Yıl: 2010 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 103 - 113 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği

Öz:
Bu arastırmanın amacı, zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin ögretiminde eszamanlı ipucuyla ögretimin etkililigini belirlemektir. Arastırmada zihin engelli bes ögrenci yer almıstır. Ögrencilerden biri ile pilot çalısma yapılmıs ve bir ögrenci de denek yitimi olabilecegi göz önünde tutularak yedek denek olarak arastırmaya katılmıstır. Arastırma üç denek ile gerçeklestirilmistir. Deneklere ögretilmesi için üç beceri belirlenmistir. Eszamanlı ipucuyla ögretim kullanılarak; tam buçuk ve çeyrek geçe saatleri söyleme becerisi ögretilmistir. Tüm ögretim oturumları birebir ögretim düzenlemesi ile gerçeklestirilmistir. Arastırmada tek denekli arastırma modellerinden yoklama evreli davranıslar arası çoklu yoklama modeli kullanılmıstır. Arastırmanın bagımlı degiskeni, deneklerin kendilerine gösterilen saatin kaçı gösterdigini en az %80 düzeyinde dogru olarak söylemesi olarak tanımlanmaktadır. Arastırmanın bagımsız degiskeni, eszamanlı ipucuyla ögretimdir. Uygulama süreci, arastırmacı tarafından; yoklama, ögretim, genelleme ve izleme oturumları olarak gerçeklestirilmistir. Arastırma sonucunda, zihin engelli bireylere saat söyleme becerisin ögretiminde eszamanlı ipucuyla ögretimin etkili oldugu söylenebilir. Ayrıca arastırma bulgularına göre, deneklerin kalıcılık ve genellemeyi yüksek düzeyde sagladıkları görülmüstür.
Anahtar Kelime: zihinsel engelli yetişkinler beceri eşzamanlı öğretim ipucu

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

The effectıveness of sımultaneous promptıng on teachıng the skıll of tellıng the-tıme to ındıvıduals wıth mental retardatıon

Öz:
The aim of the present study is to identify the effectiveness of simultaneous prompting on teaching the skill of telling the time to individuals with mental retardation. Five mentally retarded students participated in the study. A pilot study was carried out with one of the students and an extra subject included as a substitution. The study was conducted with three subjects. Three skills were determined to be taught to the children. By means of simultaneous prompting the skill of telling hours, half hours and quarter hours was taught. One-to-one instruction was carried out in all teaching sessions. In the study, a multiple probe design across behaviors belongs to single subject research. The dependent variable of the study is defined as subjects’ telling the time presented to them correctly with the rate of %80. The independent variable of the study is simultaneous prompting. Application process was defined by the researcher as probe, instruction, generalization, and maintenance sessions. At the end of the study, it may be argued that simultaneous prompting is effective to teach the skill of telling the time to individuals with mental retardation. In addition, according to the findings of the research, it is seen that the subjects achieved maintenance and generalization at a high level.
Anahtar Kelime: cue mentally retarded adolescents skill simultaneous teaching

