Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi

AYDIN, Dicle; OKUYUCU, Ş. Ebru

Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi

Dicle AYDIN, (Selçuk Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Konya, Türkiye)

Ş. Ebru OKUYUCU (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon Meslek Yüksek Okulu Restorasyon Bölümü Afyon, Türkiye)

Megaron

32 9

Yıl: 2009 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 35 - 44 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi

Öz:

Yeniden kullanıma adaptasyon eyleminin sosyal, kültürel, ekonomik ve ekolojik anlamda yararları bulunmaktadır. Yeniden kullanım sürdürülebilirlik kavramı özelinde analiz edildiğinde, yeni işlevin özellikle sosyal ve kültürel sürdürülebilirliğe katkı düzeyinin, işlevin sürekliliğinde ve yapının yaşamının devamlılığında katkısı olduğu söylenebilmektedir. Yeniden kullanıma adapte edilmiş bir kültür varlığının, sosyal ve kültürel sürdürülebilirliğe olan katkılarının araştırıldığı bu çalışmada, bugün “semt ve kültür evi” işlevi ile hizmet veren Afyonkarahisar kent merkezindeki tarihi Millet Hamamı alan çalışması olarak belirlenmiştir. Çalışma ile sosyal ve kültürel sürdürülebilirliğin bileşenleri; (i) sosyal, kültürel, toplumsal bileşenler ve (ii) bina ve yeni işleve adaptasyona ilişkin bileşenler olarak iki ana başlıkta tanımlanmıştır. Çalışmada anket, gözlem ve görüşme yöntemlerinden yararlanılmıştır. Semt ve kültür evi kullanıcılarına uygulanan anketlerle yeni işlevin sosyal ve kültürel sürdürülebilirliğe katkısı analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar sosyal, kültürel, toplumsal ve yeniden kullanıma adaptasyona ilişkin başarı düzeyi anlamında belirtilmiştir. Bu çalışma ile Anadolu’nun birçok yerinde var olduğunu bildiğimiz, özgün amacına hizmet veremeyen hamamlar için düşünülebilecek alternatif bir kullanımın yararları ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelime: hamam kullanım sonrası değerlendirme Afyonkarahisar anket tarihi yapılar uyarlayarak yeniden kullanma işlev değişimi mimari koruma mekansal özellikler mimari yeniden kullanım sosyokültürel sürdürülebilirlik

Assessing the Afyonkarahisar Millet Hamam in the context of reuse adaptation and sociocultural sustainability

Öz:

An adaptation action to re-use has social, cultural, economic, and ecological benefits. When re-use is being analyzed with the sustainability concept, it can be said that the contribution level especially to social and cultural sustainability of the new function would be high in sustainability of function and also in ensuring continuity of the building’s life. We performed a space study on the historic Millet Hamam in Afyonkarahisar city center to investigate the contributions of the cultural entity, which has been adapted to reuse as a district and cultural home, to social and cultural sustainability. In this study, the components of social and cultural sustainability are defined under two main titles as (i) social, cultural, communal components and (ii) components related to adaptation to the building and the new function. Survey, observation and interview processes were used. The contribution of the new function to social and cultural sustainability was analyzed using surveys applied to the users of the district and cultural home. The results were imported as indicating the success level related to the social, cultural and communal components and adaptation to reuse components. With this study, we show the practical benefits of alternative use for the baths (hamams) in Anatolia, which can no longer serve their original purpose.

Anahtar Kelime: adaptive reuse functional transformation architectural conservation spatial characteristics architectural reuse sociocultural sustainability bath post occupancy evaluation Afyonkarahisar questionnaire historic buildings

