Yıl: 2023 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 105 - 111 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.46810/tdfd.1336604 İndeks Tarihi: 03-10-2023

Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı

Öz:
Bu çalışma 2009 yılının Şubat ve Mart aylarında Erzurum’un Pazaryolu, Pasinler ve Ilıca ilçelerinde yürütülmüştür. Yöresindeki 11 odakta bulunan 28 ağıldan yaşları 1 aylığa kadar değişen 461 kuzu (253 ishalli, 208 sağlıklı) ve 397 (9 ishalli, 388 sağlıklı) koyun dışkı örneği alınmıştır. Cryptosporidium spp. 858 dışkı örneğinin 397’sinde %46.3 yaygınlık tespit edildi. Eimeria spp. 858 örneğin 313’ünde ortalama %36.5 yaygınlık tespit edildi. 21 ‘inde ise (%2.4) gastrointestinal helmint yumurtalarına rastlanmıştır. Kuzu ve koyun dışkılarında on Eimeria türü tanımlandı; Eimeria ovinoidalis, E. parva, E. pallida, E. faurei, E. bakuensis, E. crandalis, E. ahsata, E.weybridgensis, E. intricata ve E. granulosa tespit edilmiştir. Bu dışkı örneklerinde Strongyloides papillosus, Nematodirus spp. ve Trichuris spp. yumurtalarına rastlanmıştır.
Anahtar Kelime: Cryptosporidium Eimeria Gastrointestial helminths Yaygınlık Erzurum

Prevalence of Cryptosporidium, Eimeria Species and Gastrointestinal Helminths in Lambs and Sheeps in Erzurum Region

Öz:
Bu çalışma 2009 yılının Şubat ve Mart aylarında Erzurum’un Pazaryolu, Pasinler ve Ilıca ilçelerinde yürütülmüştür. Yöresindeki 11 odakta bulunan 28 ağıldan yaşları 1 aylığa kadar değişen 461 kuzu (253 ishalli, 208 sağlıklı) ve 397 (9 ishalli, 388 sağlıklı) koyun dışkı örneği alınmıştır. Cryptosporidium spp. 858 dışkı örneğinin 397’sinde %46.3 yaygınlık tespit edildi. Eimeria spp. 858 örneğin 313’ünde ortalama %36.5 yaygınlık tespit edildi. 21 ‘inde ise (%2.4) gastrointestinal helmint yumurtalarına rastlanmıştır. Kuzu ve koyun dışkılarında on Eimeria türü tanımlandı; Eimeria ovinoidalis, E. parva, E. pallida, E. faurei, E. bakuensis, E. crandalis, E. ahsata, E.weybridgensis, E. intricata ve E. granulosa tespit edilmiştir. Bu dışkı örneklerinde Strongyloides papillosus, Nematodirus spp. ve Trichuris spp. yumurtalarına rastlanmıştır.
Anahtar Kelime: Cryptosporidium Eimeria Gatrointestinal Helminths Prevalence Erzurum

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1] Fayer R. Taxonomy and species delimitation in Cryptosporidium. Exp Parasitol. 2010; 124: 90-97.
  • [2] Ramirez NE, Ward LA, Sreevatsan S. A review of the biology and epidemiology of cryptosporidiosis in humans and animals. Microbes Infect. 2004; 6(8): 773-785.
  • [3] Castro-Hermida JA, Gonzalez-Warleta M, Mezo M. Natural infection by Cryptosporidium parvum and Giardia duodenalis in sheep and goats in Galacia (NW Spain). Small Rumin Res. 2007; 72: 96-100.
  • [4] Brook E, Hart CA, French N, Christley R. Prevalence and risk factors for Cryptosporidium spp. infection in young calves. Vet Parasitol. 2008; 152: 46-52.
  • [5] Nouri M, Karami M. Asyptomatic cryptosporidiosis in nomadic shepherds and their sheep. J Infect. 1991; 23(3): 331-333.
