Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?
Yıl: 2023 Cilt: 29 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 314 - 333 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33433/maruhad.1290733 İndeks Tarihi: 04-08-2023
Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?
Öz: Türk Borçlar Kanunu (TBK) m. 186’ da devrin hükümleri içerisinde ‘İyiniyetle yapılan ifa’ başlığı altında alacağın devredildiği, devreden veya devralan tarafından borçluya bildirilmemişse, borçlunun, önceki alacaklıya; alacak birkaç kez devredilmişse, son devralan yerine önceki devralanlardan birine iyi niyetle ifada bulunarak borcundan kurtulacağı düzenlenmektedir. Hükmün lafzı dikkate alındığında tekil bir devir durumunun yanı sıra alacağın her bir devralan tarafından tekrar devredilmesine karşılık gelen zincirleme devir olasılığında da borçlunun önceki devralanlardan birine ifada bulunarak borçtan kurtulabileceği anlaşılmaktadır. Öte yandan hükmün lafzı, aynı alacağın alacağı devreden tarafından birden çok kişiye devredilmesi anlamını taşıyan çoklu devir durumunda borçlunun gerçekte hak sahibi olmayan bir devralana ifada bulunarak borçtan kurtulması olasılığını kapsamıyor görünmektedir. Oysaki kaynak İsviçre Medeni Kanunu’nda TBK m. 186 hükmüne karşılık gelen Art. 167 OR hükmünün lafzının her iki olasılığı da kapsar şekilde kaleme alındığı dikkat çekmektedir. Bunun dışında TBK m. 186’nın gerekçesinde hükümde herhangi bir değişikliğe gidilmediği belirtilmektedir. Ancak önceki Borçlar Kanunu’nda TBK m. 186 hükmüne karşılık gelen Borçlar Kanunu (BK) m. 165’in lafzına bakıldığında TBK m. 186’ dan farklı bir ifadeye sahip olduğu görülmektedir. Bu bağlamda çalışmada TBK m. 186 hükmünün kaynak kanun ve hükmün gerekçesi ışığında nasıl anlaşılması gerektiği incelenecektir.
Anahtar Kelime: How Should Art. 186 of the Turkish Code of Obligations, Which Regulates the Good Faith Performance of the Debtor in the Assignment of the Receivable, Be Understood Against Art. 167 of the Swiss Code of Obligations?
Öz: Art. 186 of the Turkish Code of Obligations regulates under the heading ‘Performance in good faith’ that if the transfer of the receivable has not been notified to the debtor by the transferor or transferee, the debtor will be released from its obligation by performing in good faith to the previous creditor; if the receivable has been transferred several times, to one of the previous transferees instead of the last transferee. Considering the wording of the provision, it is understood that the debtor may be relieved of the obligation by performing to one of the previous transferees in the case of a single transfer as well as in the case of a chain transfer, which corresponds to the re-transfer of the receivable by each transferee. On the other hand, the wording of the provision does not seem to cover the possibility that the debtor may be relieved of its obligation by performing to a transferee who is not actually the rightful owner in the case of multiple transfers, which means the transfer of the same receivable to more than one person by the transferor. However, it is noteworthy that the wording of Art. 167 OR, which corresponds to Art. 186 of the Turkish Code of Obligations, is written in a way to cover both possibilities. Apart from this, it is stated in the preamble of Art. 186 of the Turkish Code of Obligations that the provision has not been amended. However, when the wording of Art. 165 of the previous Code of Obligations, which corresponds to Art. 186 of the Turkish Code of Obligations, is examined, it is seen that it has a different wording than Art. 186 of the Turkish Code of Obligations. In this context, the study will examine how Art. 186 of the Turkish Code of Obligations should be understood in light of Art. 167 OR and the preamble of the provision.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akipek, JG, Akıntürk T, Ateş D, Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hükümleri Kişiler Hukuku (Yenilenmiş 13. Baskı, Beta 2016).
- Aktaş S, ‘Hukukta Yorum Çabaları’ (2011) 15 (3-4) Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1-33.
- Aktaş S, ‘Pozitif Hukukta Boşluk Kavramı’ (2010) 14 (1-2) Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1-28.