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Preiser, W.F.E., Schramm, U., (2005), “A Conceptual Framework for Building Performance Evaluation”, Assessing Building Performance, Editorler: Wolfgang F.E. Preiser, Jacqueline C. Vischer, Elseiver, 15-26.
2. Preiser, W.F.E., (2001), “The Evolution of Post Occupancy Evaluation: Toward Building Performance and Universal Design Evaluation”, Learning from Our Buildings a State of the Practice Summary of Post Occupancy Evaluation, Federal Facilities Counsil Technical Report No. 145, Nationaş Academy Press, Washington, D.C., 9-22.
3. Stas, N., (2007), “The Economics of Adaptive Reuse of Old Buildings A Financial Feasibility Study & Analysis”, University of Waterloo, Master in Arts in Planning, Waterloo, Ontario, Canada.
4. Özdemir, İ.M., Kars, F.B., Şahin, Ş., (2005) “İşlevsel ve Fiziksel Eskimeye Alternatif Bir Tasarım: KTÜ Hangar Binasının Kafeteryaya Dönüşmesi”, Tasarım, Tasarım Yayın Grubu, İstanbul, Sayı: 153, 100-103.
5. Rypkema, D., (1994), “The Economics of Rehabilitation: A Community Leader Guide”, National Trust for Historic Preservation.
6. Selçuk, M., (2006), “Binaların Yeniden İşlevlendirilmesinde Mekansal Kurgunun Değerlendirilmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Konya.
7. Anonim, (2004), “Adaptive Reuse, Preserving Our Past, Building Our Future”, Australian Government, Department of Environment and Heritage, Printed by Prion, Australia.
8. Langston, C., Shen, L.Y., (2007), “Application of the Adaptive Reuse Potential Model in Hong Kong: A Case Study of Luı Seng Chun”, International Journal of Strategic Property Management, 11, 193-207.
9. Tönük, S., (2001), “Bina Tasarımında Ekoloji”, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
10. Langston C., Wong, F.K.W., Hui, E.C.M., Shen, L.Y., (2007), “Strategic Assessment of Building Adaptive Reuse Opportunities in Hong Kong”, Building and Environment. doi:10.1016/j.buildenv. (2007.10.017)
11. Kuban, D., (2000), “Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu”, Kuram ve Uygulama, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul.
12. Tapan, M., (2007), “Soru ve Cevaplarla Koruma”, TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yayını, İstanbul.
13. Madran, E., Özgönül, N., (2005) “Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması”, Mimarlar Odası, Ankara.
14. Gültekin, A.B., (2007), “Sürdürülebilir Mimari Tasarım İlkeleri Kapsamında Çözüm Önerileri”, 19. Uluslar Arası Yapı-Yaşam Kongresi, 22-24 Mart 2007, Mimarlığın Geleceği, Gelecek İçin Mimarlık, 409-419.
15. Bullen, P. A., (2007), “Adaptive Reuse and Sustainability of Commercial Buildings”, Facilities, Vol. 25 No. 1/2, 2007, 20–31. www.emeraldinsight.com/0263–2772.htm.
16. Pearce, A.R., DuBose, J.R., Vanegas, J. A. (2004), “Rehabilitation as a strategy to increase the sustainability of the built environment”, available at: http://maven.gtri. gatech.edu/sfi/resources/pdf.
17. Arabacıoğlu, F, P., Aydemir, I., (2007), “Tarihi Çevrelerde Yeniden Değerlendirme Kavramı”, Megaron, YTÜ Mim. Fak. E-Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, 204-212.
18. Kincaid, D. (2002), “Adapting Buildings for Changing Uses Guidelines for Change of Use Refurbishment”, Taylor&Francis Group, London.
19. Büyükdigan, I., (2003), “A Critical Look at the New Functions of Ottoman Baths” Building and Environment 38, 617-633.
20. Yüksel, İ., (2005), “Afyonkarahisar’da Canlanan Tarih”, T.C. Afyonkarahisar Valiliği Yayın No:23, Ankara 2005.

APA	AYDIN D, OKUYUCU Ş (2009). Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. , 35 - 44.
Chicago	AYDIN Dicle,OKUYUCU Ş. Ebru Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. (2009): 35 - 44.
MLA	AYDIN Dicle,OKUYUCU Ş. Ebru Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. , 2009, ss.35 - 44.
AMA	AYDIN D,OKUYUCU Ş Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. . 2009; 35 - 44.
Vancouver	AYDIN D,OKUYUCU Ş Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. . 2009; 35 - 44.
IEEE	AYDIN D,OKUYUCU Ş "Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi." , ss.35 - 44, 2009.
ISNAD	AYDIN, Dicle - OKUYUCU, Ş. Ebru. "Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi". (2009), 35-44.

APA	AYDIN D, OKUYUCU Ş (2009). Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. Megaron, 4(1), 35 - 44.
Chicago	AYDIN Dicle,OKUYUCU Ş. Ebru Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. Megaron 4, no.1 (2009): 35 - 44.
MLA	AYDIN Dicle,OKUYUCU Ş. Ebru Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. Megaron, vol.4, no.1, 2009, ss.35 - 44.
AMA	AYDIN D,OKUYUCU Ş Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. Megaron. 2009; 4(1): 35 - 44.
Vancouver	AYDIN D,OKUYUCU Ş Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi. Megaron. 2009; 4(1): 35 - 44.
IEEE	AYDIN D,OKUYUCU Ş "Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi." Megaron, 4, ss.35 - 44, 2009.
ISNAD	AYDIN, Dicle - OKUYUCU, Ş. Ebru. "Yeniden kullanıma adaptasyon ve sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının değerlendirilmesi". Megaron 4/1 (2009), 35-44.