  • [6] Sarı B, Arslan MO, Gicik Y, Kara M, Tasci GT. The prevalence of Cryptosporidium species in diarrhoeic lambs in Kars province and potential risk factors. Trop Anim Health Prod. 2009; 41: 819–826.
  • [7] Diaz P, Quílez J, Robinson G, Chalmers RM, Díez– Banos P, Morrondo P. Identification of Cryptosporidium xiaoi in diarrhoeic goat kids (Capra hircus) in Spain. Vet Parasitol. 2010; 172: 132-134.
  • [8] Robert B, Ginter A, Antoine H, Collard A, Coppe P. Diagnosis of bovine cryptosporidiosis by enzyme linked immunosorbent assay. Vet Parasitol. 1990; 37: 1-8.
  • [9] Gibbons CL, Gazzard BG, Ibrahim M, Morris Jones S, Ong CSL, Awad Kareim FM. Correlation between markers of strain variation in Cryptosporidium parvum: evidence of clonality. Parasitol Int. 1998; 47: 139-147.
  • [10] Sarı B, Arslan MO. Sığır ve Koyunlarda Cryptosporidiosis. Turkiye Klinikleri J Vet Sci 2012; 3(2):9-15.
  • [11] Chen Y, Qin H, Huang J, Li J, Zhang L. The global prevalence of Cryptosporidium in sheep: A systematic review and meta- analysis. Parasitology 2022; 149(12): 1652-1665.
  • [12] Fayer, R. Cryptosporidium: a water-borne zoonotic parasite. Vet Parasitol. 2004; 126: 37-56.
  • [13] Barker IK, Carbonell PL. Cryptosporidium agni sp. n. from lambs, and Cryptosporidium bovis from a calf, with observations on the oocyst. Z Parasitenkd. 1974; 44(4): 289-298.
  • [14] Angus KW, Appleyard WT, Menzies JD, Campbell I, Sherwoofayerd D. An outbreak of diarrhoea associated with cryptosporidiosis in naturally reared lambs. Vet Record. 1982; 110(6): 129-130.
  • [15] De Graaf DC, Vanopdebbosch E, Ortega-Mora LM, Abbasi H, Peeters JE. A review of the importance of cryptosporidiosis in farm animals. Int J Parasitol. 1999; 29(8): 1269-1287.
  • [16] Ulutas B, Voyvoda, H. Cryptosporidiosis in diarrhoeic lambs on a sheep farm. T Parazitol Derg. 2004; 28(1): 15-17.
  • [17] Sevinc F, Uslu U, Derinbay O. The Prevalence of Cryptosporidium parvum in lambs around Konya. Turkish J Vet Anim Sci. 2005; 29: 1191-1194.
  • [18] Ozer E, Erdogmus SZ, Koroglu E. Investigation on the incidence of Cryptosporidia of calves and lambs in Elazig vicinity. Turkish J Vet Anim Sci. 1990; 14, 439-445.
  • [19] Erman N, Beyazit A, Oz I. Prevelance of cryptosporidiosis in lambs and goat kids in Izmir province. Bornova Vet Kont Araşt Enst Derg. 2000; 25: 33-38.
  • [20] Çiçek M, Körkoca H, Gül A. Van belediyesi mezbahasında çalışan işçilerde ve kesimi yapılan hayvanlarda Cryptosporidium sp.’nin araştırılması. T Parazitol Derg. 2008; 32(1):8-11.
  • [21] Soulsby EJL. Helminths, Arthropods & Protozoa of Domesticated Animals. 7th Edition, Bailliere Tindall, London, 1986.
  • [22] Levine ND. Veterinary Protozoology. Ames. Iowa State Universty. 1985;150-163.
  • [23] Gjerde B, Hele O. Effects of leucocyte extract, levamisole and sulphadimidine on natural coccidial infections (Eimeria spp.) in young lambs. Acta Vet Scand. 1987; 28(1): 33-45.
