TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi
Yıl: 2022 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 33 - 55 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.47495/okufbed.971506 İndeks Tarihi: 31-10-2023
TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi
Öz: Betonarme yapısal elemanların doğrusal olmayan davranışları ile TBDY (2018)’de tanımlanan şekil değiştirme esaslı hasar sınırları incelenmiştir. Bu çalışmada ilk olarak; kesit geometrisinin, malzeme modelinin ve eksenel yük seviyesinin betonarme taşıyıcı elemanların davranışı üzerindeki etkisi analitik olarak hesaplanmıştır. Doğrusal olmayan ilişkilerden faydalanarak TBDY (2018)’de tanımlanan şekil değiştirme esaslı hasar sınırları ve plastik mafsal özellikleri analitik olarak hesaplanmıştır. Analitik çalışma sonuçlarından elde edilen şekil değiştirme üst sınır değerlerine bağlı olarak tasarlanan betonarme yapıların doğrusal olmayan (itme) analizleri yapılarak detaylı bir çalışma yapılmıştır. Performans değerlendirmesi için tasarlanan modellerin tasarım depremi ve en büyük deprem yükü etkisi altındaki yapısal performansı incelenmiştir. Gerçekleştirilen artımsal itme analizleri sonucu farklı tip betonarme taşıyıcı sistemler için elde edilen kapasite eğrileri ve performans noktalarındaki deprem istemleri karşılaştırılmıştır. Betonarme kirişlerde çekme donatısı oranı ve kolonlarda eksenel yük seviyelerinin artması ile kesitlerin maksimum moment taşıma kapasitesi ile plastik mafsal akma dönmesi artmakta, süneklik ile farklı performans düzeyleri için plastik dönme değerleri azalmaktadır. Tip 2 binaya göre Tip 1 binaya daha fazla deprem yükü ve kesme kuvveti etkilemektedir. Tip 1 binaya göre Tip 2 binada daha fazla taban kesme kuvveti ve yatay yer değiştirme değeri elde edilmiştir. Birinci moda ait doğrusal elastik spektral yer değiştirme değerleri Tip 1 binaya göre Tip 2 binada daha fazla elde edilmiştir. Tip 2 binanın Tip 1 binaya göre kiriş ve kolonlarında daha fazla plastik dönmeler oluşmaktadır. Tip 1 binada Tip 2 binaya göre zemin kat kolon ve kirişlerinde daha fazla moment oluşmaktadır. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde her iki tip binanın tüm zemin kat kolon ve kiriş elemanları kontrollü hasar performans seviyesinde olduğu görülmektedir.
Anahtar Kelime: Performance Analysis of Reinforced Concrete Structural Systems with Nonlinear Calculation Methods according to TBDY 2018
Öz: The nonlinear behavior of reinforced concrete structural members and the deformation-based damage limits defined in TBDY (2018) were investigated. In this study, firstly; the effect of cross-section geometry, material model and axial load level on the behavior of reinforced concrete structural members were calculated analytically. By utilizing nonlinear relationships, deformation damage limits and plastic hinge properties defined in TBDY (2018) were calculated analytically. A detailed study was conducted by performing nonlinear (pushover) analyzes of reinforced concrete structures designed depending on the deformation upper limit values obtained from the analytical study results. Structural performance of the models designed for performance evaluation have been examined under the design earthquake loads and the greatest earthquake loads. The capacity curves and the earthquake demand at the performance points of designed different types of reinforced concrete systems which is obtained from the pushover results analysis were compared. With the increase in tensile reinforcement ratio in beams and axial load levels in columns, the maximum moment capacity of the sections and the plastic hinge yielding rotation increase, ductility and plastic rotation values for different performance levels decrease. More earthquake loads and shear forces affect the Type 1 building compared to the Type 2 building. Compared to Type 1 building, more base- shear force and lateral displacement values were obtained in Type 2 building. Linear elastic spectral displacement values of the first mode were obtained more in Type 2 building compared to Type 1 building. More plastic rotations occur in beams and columns of Type 2 buildings than Type 1 buildings. More moments occur in the ground floor columns and beams in Type 1 building compared to a Type 2 building. When the results obtained are examined, it is seen that all ground floor column and beam elements of both types of buildings are in the controlled damage performance level.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Balıkçı İ. Mevcut binaların deprem performanslarının 2007 ve 2018 deprem yönetmeliklerine göre değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, 2019; sayfa no:120s, Denizli, Türkiye.
