Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü

Daimi KOÇAK (Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Ali Cavit Çelebioğlu Sivil Havacılık Yüksekokulu, Havacılık Yönetimi Bölümü, Erzincan, Türkiye)
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi
1 0
Yıl: 2021 Cilt: 23 Sayı: 41 Sayfa Aralığı: 328 - 342 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-08-2023

Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü

Öz:
Çalışan sesliliği kavramı son yıllarda akademisyenlerin yoğun ilgisini çekmiş olmasına rağmen örgütlerde yeterince anlaşılmamıştır. Özellikle örgütlerde çalışan sesliliğine etki eden unsurların tespit edilmesi örgütsel performans açısından son derece önemlidir. Bu çalışmada sosyal değişim teorisi referans alınarak dönüştürücü liderliğin çalışan sesliliği üzerindeki etkisinde işe yabancılaşmanın aracı rolü incelenmiştir. Araştırma örneklemini Erzincan ilinde faaliyet gösteren 15 bankanın 161 beyaz yaka çalışanı oluşturmaktadır. Araştırma hipotezlerinin analiz edilmesinde PROCESS macro (SPSS için) istatistik programı kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, işe yabancılaşmanın dönüştürücü liderlik ile çalışan sesliliği arasındaki ilişkide aracı rolünün olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca dönüştürücü liderlik ile çalışan sesliliği arasında pozitif, işe yabancılaşma ile çalışan sesliliği arasında ise negatif yönlü bir ilişki olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda araştırmanın teorik ve pratik etkileri tartışılmıştır.
Anahtar Kelime:

How Transformational Leadership Influences Employees’ Voice Behavior? The Role of Work Alienation

Öz:
Although the concept of employee voice has attracted the attention of academicians in recent years, it has not been adequately understood in organizations. It is extremely important to determine the factors that affect employee voice in organizations, especially in terms of organizational performance. This study examines the mediating role of work alienation in the effect of transformational leadership on employee voice with reference to social exchange theory. The sample of the research consists of 161 white collar employees of 15 banks operating in Erzincan province. PROCESS macro (for SPSS) statistical programs were used to analyze the research hypothesis. The results showed that work alienation mediated the relationship between transformational leadership and employee voice. Furthermore, there was a positive relationship between transformational leadership and employee voice and a negative relationship between work alienation and employee voice. In line with the results, theoretical and practical effects of the research were discussed.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Avolio, B. J. ve Yammarino, F. J. (2002). Introduction to, and Overview of, Transformational and Charismatic Leadership. B. J. Avolio ve F. J. Yammarino (Ed.), Transformational and Charismatic Leadership: The Road Ahead içinde (ss. xvii–xxiii), Oxford, UK: Elsevier Science.
  • Babadağ, M. (2018). İşe Yabancılaşmanın Sanal Kaytarma Üzerindeki Etkisi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(39), 207-239.
  • Babadağ, M. ve İşcan, Ö. F. (2017). Dönüştürücü Liderlik ile İşe Yabancılaşma Arasındaki İlişkide Algılanan Etik İklimin Aracı Rolü. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(4), 399-428.
  • Babbie, E. (2001). The Practice of Social Research. Belmont, CA: Wadsworth.
  • Bass, B. M. (1985). Leadership and Performance Beyond Expectations. New York, NY: Free Press.
  • Bass, B. M. (1990). From Transactional to Transformational Leadership: Learning to Share the Vision. Organizational Dynamics, 18(3), 19-31.
  • Bass, B. M. (1999). Two Decades of Research and Development in Transformational Leadership. European Journal of Work and Organizational Psychology, 8(1), 9-32.
  • Blau, P. M. (1964). Exchange and Power in Social Life. New York: John-Wiley & Sons Pub.
  • Botero, I. C. ve Van Dyne, L. (2009). Employee Voice Behavior: Interactive Effects of LMX and Power Distance in the United States and Colombia. Management Communication Quarterly, 23(1), 84-104.
  • Boxall, P. F. ve Purcell, J. (2003). Strategy and Human Resource Management, Palgrave Macmillan, Basingstoke. Braverman, H. (1974). Labor and Monopoly Capital. New York: Monthly Review Press.
  • Brykman, K. M. ve Raver, J. L. (2021). To Speak Up Effectively or Often? The Effects of Voice Quality and Voice Frequency on Peers' and Managers' Evaluations. Journal of Organizational Behavior, 42(4), 504-526.
  • Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper & Row.
  • Burris, E. R., Detert, J. R. ve Romney, A. C. (2013). Speaking Up Vs. Being Heard: The Disagreement Around and Outcomes of Employee Voice. Organization Science, 24(1), 22–38.
  • Carless, S. A., Wearing, A. J. ve Mann, L. (2000). A Short Measure of Transformational Leadership. Journal of Business and Psychology, 14(3), 389-405.
  • Chan, S. C. H. ve Mak, W. M. (2014). Transformational Leadership, Pride in Being a Follower of the Leader and Organizational Commitment. Leadership & Organization Development Journal, 35(8), 674–690.
  • Demir, M., Ayas, S., ve Yıldız, B. (2018). Örgütsel Sinizm ve İşe Yabancılaşma İlişkisi: Beş Yıldızlı Otel Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 231-254.
  • Demirtaş, Ö., Karaca, M., Biçkes D.M. ve Almaz F. (2017). Dönüşümcü Liderliğin Yaratıcılık ve Çalışan Sesliliği Üzerindeki Etkisinde Lidere Güven Algısının Aracılık Rolü. 5. Örgütsel Davranış Kongresi, Antalya, 3-4 Kasım.
  • Detert, J. R. ve Burris, E. R. (2007). Leadership Behavior and Employee Voice: Is The Door Really Open?. Academy of Management Journal, 50(4), 869-884.
  • Duan, J., Li, C., Xu, Y. ve Wu, C. H. (2017). Transformational Leadership and Employee Voice Behavior: A Pygmalion Mechanism. Journal of Organizational Behavior, 38(5), 650-670.
  • Dyne, L. V., Ang, S. ve Botero, I. C. (2003). Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice As Multidimensional Constructs. Journal of Management Studies, 40(6), 1359-1392.
  • Eibl, B., Lang, F. R. ve Niessen, C. (2020). Employee Voice at Work: The Role of Employees’ Gender, Self-Efficacy Beliefs, and Leadership. European Journal of Work and Organizational Psychology, 29(4), 570-585.
  • Erdem, A. T. (2021). The Mediating Role of Work Alienation in the Effect of Democratic and Autocratic Leadership Styles on Counterproductive Behaviors: A Study in Ankara OSTİM Industrial Zone. OPUS International Journal of Society Researches, 17(34), 873-902.
  • Hayes, A. F. (2012). PROCESS: A Versatile Computational Tool for Observed Variable Mediation, Moderation, and Conditional Process Modeling [White paper]. Retrieved from http://www.afhayes.com/public/process2012.pdf
  • Hayes, A. F. (2013). Introduction to Mediation, Moderation, and Conditional Process Analysis. New York, NY: The Guilford Press.
  • Hirschfeld, R. ve Feild, H. (2000). Work Centrality and Work Alienation: Distinct Aspects of a General Commitment to Work. Journal of Organizational Behavior, 21(7), 789-800.
  • Hirschman, A. O. (1970). Exit, Voice, and Loyalty: Responses to Decline in Firms, Organizations and States. Cambridge. MA: Harvard University Press.
  • Hosseinzadeh, A., Nazem, F. ve Eimani, M. N. (2014). A Structural Model for Transformational Leadership Style Based on Job Alienation in District 2 of Islamic Azad University. Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences, 3(1), 01-05. https://www.trbanka.com/erzincan-banka-subeleri.html (02.06.2019)
  • Judge, T. A., ve Piccolo, R. F. (2004). Transformational and Transactional Leadership: A Meta-Analytic Test of Their Relative Validity. Journal of Applied Psychology, 89(5), 755-768.
  • Kao, K. Y., Hsu, H. H., Thomas, C. L., Cheng, Y. C., Lin, M. T. ve Li, H. F. (2021). Motivating Employees to Speak Up: Linking Job Autonomy, PO Fit, and Employee Voice Behaviors Through Work Engagement. Current Psychology, 1-15.
  • Kerse, G. Koçak, D. ve Özdemir, Ş. (2020). Mütevazı Liderlik Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması ve Mütevazı Liderliğin Seslilik Davranışına Etkisi: Kuşak Farklılığının Düzenleyici Rolü, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1769–1787.
