TY  - JOUR
TI  - ORTA ÇAĞ AVRUPASI’NDA DİN DIŞI MÜZİK VE GEZGİN MÜZİSYENLİK GELENEKLERİ
AB  - Müzik tarihinde, farklı milletlere ait şarkı ve dansların var olduğu bilinmekle birlikte, bu şarkı ve danslar arasında kökeninin nereden geldiği bilinmeyenler de mevcuttur. Birçoğunun oldukça eski zamanlarda ortaya çıktığı, bazılarının kilise müziğinden türediği; bazılarının ise Orta Çağ’da gezgin müzisyenler tarafından oluşturulduğu söylenegelmiştir. Gregoryen ilahinin yanında, gezgin müzisyenler tarafından yaratılan ve daha doğal bir evrimle majör-minör tonaliteye doğru ilerleyen ezgi dağarı, ilerleyen yüzyıllarda hem dini hem de din dışı müziğin temelini oluşturmuştur. Hem şairlik hem de müzisyenlik yapan gezgin müzisyenler, eyaletten eyalete gezip kasaba ve şatolarda konaklayarak şarkıları aracılığıyla olay ve haberleri yaymışlardır. Bu yetenekli ve deneyimli şair-müzisyenler şöhretlerini, özellikle “saf ve asil” aşkı işledikleri şiir ve şarkılarına dayandırmışlardır. Yüzyıllar boyunca Avrupa'nın çeşitli bölgelerine yayılan gezgin müzisyenler, farklı zamanlarda, farklı ülke ve yörelerde değişik isimlerle tanınmışlardır. Bu gezgin müzisyenlere, Güney Fransa ve Provence’te “troubadour”, Kuzey Fransa’da “trouvère”, Almanya ve Avusturya’da başta “minnesänger” daha sonra “meistersinger”, İngiltere’de “minstrel” ve “gleeman”, İtalya’da “travatore”, İspanya’da ise “trovador/trobador” denilmiştir. Bunların dışında “jongleur”, “ménestrel” ve “goliard”lar da bu geleneğin önemli temsilcileridir. Gezgin müzisyenlerin, eserlerinde işledikleri ortak tema çoğunlukla ulaşamadıkları gizemli aşktır. Enstrüman çalarak şarkı söylen, şiir okuyan hatta dans eden bazı gezgin müzisyenlerin vücutlarına taktığı zillerle müziğe farklı bir boyut kazandırdığı, hatta müzik eşliğinde hokkabazlık ve soytarılık yaparak tek kişilik gösteriler sunduğu bilinmektedir. Orta Çağ Avrupa’sında din dışı şarkılar ve danslar, gündelik yaşamın birçok yönüne eşlik etmiş, hatta sadece pazar yerlerindeki kalabalıkları eğlendirmekle kalmayıp kraliyet ziyaretleri ve dini festivaller gibi özel etkinliklere de renk katmıştır.
AU  - NUR, Ali Doğan
AU  - BAGCI, HAKAN
DO  - 10.12981/mahder.1341371
PY  - 2023
JO  - Motif Akademi Halkbilimi Dergisi
VL  - 16
IS  - 43
SN  - 1308-4445
SP  - 1263
EP  - 1284
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1197279
ER  -