- Dalyan I., Sahin B. Mevcut betonarme bir binanın 2007 ve 2018 deprem yönetmeliklerine göre deprem yükleri altındaki taşıyıcı sistem performansının değerlendirilmesi. Türk Deprem Araştırma Dergisi 2019; 1(2): 134-147.
- Elci H., Goker KA. Deprem yönetmeliklerinin (DBYBHY 2007 ve TBDY 2018) betonarme kolonların deprem performansı açısından karşılaştırılması. International Journal of Scientific and Technological Research 2018; 4(6): 9-21.
- ETABS. Structural software for analysis and design. Computers and Structures, Inc. Version 18.1.1., Build 1727, USA, 2018.
- Foroughi S., Yüksel S. Betonarme kolonların şekil değiştirme esaslı hasar sınırlarının araştırılması. International Journal of Engineering Research and Development 2019; 11(2): 584-601.
- Foroughi S., Jamal R., Yüksel SB. Şekil değiştirme esaslı hasar sınırlarının belirlenmesinde sargı donatısının ve eksenel yükün etkisi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 2020; 8(4): 1042-1052.
- Meral E. Yapısal parametrelerin betonarme kolonların eğrilik sünekliğine etkileri. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2018; 1(1): 28-43.
- Özer Ö., Yüksel SB. Farklı betonarme bağ kirişi modellerinin TBDY (2018)’e göre yapı performansına etkisi. Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering 2020; 25(3): 1169-1188.
- Sönmez M. DBYBHY-07 ve ASCE 41-06’da tanımlanan doğrusal olmayan performans değerlendirme yöntemlerinin karşılaştırılması. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi 2012; 454s.
- SAP2000.Structural Software for Analysis and Design, Computers and Structures, Inc, USA., (2000).
- Şahin B. Depremde bina performansının doğrusal elastik olmayan yöntemler ile belirlenmesi ve yöntemlerin sonuçlarının karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Bölümü, 2010; Sayfa No: 138 s, İstanbul, Türkiye.
- TBDY. Türkiye bina deprem yönetmeliği. T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, 2018; Ankara.
- Ulutaş H., Tekeli H., Demir F. Kesit hasar sınırlarının belirlenmesinde sargılama durumunun etkisi. International Burdur Earthquake and Environment Symposium 2015; 252-259, Burdur Türkiye.
- Ulutas H. DBYBHY (2007) ve TBDY (2018) deprem yönetmeliklerinin kesit hasar sınırları açısından kıyaslanması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi 2019; 17: 351-359.
- Yüksel SB., Yağlıkçı S. Betonarme binaların doğrusal olmayan hesap yöntemler ile analizi üzerine bir çalışma. 2nd International Congress on Engineering and Architecture, (ENAR) 2019; 495-512, Marmaris, Turkey.
APA | FOROUGHİ S, Yüksel S (2022). TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. , 33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
Chicago | FOROUGHİ Saeid,Yüksel Süleyman Bahadır TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. (2022): 33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
MLA | FOROUGHİ Saeid,Yüksel Süleyman Bahadır TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. , 2022, ss.33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
AMA | FOROUGHİ S,Yüksel S TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. . 2022; 33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
Vancouver | FOROUGHİ S,Yüksel S TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. . 2022; 33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
IEEE | FOROUGHİ S,Yüksel S "TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi." , ss.33 - 55, 2022. 10.47495/okufbed.971506 |
ISNAD | FOROUGHİ, Saeid - Yüksel, Süleyman Bahadır. "TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi". (2022), 33-55. https://doi.org/10.47495/okufbed.971506 |
APA | FOROUGHİ S, Yüksel S (2022). TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Online), 5(1), 33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
Chicago | FOROUGHİ Saeid,Yüksel Süleyman Bahadır TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Online) 5, no.1 (2022): 33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
MLA | FOROUGHİ Saeid,Yüksel Süleyman Bahadır TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Online), vol.5, no.1, 2022, ss.33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
AMA | FOROUGHİ S,Yüksel S TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Online). 2022; 5(1): 33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
Vancouver | FOROUGHİ S,Yüksel S TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Online). 2022; 5(1): 33 - 55. 10.47495/okufbed.971506 |
IEEE | FOROUGHİ S,Yüksel S "TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi." Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Online), 5, ss.33 - 55, 2022. 10.47495/okufbed.971506 |
ISNAD | FOROUGHİ, Saeid - Yüksel, Süleyman Bahadır. "TBDY 2018’e göre Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemleri ile Betonarme Yapı Sistemlerinin Performans Analizi". Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Online) 5/1 (2022), 33-55. https://doi.org/10.47495/okufbed.971506 |