Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi

ASLAN ÇİN, NAZLI NUR; ÖZÇELİK, Ayşe Özfer

doi:10.33076/2023.BDD.1758

Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi

Nazlı Nur ASLAN ÇİN, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Trabzon, Türkiye)

Ayşe Özfer ÖZÇELİK (Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Beslenme ve Diyet Dergisi

23 6

Yıl: 2023 Cilt: 51 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 65 - 75 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33076/2023.BDD.1758 İndeks Tarihi: 13-09-2023

Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi

Öz:

Amaç: Türkiye’deki süt ve süt ürünleri iyot miktarlarını belirlemek ve markaya, mevsime, yağ içeriğine ve işlenme özelliğine göre iyot içeriklerini belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, tam yağlı, yarım yağlı ve yağsız üretilen toplam altı farklı inek sütü ve 10 farklı süt ürünü örneği çalışmaya dahil edilmiştir. Açık süt örnekleri Türkiye’nin Trabzon ilinde iki farklı üreticiden iki farklı dönemde (Ekim-Kasım ve Nisan-Mayıs) hayvanın beslenmesinde kullanılan yem ile alınmıştır. Aynı sütten yapılan yoğurt, beyaz peynir ve tereyağı da analiz edilmiştir. İyot analizi için endüktif olarak eşleşmiş plazma kütle spektrometresi (ICP-MS) cihazı kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya alınan yarım yağlı sütlerin iyot içeriği tam yağlı ve yağsız sütlerden daha yüksek olmakla birlikte, yarım yağlı süt ile yağsız süt arasındaki ortalama iyot içerikleri arasındaki farklar istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0.05). Yoğurtta yağ içeriği arttıkça iyot içeriği artmasına rağmen, aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Ultra yüksek ısı yöntemine göre hazırlanan sütlerin ortalama iyot içeriği, pastörizasyon ve kaynatma yöntemine göre istatistiksel olarak anlamlı daha yüksektir (p<0.01). Ekim-Kasım ayında elde edilen sütün iyot içeriği, Nisan-Mayıs ayında üretilen sütün iyot içeriğine göre istatistiksel olarak anlamlı daha yüksek bulunmuştur (p<0.001). Ekim-Kasım dönemindeki sütten elde edilen yoğurt ve beyaz peynir örneklerinin 100 gramındaki iyot miktarı sırasıyla 20.1±7.2 mcg ve 18.7±1.7 mcg iken, Nisan-Mayıs döneminde sırasıyla 11.8±0.3 mcg ve 21.8±0.2 mcg’dir ve aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0.05). Sonuç: Kaynatma ile elde edilen süt ve sütten elde edilen süt ürünlerinin iyot içeriğinin diğer yöntemlere göre daha düşük iyot içerdiği saptanmıştır. Türkiye’de süt ve süt ürünlerinin iyot içeriğinin belirlenmesi için daha fazla örnek sayısının olduğu daha kapsamlı araştırmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelime: ICP-MS iyot süt süt ürünleri

Determination of Iodine Content of Milk and Dairy Products in Turkey

Öz:

Aim: To determine the iodine content of milk and dairy products in Turkey and to determine their iodine content according to the brand, season, oil content and processing feature. Materials and Methods: In this study, a total of six different cow’s milk and 10 different dairy products samples produced as full-fat, semi-skimmed and skimmed milk were included in the study. Conventional milk samples were taken from two different producers in Trabzon, Turkey, in two different seasonal periods (October-November and April-May) with the feed used in animal feeding. Yogurt, white cheese and butter made from the same milk were also analyzed. inductively coupled plasma mass spectrometry (ICP-MS) device was used for iodine analysis.Results: Although the iodine content of the semi-skimmed milks included in the study was higher than the whole milk and skim milk, the differences between the average iodine contents between semi-skimmed milk and skimmed milk were statistically significant (p<0.05). Although the iodine content increased as the fat content of yogurt increased, the difference was not statistically significant (p>0.05). The average iodine content of the milk prepared according to the ultra-high temperature method was statistically significantly higher than the pasteurization and boiling method (p<0.01). The iodine content of the milk obtained in October-November was statistically significantly higher than the iodine content of the milk produced in April-May (p<0.001). While iodine in 100 grams of yoghurt and white cheese samples obtained from milk in October-November period is 20.1±7.2 mcg and 18.7±1.7 mcg, respectively, it is 11.8±0.3 mcg and 21.8±0.2 mcg in April-May period, and the difference is statistically significant (p<0.05).Conclusion: The iodine content of milk obtained by boiling and dairy products obtained from milk contain lower iodine than other methods. There is a need for more comprehensive studies with larger sample numbers to determine the iodine content of milk and dairy products in Turkey.

