TY  - JOUR
TI  - Atebetü’l-Hakâyık’ın Ayasofya Nüshasının Eski Uygur Harfli Satırlarının Paleografik İncelenmesi
AB  - Türkler, İslâmi çevreye dâhil oldukları Karahanlılar döneminde Arap alfabesinin yanı sıra eski yazı sistemi ile yani Uygur yazısı ile de eserler vermeye devam etmişlerdir. Bu dönem eserlerinden biri olan Atebetü’l-Hakâyık’ın Uygur harfli, Arap harfli ve hem Uygur hem de Arap harfli nüshaları bulunmaktadır. Bu makalemizde Atebetü’l-Hakâyık’ın üstte Uygur ve altta Arap harfleriyle 1480 yılında Şeyhzâde Abdürrezzâk Bahşı tarafından istinsah edilen Ayasofya nüshası Uygur harfli satırlar üzerinden incelenmiştir. İlk olarak Şeyhzâde Abdürrezzâk Bahşı’nın yazı üslubunun tespiti için Atebetü’l-Hakâyık’ın Ayasofya nüshası, bu nüshanın da içinde yer aldığı mecmuada bulunan Mahzenü’l-Esrâr, Fatih Sultan Mehmet’in Uygur harfli yarlığı (fermanı) ve Şeyhzâde Abdürrezzâk Bahşı’nın telif ürünü olan Kutadgu Bilig’deki tuyuğlar örnek sözcükler aracılığıyla karşılaştırılmıştır. Ardından Ayasofya nüshasında yer alan Uygur harflerinin başta, ortada ve sonda biçimleri tespit edilmiştir. Her farklı biçim için farklı bir kod verilmiş ve bu kodlu biçimlerin nüsha içinde karşıladıkları sesler ise parantez içinde gösterilmiştir. Nüshada, Uygur harflerinin ses değerlerini tam olarak yansıtabilmek için Uygur harflerinin altına ya da üstüne yazılmış olan Arap harfli ikili biçimler ile Arapça-Farsça sözcüklerin yazımında kullanılan Uygur harfleri de tespit edilmiştir. Uygur ve Uygur-Arap ikili harf biçimleri ile Arapça-Farsça sözcüklerin yazımında kullanılan Uygur harf biçimleri için metinden sözcük örnekleri verilmiştir. Ayrıca, Uygur harfli yazım ve ses özellikleri makalenin kapsamı dâhilinde yer yer Arap harfli satırlar ile de karşılaştırılmıştır.
AU  - Çapa, Gizem Nur
AU  - YILDIRIM, FIKRET
DO  - 10.51531/korkutataturkiyat.1155773
PY  - 2022
JO  - Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Online)
IS  - 9
SN  - 2687-5675
SP  - 807
EP  - 863
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1201324
ER  -