  • Kerse, G. ve Karabey, N. C. (2018). Söz Mü Altındır Sükut Mu? Politik Davranış Algısı, Lider Üye Etkileşimi ve Çalışan Sesliliği İlişkisi. Çankaya, F. ve Kayıkçı, S. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimlerde Akademik Araştırmalar-IV, 487-507.
  • Kim, J., MacDuffie, J. P. ve Pil, F. K. (2010). Employee Voice and Organizational Performance: Team versus Representative Influence. Human Relations, 63, 371-394.
  • Krejcie, R. V. ve Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.
  • LePine, J. A. ve Van Dyne, L. (1998). Predicting Voice Behavior in Work Groups. Journal of Applied Psychology, 83(6), 853-868.
  • LePine, J. A. ve Van Dyne, L. (2001). Voice and Cooperative Behavior as Contrasting Forms of Contextual Performance: Evidence of Differential Relationships with Big Five Personality Characteristics and Cognitive Ability. Journal of Applied Psychology, 86(2), 326-336.
  • Li, C. ve Wu, K. (2015). Investigation of Motive between Transformational Leadership and Pro-Social Voice: An Empirical Study in China. International Journal of Leadership Studies, 9(1), 115-130.
  • Liang, H. L. ve Yeh, T. K. (2019). The Effects of Employee Voice on Workplace Bullying and Job Satisfaction: The Mediating Role of Leader–Member Exchange. Management Decision. 58(3), 569-582.
  • Liu, W., Zhu, R. ve Yang, Y. (2010). I Warn You Because I Like You: Voice Behavior, Employee Identifications and Transformational Leadership. The Leadership Quarterly, 21(1), 189–202.
  • Lord, R. G., Brown, D. J. ve Freiberg, S. J. (1999). Understanding The Dynamics of Leadership: The Role of Follower Self-Concepts in The Leader/Follower Relationship. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 75, 167–203.
  • Luthfyrakhman, H. (2017). Transformational Leadership and Employee Voice Behavior. (Doctoral dissertation), Universiti Teknologi Malaysia.
  • MacKenzie, S. B., Podsakoff, P. M. ve Rich, G. A. (2001). Transformational and Transactional Leadership and Salesperson Performance. Journal of the Academy of Marketing Science, 29(2), 115-134.
  • Marx, K. (1844). Economic and Philosophical Manuscripts. M. Milligan (Çev.). New York: Dover Publications.
  • McCabe, D.M. ve Lewin, D. (1992), Employee Voice: A Human Resource Management Perspective, California Management Review, 34, 112–123.
  • Morrison, E. W. (2014). Employee Voice and Silence. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 1(1), 173–197.
  • Morrison, E.W. (2011), Employee Voice Behavior: Integration and Directions for Future Research, Academy of Management Annals, 5(1), 373-412.
  • Organ, D. W. (1990). The Motivational Basis of Organizational Citizenship Behavior. B. M. Staw ve L. L. Cummings (Ed.), Research in Organizational Behavior içinde (ss. 43–72). Greenwich, CT: JAI Press.
  • Parker, S. K. ve Collins, C. G. (2010). Taking Stock: Integrating and Differentiating Multiple Proactive Behaviors. Journal of Management, 36(3), 633–662.
  • Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Lee, J. Y. ve Podsakoff, N. P. (2003). Common Method Biases in Behavioral Research: A Critical Review of the Literature and Recommended Remedies. Journal of Applied Psychology, 88(5), 879.
  • Podsakoff, N. P., Whiting, S. W., Podsakoff, P. M. ve Blume, B. D. (2009). Individual-and Organizational-Level Consequences of Organizational Citizenship Behaviors: A Meta-Analysis. Journal of Applied Psychology, 94(1), 122-141.
  • Preacher, K. J. ve Hayes, A. F. (2004). SPSS and SAS Procedures for Estimating Indirect Effects in Simple Mediation Models. Behavior Research Methods, Instruments, & Computers, 36(4), 717-731.
  • Preacher, K. J. ve Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and Resampling Strategies for Assessing and Comparing Indirect Effects in Multiple Mediator Models. Behavior Research Methods, 40(3), 879–891.
  • Rodríguez-Ardura, I. ve Meseguer-Artola, A. (2020). How to Prevent, Detect and Control Common Method Variance in Electronic Commerce Research. Journal of Theoretical and Applied Electronic Commerce Research, 15(2), 1-5.