Anahtar Kelime: ICP-MS iodine milk dairy products

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Pearce EN, editor. Iodine deficiency disorders and their elimination. 1st ed. Cham: Springer International Publishing; 2017. 225 p.
2. Zimmermann MB. Research on iodine deficiency and goiter in the 19th and early 20th centuries. J Nutr. 2008;138(11):2060-3.
3. Lazarus JH. Thyroid disease in pregnancy and childhood. Minerva Endocrinol. 2005;30(2):71-87.
4. Carlsen M, Andersen L, Dahl L, Norberg N, Hjartåker A. New iodine food composition database and updated calculations of iodine intake among Norwegians. Nutrients. 2018;10(7):930.
5. Pearce EN. Iodine in pregnancy: is salt iodization enough? J Clin Endocrinol Metab. 2008;93(7):2466–8.
6. Trøan G, Dahl L, Margrete Meltzer H, Hope Abel M, Geir Indahl U, Haug A, et al. A model to secure a stable iodine concentration in milk. Food Nutr Res. 2015;18(59):29829.
7. Flachowsky G, Franke K, Meyer U, Leiterer M, Schone F. Influencing factors on iodine content of cow milk. Eur J Nutr. 2014;53(2):351-65.
8. Rottger As, Halle I, Wagner H, Breves G, Dänicke S, Flachowsky G. The effects of iodine level and source on iodine carry-over in eggs and body tissues of laying hens. Arch Anim Nutr. 2012;66(5):385-401.
9. Nerhus I, Markhus MW, Nilsen Bm, Øyen J, Maage A, Ødegård ER, et al. Iodine content of six fish species, Norwegian dairy products and hen’s egg. Food Nutr Res. 2018;62(24):1291.
10. Schone F, Leiterer M, Lebzien P, Bemmann D, Spolders M, Flachowsky G. Iodine concentration of milk in a dose–response study with dairy cows and implications for consumer iodine intake. J Trace Elem Med Biol. 2009;23(2):84-92.
11. Castro Sb, Berthiaume R, Robichaud A, Lacasse P. Effects of iodine intake and teat-dipping practices on milk iodine concentrations in dairy cows. Journal of Dairy Science. 2012;95(1):213-20.
12. Meinhardt AK, Muller A, Burcza A, Greiner R. Influence of cooking on the iodine content in potatoes, pasta and rice using iodized salt. Food Chem. 2019;301:125-293.
13. Türkomp Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı, Version 1,0. Erişim: http://www.turkomp.gov.tr/content/aboutErişim tarihi: 21 Nisan 2021.
14. Şanlıer N, Ulusoy Hg, Sezgin Ay. Beslenme İlkeleri Laboratuvar ve Uygulamaları. Ankara: Vize Yayıncılık; 2019. s.123-144.
15. Todorov TI, Gray PJ. Analysis of iodine in food samples by inductively coupled plasma-mass spectrometry. Food Additives & Contaminants. 2016;33(2):282-90.
16. Haldimann M, Alt A, Blanc A, Blondeau K. Iodine content of food groups. J Food Comp Anal. 2005;18(6):461-71.
17. Van Der Reijden Ol, Zimmermann Mb, Galetti V. Iodine in dairy milk: Sources, concentrations and importance to human health. Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism. 2017;31(4):385-95.
18. Arrizabalaga JJ, Jalón M, Espada M, Cañas M, Latorre PM. Iodine concentration in ultra-high temperature pasteurized cow’s milk. Applications in clinical practice and in community nutrition. Medicina Clínica. 2015;145(2):55-61.
19. Dahl L, Johansson L, Julshamn K, Meltzer HM. The iodine content of Norwegian foods and diets. Public Health Nutr. 2004;7(4):569-76.
20. Pastorelli Aa, Stacchini P, Olivieri A. Daily iodine intake and the impact of salt reduction on iodine prophylaxis in the Italian population. Eur J Clin. Nutr. 2015;69(2):211-5.
21. Bath SC, Button S, Rayman MP. Iodine concentration of organic and conventional milk: implications for iodine intake. Br J Nutr. 2012;107(7):935-40.
22. Rasmussen LB, Larsen EH, Ovesen L. Iodine content in drinking water and other beverages in Denmark. Eur J Nutr. 2000;54(1):57-60.
23. Beslenme Federal Komisyonu (Federal Commission For Nutrition). Iodine supply in Switzerland: current status and recommendations. Expert report of the FCN. Zurich: Federal Office of Public Health. 2013. Erişim: https://www.ign.org/cm_data/2013_Federal_Commission_for_Nutrition_Iodine_Report_2013.pdf Erişim tarihi: 01 Mart 2021.
24. Dahl L, Opsahl JA, Meltzer HM, Julshamn K. Iodine concentration in Norwegian milk and dairy products. Br J Nutr. 2003;90(3):679-85.
25. Cressey PJ. Iodine content of New Zealand dairy products. J Food Compos Anal. 2003;16(1):25-36.
26. Mikláš Š, Tančın V, Toman R, Trávníček J. Iodine concentration in milk and human nutrition: A review. Czech J Anim. Sci. 2021;66(06):189–99.
27. Soriguer F, Gutierrez-Repiso C, Gonzalez-Romero S, Olveira G, Garriga MJ, Velasco I, et al. Iodine concentration in cow’s milk and its relation with urinary iodine concentrations in the population. Clin Nutr. 2011;30(1):44-8.
28. Roseland JM, Phillips KM, Patterson KY, Pehrsson PR, Bahadur R, Ershow AG, et al. Large variability of iodine content in retail cow’s milk in the US. Nutrients. 2020;12(5):1246.
29. Norouzian MA. Iodine in raw and pasteurized milk of dairy cows fed different amounts of potassium iodide. Biol Trace Elem Res. 2011;139(2):160-7.
30. Norouzian MA, Valizadeh R, Azizi F, Hedayati M, Naserian AA, Shahroodi FE. The effect of feeding different levels of potassium iodide on performance, T3 and T4 concentrations and iodine excretion in Holstein dairy cows. J Anim Vet Adv. 2009;8(1):111-4.
31. Nazeri P, Norouzian MA, Mirmiran P, Hedayati M, Azizi F. Heating process in pasteurization and not in sterilization decreases the iodine concentration of milk. Int J Endocrinol Metab. 2015;13(4):e27995.
32. Pearce EN, Pino S, He X, Bazrafshan HR, Lee SL, Braverman LE. Sources of dietary iodine: bread, cows’ milk, and infant formula in the Boston area. J Clin Endocr. 2004;89(7):3421-4.
33. O’kane SM, Pourshahidi LK, Mulhern MS, Weir RR, Hill S, O’reilly J, et al. The effect of processing and seasonality on the iodine and selenium concentration of cow’s milk produced in Northern Ireland (NI): Implications for population dietary intake. Nutrients. 2018;10(3):287.

APA	ASLAN ÇİN N, ÖZÇELİK A (2023). Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. , 65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
Chicago	ASLAN ÇİN NAZLI NUR,ÖZÇELİK Ayşe Özfer Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. (2023): 65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
MLA	ASLAN ÇİN NAZLI NUR,ÖZÇELİK Ayşe Özfer Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. , 2023, ss.65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
AMA	ASLAN ÇİN N,ÖZÇELİK A Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. . 2023; 65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
Vancouver	ASLAN ÇİN N,ÖZÇELİK A Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. . 2023; 65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
IEEE	ASLAN ÇİN N,ÖZÇELİK A "Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi." , ss.65 - 75, 2023. 10.33076/2023.BDD.1758
ISNAD	ASLAN ÇİN, NAZLI NUR - ÖZÇELİK, Ayşe Özfer. "Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi". (2023), 65-75. https://doi.org/10.33076/2023.BDD.1758

APA	ASLAN ÇİN N, ÖZÇELİK A (2023). Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 51(2), 65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
Chicago	ASLAN ÇİN NAZLI NUR,ÖZÇELİK Ayşe Özfer Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi 51, no.2 (2023): 65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
MLA	ASLAN ÇİN NAZLI NUR,ÖZÇELİK Ayşe Özfer Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, vol.51, no.2, 2023, ss.65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
AMA	ASLAN ÇİN N,ÖZÇELİK A Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 2023; 51(2): 65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
Vancouver	ASLAN ÇİN N,ÖZÇELİK A Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 2023; 51(2): 65 - 75. 10.33076/2023.BDD.1758
IEEE	ASLAN ÇİN N,ÖZÇELİK A "Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi." Beslenme ve Diyet Dergisi, 51, ss.65 - 75, 2023. 10.33076/2023.BDD.1758
ISNAD	ASLAN ÇİN, NAZLI NUR - ÖZÇELİK, Ayşe Özfer. "Türkiye’deki Süt ve Süt ürünlerinin İyot İçeriğinin Belirlenmesi". Beslenme ve Diyet Dergisi 51/2 (2023), 65-75. https://doi.org/10.33076/2023.BDD.1758