- Ansay SŞ, ‘Kanun ve Tefsiri’ (1938) 26 Adliye Ceridesi 2036-2059.
- Antalya OG ve Topuz M, Medeni Hukuk C. I, (3. Baskı, Seçkin 2019).
- Arslanlı H, ‘İsviçre Kanunu Medenisi ve Borçlar Kanunu veya İsviçre Hukukunun Bulduğu Bir Tefsir Normu Türk Hukukuna Müessir Olabilir Mi?’ (1944) Medeni Kanunun XV. Yıl Dönümü İçin 326 – 338.
- Ayan M ve Ayan N, Medeni Hukuka Giriş (Güncelleştirilmiş 10. Baskı, Mimoza 2014).
- Girsberger D and Hermann JL, Basler Kommentar Obligationenrecht I, Art. 1 – 529 OR, Herausgeber: Corinne Widmer Lüchinger and David Oser (7. Auflage, Helbing Lichtenhahn 2019).
- Rohe M, Beck’scher Online-Kommentar, Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, Herausgeber: Wolfgang Hau and Roman Poseck (65. Edition, C.H.Beck 2023).
- Capitant H, (Çev. DEMİREL H) ‘Kanunun Manasının Tayininde İzhari Çalışmaların Değeri’ (1956) 13 (1-2) Ankara Hukuk Fakültesi Dergisi 53-68.
- Dural M ve Sarı S, Türk Özel Hukuku C. I Temel Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümleri (11. Baskı Filiz 2016).
- Edis S, Medenî Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri (4. Basıdan Tıpkı Basım, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları 1993).
- Engin Bİ, ‘Alacağın Temliki ve Borcun Nakli’ iç M Murat İnceoğlu (edr), Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu (On İki Levha 2012).
- Engin Bİ, Alacağı Temlik Edenin Garanti Sorumluluğu (Seçkin 2002).
- Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (24. Bası, Yetkin 2019).
- Franko N, ‘ Alacağın Temliki’, (1994) 49 (1) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 177-197.
- Günergök Ö, Alacağın Devrinde Borçlunun Hukuki Durumu (Vedat 2014).
- Hirş EE., Pratik Hukukta Metot (Güncellenmiş 8. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2017).
- Kapancı KB, Alacağın Devri (TBK m.183-194) Şerh (Vedat 2022).
- Kırca Ç, ‘Örtülü (Gizli) Boşluk ve Bu Boşluğun Doldurulması Yöntemi Olarak Amaca Uygun Sınırlama (Teleologische Reduktion)’ (2001) 50 (1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 91-119.
- Kocayusufpaşaoğlu N, ‘En Yakın Kanunî Mirasçıların Mirası Reddetmesi-Mehaza Göre Tefsir’ (1957) 1(1) İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi 36-47. Koller A, Der gute und der böse Glaube im allgemeinen Schuldrecht (2. Auflage, Universitӓtverlag 1985).
- Lardelli F, Die Einreden des Schuldners bei der Zession (Schultess 2008).
- Lieder J, Die rechtsgeschӓftliche Sukzession (Mohr Siebeck 2015).
- Metin S, ‘Hukuk Normunun Yorumu’ (Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi 2002).
- Kieninger EM, Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, Band 3, Schuldrecht – Allgemeiner Teil II (§§ 311–432), (9. Auflage, C.H. Beck 2022).
- Narmanlıoğlu Ü, ‘Kanunun Anlam Bakımından Uygulanması’ (2001) Prof. Dr. Turhan Tûfan YÜCE’ye Armağan 93-118.
- Oğuzman MK ve Öz T, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C.2, (Gözden Geçirilmiş 15. Bası,Vedat 2020).
- Oğuzman MK ve Barlas N, Medeni Hukuk Giriş Kaynaklar Temel Kavramlar, (25. Bası, Vedat 2019).
- Öz T, Alacağın Devri m. 183-194, İstanbul Şerhi Türk Borçlar Kanunu C.1 Genel Hükümler, (Vedat 2018).
- Petersen J, Der Dritte im Zivilrecht, (De Gruyter 2018).