  • [24] Dinçer Ş. Coccidiosis. 7nd ed. İzmir: Türkiye Parazitol Derg; 2001. p. 201-218.
  • [25] Arslan MÖ, Umur Ş, Kara M. The prevalence of Coccidian Species in Sheep in Kars Province of Turkey. Trop Anim Hlth Prod. 1999; 31: 161-165.
  • [26] Sayın F, Kahyaoğlu T, Çakmak A. Ege bölgesinde (İzmir, Manisa, Aydın) koyun ve keçilerde Eimeria türlerinin tespiti. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 1986; 33(1): 90-96.
  • [27] Güler S, Dumanlı N, Özer E, Erdoğmuş Z, Köroğlu E. Elazığ yöresinde kuzu ve oğlaklarda bulunan Eimeria türleri ve bunların yayılışı üzerine araştırmalar. Doğa-Tr J Vet Animal Sci. 1990; 14: 295-300.
  • [28] Demir S. Bursa Et ve Balık Kurumu mezbahasında kesilen koyunlarda Eimeria türlerinin tespiti. Turkiye Parazitol Derg. 1985; 19(1): 132-139.
  • [29] Kaya G. Prevalence of Eimeria Species in Lambs in Antakya Province. Turk J Vet Anim Sci. 2004; 28: 687-692.
  • [30] Gül A, Değer S. Van yöresi koyunlarında bulunan Eimeria türleri ve bunların prevalansı. Turk J Vet Anim Sci. 2002; (26): 859-864.
  • [31] Gül A. Bitlis Yöresinde Koyunlarda Eimeria Türlerinin Yaygınlığı. Turkiye Parazitol Derg. 2007; 31(1): 20-24
  • [32] Kanyari PWN. The relationship between coccidial and helminth infections in sheep and goats in Kenya. Vet Parasitol. 1993; 51(1,2): 137-141.
  • [33] Hidalgo-Arguello MR, Cordero Del Campillo M. Epizootology of Eimeria ahsata Coccidiosis in Leon (Spain). Vet Parasitol. 1988; 27(3,4): 183-191.
  • [34] O’Callaghan MG, O’Donoghue PJ, Moore E. Coccidia in Sheep in South Australia. Vet Parasitol. 1987; 24(3,4): 175-183.
  • [35] Mirzaei M, Dahmardeh E. The Prevalence of Eimeria Species in Sheep in Zabol city, Iran. Iranian Vet J. 2016; 11(4): 98-105.
  • [36] Radostits OM, Blood DC, Gay CC. Veterinary Medicine: A text book of disease of cattle, sheep, pigs, goats and horse. Baillere Tindall Publication, London, 1994.
  • [37] Güralp N. The Prelevance of Parasitic Diseases of Animals in Turkey. AÜ Vet Fak Derg. 1984; 31: 304-315.
  • [38] Torina A, Dara S, Marino AM, Spargano OAE, Vıtale F, Reale S, et al. Study of Gastrointestinal Nematodes in Sicilian Sheep and Goats, Ann. N. Y. Acad. Sci. 2004; 1026:187-194.
  • [39] Vural A. Trakya Bölgesi Koyunlarındaki Helmint İnvazyonlarının Durumunun Tespiti ve Bunlara Karşı Etkili Kombine Bir Tedavi Sisteminin Geliştirilmesi. Pendik Vet Kont Arşt Enst Derg. 1970; 3(2): 33-55.
  • [40] Güralp N. Koyunlarımızda görülen Trichostrongylidae türlerine dair sistematik araştırmalar. Ankara Üniv. Vet. Fak. Yayınları, Yayın No: 64. 1955. Ankara.
  • [41] Zeybek H. Samsun Yöresi Koyun ve Kuzularında Paraziter Fauna Saptama Çalışmaları. AÜ Vet Fak Derg. 1980; 17: 215-236.
  • [42] Doğanay A, Öğe S. Türkiye’de koyun ve keçilerde görülen helmintler. Kafkas Univ Vet Fak Derg. 1997; 3(1): 97-114.
  • [43] Altaş M, Sevgili M, Gökçen A, Bayburs HC. Şanlıurfa yöresindeki koyunlarda sindirim sistemi nematodlarının yaygınlığı. Türkiye Parazitol Derg. 2006; 30(4): 317-321.
  • [44] Pellerdy LP. Coccidia and Coccidiosis. Paul Parey, Berlin und Hamburg and Academiai Kiado, Budapest, 1974, p. 771-809.
  • [45] Ok ÜZ, Girginkardeşler N, Kilimcioğlu A, Limoncu E. Dışkı İnceleme Yöntemleri. In: Özcel MA, Altıntaş N, Editors. Parazit Hastalıklarında Tanı. Türkiye Parazitol Dern. 1997; 1-61.
  • [46] Arslan MÖ, Sarı B, Kara M, Taşçı GT, Ekinci İtik A, Gündüz N. Kars Yöresinde Periparturient Dönemdeki İneklerde Eimeria ve Cryptosporidium Türlerinin Yaygınlığı Üzerine Araştırmalar. Kafkas Üniv Vet Fak Derg. 2012; 18(A): 65-70.
  • [47] Gökçe E, Erdoğan, H.M. An epidemiological study on neonatal lamb health. Kafkas Üniv Vet Fak Derg. 2009; 15: 225-236.
  • [48] Matos-Fernandez MJ, Pereira-Bueno J, Ortega- Mora LM, Pilar-Izquerdo M, Fere I, Roje-Vazquez FA. Prevalencia de la infeccion por Cryptosporidium parvum en corderos, cabritos y terneros en la provincia de Leon. Acta Parasitologica. 1993; 1: 211.
  • [49] Ryan UM, Bath C, Robertson I, Read C, Eliot A, Mcinnes L, Traub R, Besier, B. Sheep may not be an important zoonotic reservoir for Cryptosporidium and Giardia parasites. Apl Environ Microbiol. 2005; 71(9): 4992-4997.
  • [50] Goma FY, Geurden T, Siwila J, Phiri IGK, Gabriel S, Claerebout E, Vercruysse J. The prevalence and molecular characterisation of Cryptosporidium spp. in small ruminants in Zambia. Small Rum Res. 2007; 72: 77-80.
  • [51] Tembue AAM, Alves LC, Borges JCG, Faustino MA da G, Machado EL de C. Cryptosporidium spp. in sheep in Ibimirim District, Pernambuco State, Brazil. Ciencia Veterinaria nos Tropicos. 2006; 9(1): 41-43.
  • [52] Majewska AC. Werner A, Sulima P, Luty T. Prevalence of Cryptosporidium in sheep and goats bred on five farms in westcentral region of Poland. Vet Parasitol. 2000; 89: 269-275.
  • [53] Misic Z, Katic-Radivojevic S, Kulisic, Z. Cryptosporidium infection in lambs and goat kids in Serbia. Acta Vet Beograd. 2006; 56(1): 49-54.
  • [54] Soltane R, Guyot K, Dei-Cas E, Ayadi A. Prevalence of Cryptosporidium spp. (Eucoccidiorida: Cryptosporiidae) in seven species of farm animals in Tunisia. Parasite. 2007; 14(4): 335-338.
  • [55] Olson ME, Thorlakson CL, Deselliers L, Morck DW, McAllister TA. Giardia and Cryptosporidium in Canadian farm animals. Vet Parasitol. 1997; 68: 375-381.
  • [56] Zhang X, Jian Y, Li X, Ma L, Karanis G, Qigang C, et al. Molecular detection and prevalence of Cryptosporidium spp. infections in two types of domestic farm animals in the Qinghai-Tibetan plateau area (QTPA) in China. Parasitol Res. 2018; 117: 233-239.
  • [57] Ozdal N, Tanritanir P, Goz Y, Deger S, Kozat S. Parasitic protozoans (Eimeria, Giardia, and Cryptosporidium) in lambs with diarrhoea in the Van province, Turkey. Bull Vet Inst Pulawy. 2009; 53: 47-51.
  • [58] Arslan C, Tufan T. Geçiş dönemindeki süt ineklerinin beslenmesi I. Bu dönemde görülen fizyolojik, hormonal, metabolik ve immunolojik değişiklikler ile beslenme ihtiyaçları. Kafkas Üniv Vet Fak Derg. 2010; 16 (1): 151-158.
  • [59] Belina D, Giri A, Mengistu S, Eshetu A. Gastrointestinal Nematodes in Ruminants: The Parasite Burden, Associated Risk Factors and Anthelmintic Utilization Practices in Selected Districts of East and Western Hararghe. Ethiopia. J Vet Sci. 2017; 8: 2-7.
  • [60] Kantzoura V, Kouam MK, Theodoropoulo H, Feidas H, Theodoropoulos G. Prevalence and Risk Factors of Gastrointestinal Parasitic Infections in Small Ruminants in the Greek Temperate Mediterranean Environment. Open Vet. 2012; 2: 25-33.
  • [61] Singh R, Bal MS, Singla LD, Kaur P. Detection of anthelmintic resistance in sheep and goat against fenbendazole by fecal egg count reduction test. J Parasit Dis. 2017; 41: 463-6.
APA sari b, BALKAYA I, TAŞÇI G, ARSLAN M, S (2023). Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. , 105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
Chicago sari baris,BALKAYA Ibrahim,TAŞÇI Gencay Taşkın,ARSLAN MÜKREMIN OZKAN, Sezin beyza Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. (2023): 105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
MLA sari baris,BALKAYA Ibrahim,TAŞÇI Gencay Taşkın,ARSLAN MÜKREMIN OZKAN, Sezin beyza Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. , 2023, ss.105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
AMA sari b,BALKAYA I,TAŞÇI G,ARSLAN M, S Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. . 2023; 105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
Vancouver sari b,BALKAYA I,TAŞÇI G,ARSLAN M, S Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. . 2023; 105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
IEEE sari b,BALKAYA I,TAŞÇI G,ARSLAN M, S "Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı." , ss.105 - 111, 2023. 10.46810/tdfd.1336604
ISNAD sari, baris vd. "Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı". (2023), 105-111. https://doi.org/10.46810/tdfd.1336604
APA sari b, BALKAYA I, TAŞÇI G, ARSLAN M, S (2023). Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 12(3), 105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
Chicago sari baris,BALKAYA Ibrahim,TAŞÇI Gencay Taşkın,ARSLAN MÜKREMIN OZKAN, Sezin beyza Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. Türk Doğa ve Fen Dergisi 12, no.3 (2023): 105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
MLA sari baris,BALKAYA Ibrahim,TAŞÇI Gencay Taşkın,ARSLAN MÜKREMIN OZKAN, Sezin beyza Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. Türk Doğa ve Fen Dergisi, vol.12, no.3, 2023, ss.105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
AMA sari b,BALKAYA I,TAŞÇI G,ARSLAN M, S Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. Türk Doğa ve Fen Dergisi. 2023; 12(3): 105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
Vancouver sari b,BALKAYA I,TAŞÇI G,ARSLAN M, S Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı. Türk Doğa ve Fen Dergisi. 2023; 12(3): 105 - 111. 10.46810/tdfd.1336604
IEEE sari b,BALKAYA I,TAŞÇI G,ARSLAN M, S "Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı." Türk Doğa ve Fen Dergisi, 12, ss.105 - 111, 2023. 10.46810/tdfd.1336604
ISNAD sari, baris vd. "Erzurum Yöresinde Kuzu ve Koyunlarda Cryptosporidium, Eimeria Türleri ve Gastrointestinal Helmintlerin Prevalansı". Türk Doğa ve Fen Dergisi 12/3 (2023), 105-111. https://doi.org/10.46810/tdfd.1336604