TY  - JOUR
TI  - Atebetü’l-Hakâyık’ın Eski Uygur Harfli Semerkand Nüshasının Paleografik İncelenmesi
AB  - Atebetü’l-Hakâyık, Edib Ahmed Yüknekî tarafından 12. yüzyılda yazıldığı düşünülen ve Karahanlı Türkçesi dönemi eserlerinden sayılan dinî ve ahlakî bir öğüt kitabıdır. Atebetü’l-Hakâyık’ın günümüzde bilinen beş nüshası bulunmaktadır. Bu nüshalar Semerkand nüshası, Ayasofya nüshası, Topkapı nüshası, Fuat Köprülü tarafından tanıtılan fakat daha sonra kaybolan Uzunköprü nüshası ve ilk kez 2019 yılında tüm yönleriyle tanıtılan Hollanda nüshasıdır. Bu nüshalar dışında Ankara’da bir mecmua içinde, Berlin’de Prusya İlimler Akademisinin Türkçe Uygur metinleri arasında Atebetü’l-Hakâyık’a ait dizeler vardır. Alī Şīr Nevāyī’nin Nesāyimü’l-Maḥabbe min Şemāyimi’l-Fütüvve adlı eserinde Atebetü’l-Hakâyık’a ait olduğu düşünülen dizeler de bulunmaktadır. Atebetü’l-Hakâyık’ın Ayasofya nüshasını ilim dünyasına 1906 yılında Necip Asım [Yazıksız] tanıtmıştır. 1918 yılında ise ilk cildi metin, tercüme ve açıklama; ikinci cildi faksimile olmak üzere bu nüshanın neşrini iki cilt halinde yayınlamıştır. 1925 yılında Semerkand ile Ayasofya nüshalarını karşılaştıran bir makale yazmıştır. Bu makalede iki nüshada kullanılan Uygur harflerini iki ayrı tabloyla göstermiştir. Bununla beraber verilen tablolarda kimi eksiklikler ve yanlışlıklar bulunmaktadır. Eserle ilgili en önemli kaynaklardan birisi Reşit Rahmeti Arat’ın 1951 yılında eldeki nüshaları karşılaştırarak yaptığı Atebetü’l-Hakayık yayınıdır. Bu makalemizde sırasıyla Semerkand nüshasında kullanılan eski Uygur harfleri ve bu harflerin metinden örnekleri, düzenli ve düzensiz olarak sözcükten ayrı yazılan yapılar, nüshada kullanılan düzeltme işaretleri, Semerkand nüshasının paleografik ve kimi ses özellikleri verilecektir.
AU  - Çapa, Gizem Nur
AU  - YILDIRIM, FIKRET
DO  - 10.51531/korkutataturkiyat.1123528
PY  - 2022
JO  - Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Online)
IS  - 8
SN  - 2687-5675
SP  - 56
EP  - 103
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1198911
ER  -