  • Sarros, J. C., Tanewski, G. A., Winter, R. P., Santora, J. C. ve Densten, I. L. (2002). Work Alienation and Organizational Leadership. British Journal of Management, 13(4), 285-304.
  • Siron, R. B., Muttar, A. K. ve Ahmad, Z. A. (2015). The Relationship between Work Alienation and Job Satisfaction among The Academic Staff in The Iraqi Technical Colleges and Institutes. European Journal of Social Sciences, 48(1), 63-72.
  • Son, S. (2019). The Role of Supervisors on Employees’ Voice Behavior. Leadership & Organization Development Journal. 40(1), 85-96.
  • Tummers, L.G. ve Den Dulk, L. (2013). The Effects of Work Alienation on Organisational Commitment, Work Effort and Work To Family Enrichment. Journal of Nursing Management, 21(6), 850-859.
  • Turan, M. ve Parsak, G. (2011). Yabancılaşma ve Iş Tatmini Ilişkisi: Bir Devlet Üniversitesi Idari Personeli Üzerinde Araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 1-20.
  • Van Dyne, L. ve LePine, J. A. (1998). Helping and Voice Extra-Role Behaviors: Evidence of Construct and Predictive Validity. Academy of Management Journal, 41(1), 108-119.
  • Van Dyne, L., Cummings, L. L. ve McLean Parks, J. (1995). Extra-Role Behaviors: In Pursuit of Construct and Definitional Clarity. L. L. Cummings ve B. M. Staw (Ed.), Research in Organizational Behavior içinde (Cilt. 17, ss. 215-285). Greenwich, CT: JAI.
  • Wang, H., Law, K. S., Hackett, R. D., Wang, D. X. ve Chen, Z. X. (2005). Leader–Member Exchange as A Mediator of The Relationship Between Transformational Leadership and Followers’ Performance and Organizational Citizenship Behavior. Academy of Management Journal, 48, 420–432.
  • Wang, Z., Xu, S., Sun, Y. ve Liu, Y. (2019). Transformational Leadership and Employee Voice: An Affective Perspective. Frontiers of Business Research in China, 13(1), 1-14.
  • Weber, M. (1926/1947). The Theory of Social and Economic Organization. Talcott Parsons (Ed.). New York: Free Press
  • Whiting, S. W., Podsakoff, P. M. ve Pierce, J. R. (2008). Effects of Task Performance, Helping, Voice, and Organizational Loyalty on Performance Appraisal Ratings. Journal of Applied Psychology, 93, 125-139.
  • Wilkinson, A., Dundon, T., Marchington, M. ve Ackers, P. (2004). Changing Patterns of Employee Voice. Journal of Industrial Relations, 46(3), 298–322.
  • Wilkinson, A., Gollan, P. J., Kalfa, S. ve Xu, Y. (2018). Voices Unheard: Employee Voice in The New Century. The International Journal of Human Resource Management, 29(5), 711–724.
  • Yan, Z. (2018). How to Promote Employee Voice Behavior: Analysis Based on Leadership Style Perspective. Journal of Research in Business, Economics and Management, 10(1), 1814-1823.
  • Zhu, Y. ve Akhtar, S. (2014). How Transformational Leadership Influences Follower Helping Behavior: The Role of Trust and Prosocial Motivation, Journal of Organizational Behavior, 35(3), 373–392.
APA koçak d (2021). Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. , 328 - 342.
Chicago koçak daimi Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. (2021): 328 - 342.
MLA koçak daimi Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. , 2021, ss.328 - 342.
AMA koçak d Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. . 2021; 328 - 342.
Vancouver koçak d Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. . 2021; 328 - 342.
IEEE koçak d "Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü." , ss.328 - 342, 2021.
ISNAD koçak, daimi. "Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü". (2021), 328-342.
APA koçak d (2021). Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(41), 328 - 342.
Chicago koçak daimi Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 23, no.41 (2021): 328 - 342.
MLA koçak daimi Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, vol.23, no.41, 2021, ss.328 - 342.
AMA koçak d Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2021; 23(41): 328 - 342.
Vancouver koçak d Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2021; 23(41): 328 - 342.
IEEE koçak d "Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü." Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23, ss.328 - 342, 2021.
ISNAD koçak, daimi. "Dönüştürücü Liderler Çalışanların Ses Davranışlarını Nasıl Etkilerler? İşe Yabancılaşmanın Rolü". Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 23/41 (2021), 328-342.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 8:47

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları