Bourriaud, N. (2018). İlişkisel estetik. (Çev. Saadet Özen), Bağlam Yayınları.
- Boynukalın, A. R. (2014). Sanatsal ifadede görsel metaforlar. [Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi]. Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
- Bozoğlu, B. (2019). ‘Dada vakası’, Teorik Bakış 4 Aylık Toplumbilim Dergisi, 13(2), 217- 262.
- Brittan, S. (2003). Poetry, symbol and allegory (Interpreting metaphorical language from plato to the present). Charlotesville: University of Virginia Press.
- Burke, K. (1945). A Grammar of motives and a rhetoric of motives. University of California Press.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel
- araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları. Cameron, L. (2003). Metaphor in educational discourse. Continuum.
- Cebeci, O. (2013). Metafor ve şiir dilinin yapısal özellikleri. İthaki Yayınları.
- Cicero, (1970). “On the character of the orator.” In Cicero on oratory and orators. (Translated And Edited By J. S. Watson), Carbondale, III.: Southern Illinois University Press.
- Debord, G. (2016). Gösteri toplumu. (Çev. Ayşen Ekmekçi, Okşan Taşkent), Ayrıntı Yayınları.
- Derrida, J. (2020). Yazı ve fark. (Çev. P. Burcu Yalım), Metis Yayınları.
- Fineberg, J. (2014). 1940’tan günümüze sanat varlık stratejileri. (Çev. Simber Atay-Eskier, Göral Erinç Yılmaz), Karakalem Yayınları.
- Fischer, E. R. (2011). Art and nature of language and thought. Author House.
- Gökdemir, A. (Red.) (1985). Yeni Türk ansiklopedisi (Cilt: 3). ÖtükenYayınları.
- Gültepe, G. (2016). Plastik sanatlarda soyut somut gösterge ve görseller üzerine metaforik bir yaklaşım. [Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi]. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Hicks, A. (2015). Küresel sanat pusulası 21. yüzyıl sanatında yeni yönelimler. (Çev. Dilek Şendil, Mine Haydaroğlu, Süreyya Evren), Yapı Kredi Yayınları.
- Karamehmet B. (2017). Metafor ile markaları yönetmek. Atatürk İletişim Dergisi, 13(1), 125-147.
- Keklik, N. (1990). Felsefede metafor felsefe problemlerinin metafor yoluyla açıklanması. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi.
- Kılıç, İ. B. (2015). Çağdaş sanatta metaforik düşünceye dayalı uygulamaların görsel sanatlar öğretmeni adaylarının sanat eğitimi başarısına etkisi. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü.
- Kövecses, Z. (2002). Metaphor, A Practical Introduction. USA: Oxford University Press.
- Küçük, O. (2016). Çağdaş metafor teorisi: George Lakoff ve Mark Johnson. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Lakoff, G. & Johson, M. (2015). Metaforlar: hayat anlam ve dil (Çev. Gökhan Yavuz Demir), İthaki Yayınları.
- Lenzi, İ. & Baliç, İ. (2014). Göçebe bakış güneydoğu Asya’dan çağdaş sanat, (Çev. Özge Çelik, Nazım Dikbaş, Altuğ Yılmaz), Arter Yayınları.
- Ling, F. & Lin, Y. (2019). Using thematic analysis to facilitate meaning-making in practice-led art and design research. IJADE 38.1. https://doi.org/10.1111/jade.12177
- Northquist, R. (2017). The Different types of metaphors. Thought Co.
- Ramachandran, V. S. (2015). Öykücü beyin: bir nöroloğun bizi insan kılanın ne olduğuna dair arayışı. (Çev. Ayşe Cankız Çevik), Alfa Bilim Yayınları.
- Sarup, M. (2017). Post-yapısalcılık ve postmodernizm. (Çev. Abdülbaki Güçlü), Pharmakon Yayınevi.
- Sim, S. (Ed.) (2020). Routledge postmodernizm rehberi. (Çev. Mukadder Erkan, Ali Utku), Nobel Yayınları.
- Uçan Eke, N. (2019). Edebiyatın metaforik gücü, Söylem Filoloji Dergisi, 4(2), 238-253.
- Wilson, M. (2015). Çağdaş sanat nasıl okunur 21. yüzyıl sanatını yaşamak. (Çev. Firdevs Candil Erdoğan), Hayalperest Yayınları.
- https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87ar%C5%9F%C4%B1_(taraftar_grubu)#:~: (Erişim Tarihi: 3 Kasım 2022).
| APA | KOÇ A, Geçen F (2023). Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. , 593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| Chicago | KOÇ ALI,Geçen Fahrettin Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. (2023): 593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| MLA | KOÇ ALI,Geçen Fahrettin Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. , 2023, ss.593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| AMA | KOÇ A,Geçen F Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. . 2023; 593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| Vancouver | KOÇ A,Geçen F Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. . 2023; 593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| IEEE | KOÇ A,Geçen F "Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor." , ss.593 - 614, 2023. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| ISNAD | KOÇ, ALI - Geçen, Fahrettin. "Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor". (2023), 593-614. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.67358 |
| APA | KOÇ A, Geçen F (2023). Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. Turkish Studies (Elektronik), 18(2), 593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| Chicago | KOÇ ALI,Geçen Fahrettin Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. Turkish Studies (Elektronik) 18, no.2 (2023): 593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| MLA | KOÇ ALI,Geçen Fahrettin Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. Turkish Studies (Elektronik), vol.18, no.2, 2023, ss.593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| AMA | KOÇ A,Geçen F Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. Turkish Studies (Elektronik). 2023; 18(2): 593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| Vancouver | KOÇ A,Geçen F Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor. Turkish Studies (Elektronik). 2023; 18(2): 593 - 614. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| IEEE | KOÇ A,Geçen F "Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor." Turkish Studies (Elektronik), 18, ss.593 - 614, 2023. 10.7827/TurkishStudies.67358 |
| ISNAD | KOÇ, ALI - Geçen, Fahrettin. "Çağdaş Sanat Stratejisi Olarak Metafor". Turkish Studies (Elektronik) 18/2 (2023), 593-614. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.67358 |
