TY  - JOUR
TI  - Bilmecenin Yapıbozumu: Alternatif Bir Okuma Stratejisi
AB  - Bilmeceler bir inceleme nesnesi olarak edebiyat, antropoloji, folklor araştırmaları gibi çeşitli disiplinlerce ele alınmıştır. Farklı disiplinlerin yaklaşımları neticesinde bilmeceler, dilbilimsel niteliklerine ve ait oldukları kültürlerin belirli özelliklerine dair çeşitli bilgiler sunmuştur. Bu çalışmada, ilkin bilmecelerin farklı disiplin ve literatürlerdeki tasnif ve tanımlarından başlanacaktır. Ardından bilmecelerin yapısalcı yaklaşımına geçilecek ve yapısalcı düşüncenin öncü isimlerinden biri olarak kabul edilen Ferdinand de Saussure’ün göstergebilime de kaynaklık eden gösterge tanımına yer verilecektir. Sonrasında Jacques Derrida’nın “yapıbozum” olarak genelleştirilen okuma stratejilerinden mülhem bir strateji ile pleksus (örüngü) geliştirilmeye çalışılacaktır. Pleksus, anlamına gelirken anlamına gel[e]meme, anlamın radikal/marjinal deneyimlenmesi ve bir çeviride ele alınabilme gibi başat özellikleriyle tanımlanacaktır. Derrida’nın hors-texte ve différance ile ortaya koyduğu şekliyle, klasik göstergebilimde gösteren ve gösterilen ilişkisinden ziyade anlamın bir erteleme ve fark sorunsalı olduğu ve metinde anlamın zapt edilemezliği düşüncesinden hareketle, bilmecelerin différance ile işleyen bir anlam mantığı kurduğu ortaya koyulacaktır. Son olarak Sfenks bilmecesinin okuması yapılarak pleksusun sağlamasını yapmak amaçlanmaktadır.
AU  - Umudum, Hulusi Ertuğrul
DO  - 10.20304/humanitas.1276518
PY  - 2023
JO  - Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi
VL  - 11
IS  - 22
SN  - 2147-088X
SP  - 424
EP  - 446
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1202310
ER  -