- Reetz P and Burri C, Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Obligationenrecht Allgemeine Bestimmungen, Herausgeber: Andreas Furrer and Anton K Schnyder (3. Auflage, Schulthess Verlag 2016).
- Schaufelberger PC and Keller K, Orell Füssli Kommentar, OR Kommentar, Schweizerisches Obligationenrecht, Herausgeber: Jolanta Kren Kostkiewicz, Stephan Wolf, Marc Amstutz and Roland Fankhauser (3. Auflage, Orell Füsli Verlag 2016) (Art.167).
- Serozan R, Medeni Hukuk Genel Bölüm Kişiler Hukuku (7. Bası, Vedat 2017).
- Spirig E, Zürcher Kommentar zum Schweizerischem Zivilgesetzbuch, Bd. V: Obligationenrecht, Teilband V/1k: Die Abtretung von Forderungen und die Schuldübernahme, Erste Lieferung, Art. 164-174 OR, Herausgeber: Peter Gauch (3. Auflage, Schultess 1993).
- Tekinay SS, Medeni Hukukun Genel Esasları ve Gerçek Kişiler Hukuku (Gözden geçirilmiş ilaveli 6. Bası, Filiz 1992).
- Tekinay SS, Akman S, Burcuoğlu H, Altop A, Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler (7. Bası, Filiz 1993).
- Tercier P, Pichonnaz P, Develioğlu HM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Oniki Levha 2016).
- Tutumlu MA, ‘Yasanın Yorumunda Gerekçenin Rolü’ (2018) 13 (142) Terazi Hukuk Dergisi 124-134.
- Uzun E, ‘ Yorum Yöntemlerini Bilmek Yorum Yapabilmek İçin Yeterli midir? Hukuk Doktrini, Klasik Yorum Yöntemleri ve Hukuki Argümantasyon Teorisi’ (2012) HFSA 25. Kitap, Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar-V, İstanbul, 13-17 Eylül 2010 bildirileri 72-96.
- Üçer M, ‘Roma Hukuku’nda Ve Karşılaştırmalı Hukukta Alacağın Temliki’ (2005) 54 (3) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 397-443.
- Yongalık A, ‘İstisnalar Dar Yorumlanır’ Kuralı ve Değerlendirilmesi’ (2011) 60 (1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1-18.
| APA | KAÇMAZ ADAK M, Özen B (2023). Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. , 314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| Chicago | KAÇMAZ ADAK MİNE,Özen Burak Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. (2023): 314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| MLA | KAÇMAZ ADAK MİNE,Özen Burak Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. , 2023, ss.314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| AMA | KAÇMAZ ADAK M,Özen B Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. . 2023; 314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| Vancouver | KAÇMAZ ADAK M,Özen B Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. . 2023; 314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| IEEE | KAÇMAZ ADAK M,Özen B "Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?." , ss.314 - 333, 2023. 10.33433/maruhad.1290733 |
| ISNAD | KAÇMAZ ADAK, MİNE - Özen, Burak. "Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?". (2023), 314-333. https://doi.org/10.33433/maruhad.1290733 |
| APA | KAÇMAZ ADAK M, Özen B (2023). Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 29(1), 314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| Chicago | KAÇMAZ ADAK MİNE,Özen Burak Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 29, no.1 (2023): 314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| MLA | KAÇMAZ ADAK MİNE,Özen Burak Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, vol.29, no.1, 2023, ss.314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| AMA | KAÇMAZ ADAK M,Özen B Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2023; 29(1): 314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| Vancouver | KAÇMAZ ADAK M,Özen B Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2023; 29(1): 314 - 333. 10.33433/maruhad.1290733 |
| IEEE | KAÇMAZ ADAK M,Özen B "Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 29, ss.314 - 333, 2023. 10.33433/maruhad.1290733 |
| ISNAD | KAÇMAZ ADAK, MİNE - Özen, Burak. "Alacağın Devrinde Borçlunun İyi Niyetle İfasını Düzenleyen TBK m. 186, Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu Art. 167 Düzenlemesi Karşısında Nasıl Anlaşılmalıdır?". Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 29/1 (2023), 314-333. https://doi.org/10.33433/maruhad.1290733 |