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akmanoglu, N. “Otistik Bireylere Adı Söylenen Rakamı Seçme Becerisinin Ögretiminde Eszamanlı ipucuyla Ögretimin Etkililigi”. Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü, 2002.
  • Altunel, M. “Otistik Özellik Gösteren Ögrencilere Soru Cevaplama Becerilerinin Ögretiminde Küçük Grup Düzenlemesi ile Sunulan Eszamanlı -pucuyla Ögretimin Ekililigi”. Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü, 2007.
  • Aslan, T. “Zihin Engelli Bireylere Elektrikli Çim Biçme Makinesiyle Çim Biçme Becerisi Ögretiminde Eszamanlı -pucuyla Ögretimin Etkililigi” Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant -zzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009.
  • Baykul, Y. -lkögretimde Matematik Ögretimi Ankara, 1995
  • Birkan, B. "Gelisimsel Yetersizligi Olan Çocuklara Renk Ögretiminde Eszamanlı -pucuyla Ögretimin Etkililigi,” Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt:2, sayı:2, 2003.
  • Catterall, R. “Doing Time” Mathematics Teaching Incorporating Micromath 2008
  • Cavkaytar, A. “Zihin Engellilere Özbakım ve Ev -çi Becerilerinin Ögretiminde Bir Aile Egitimi Programının Etkililigi.” Eskisehir Anadolu Üniversitesi Yayınları, 1999.
  • Cipani, E., & Madigan, K, (1986) Errorless Learning: Research and Application for “Difficult to Teach” Children. Canadian Journal for Exceptional Children. 3 (2) 39-43.” Aktaran: Tekin, Elif. ve Kırcaali-iftar, Gönül. Özel Egitimde Yanlıssız Ögretim Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları, 2001.
  • Çalısır-Aslan, Y. “Zihin Engelli Bireylere Kumas Üzerine Çizilen Desene Pul isleme Becerisinin Ögretiminde Eszamanlı ipucuyla Ögretimin Etkililigi” Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant izzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009.
  • Çelik, S. “Zihinsel Yetersizlik Gösteren Çocuklara Kavram Ögretiminde Dogrudan Ögretim ve Eszamanlı -pucuyla Ögretimin Etkililik ve Verimliliklerinin Karsılastırılması”. Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü, 2007.
  • Çiftçi, H., D. “Zihinsel Engelli Çocuklara Renk Kavramını Kazandırmada Es zamanlı ipucuyla Ögretimin Bireysel ve Grup Egitimindeki Etkisinin Karsılastırılması” Yayınlanmamıs Doktora Tezi. Ankara. Gazi Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü, 2007.
  • Dagseven, D. “Zihinsel Engelli Ögrencilere, Temel Toplama ve Saat Okuma Becerilerinin Kazandırılması, Sürekliligi ve Genellenebilirliginde, Dogrudan ve Basamaklandırılmıs Ögretim YaklasımlarınaGöre Hazırlanan Ögretim Materyallerinin farklılasan Etkililigi.” Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü 2001.
  • Dogan, O, S. “Zihin özürlü çocuklara adı söylenen meslege ait resmi seçme becerisinin ögretiminde es zamanlı ipucuyla ögretimin etkililigi”, Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Eskisehir. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001.
  • Dogan, O, S. ve Tekin-Iftar, E. “The effects of simultaneous prompting on teaching receptively identifying occupations from picture cards.” Research in Developmental Disabilities, 2002.
  • Eripek, S. Anadolu üniversitesi “Açıkögretim Fakültesi -lkögretim Ögretmenligi Lisans Tamamla Programı, Özel Egitim Ünite 4 (Zihin Engelliler)”. Eskisehir: Anadolu Üniversitesi, Web-Ofset tesisleri, Mart 1998.
  • Gibson, A. N. and Schuster John. W. "The use of simultaneous promting for teaching expressive word recognition to preschool children," Topics in Early Childhood Special Education. V12, 247-268, june, 1992.
  • Griffen, A. K., Schuster, J. W., ve Morse, T. E., “The Acquistion of Instructive Feedback: A Comparison Versus Intermittent Presentation Schudelus”, Education and Training in Mantal Retardation and Developmental Disabilities, 1998.
  • Gürsel O. “ Zihin Engelli Çocukların Dogal Sayıları, Gerçek Nesneleri Kullanılarak Esleme Resimleri -saret Ederek Gösterme, Rakamlar Gösterildiginde Söyleme Becerilerinin Gerçeklestirilmesinde Basamaklı Ögretim Yöntemiyle Sunulan Bireysellestirilmis Ögretim Materyali'nin Etkililigi.” Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları 1993.
  • Gürsel O., Yıkmıs, A. "Engelli Çocuklara Matematik Beceri ve Kavramlarının Ögretiminde Ögretmen ve Ögrenci Etkilesiminin Basamaklandırılması." Abant izzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 3., 1999.
  • Janet, L. “Learning Disabilities: Theories, Diagnosis and Teaching Strategies. 7th edition”.: Houghton mifflin Company Boston, 1997.
  • Kanpolat, E. “Otistik Bireylere Adı Söylenen Giysiyi Gösterme Becerisinin Ögretiminde Bilgisayar Aracılıgıyla Sunulan Eszamanlı -pucuyla Ögretimin Etkililigi”. Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant -zzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
  • Kırcaali- -ftar, G. ve Tekin, E. Tek Denekli Arastırma Yöntemleri. Ankara: Türk Psikologlar Dernegi Yayınları, 1997.
  • MacFarland-Smith, J., Schuster J. W. ve Stevens, K. B. “Using simultaneous prompting to teach expressive object indentification to preschoolers with develop¬mental delays.” Journal of Early Intervention, 1995.
  • MacFarland-Smith, J. and Schuster, J. W. and Stevens , K. "Using Simultaneus Prompting to Teach Experssive Object Identification to Preschoolers With Developmental Disabilities". Journol of Early -ntervetion, v17, n1, p50-60win 1993.
  • Monroe, E.E., Orme, M. P. ve Erikson,L.B., “Working Cotton: Towads an Understanding of Time” Teaching Children Mathematics, 2002.
  • Özak H. “Zihinsel Yetersizligi Olan Ögrencilere Okuma Becerilerinin Ögretiminde Bilgisayar Aracılıgıyla Sunulan Eszamanlı ipucuyla Ögretimin Etkililigi” Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant izzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
  • Özbey, F. “Zihinsel engelli ögrencilere is becerilerinin ögretiminde eszamanlı ipucuyla ögretimin etkililigi”. Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant izzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005.
  • Özyürek M. “Özel Egitimde Teshis Sorunları Ve Öneriler” Egitim Bilimleri Birinci Ulusal Kongresi. Ankara: Ankara Üniversitesi Egitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 1990.
  • Schuster, J. W. and Griffen, A. K. “Using a simultaneous strategy to teach a chained task to elementary students with moderate mental retardation”. Journal of Behavioral Education, 3, 299-315, 1993.
  • Schuster, J. W., Griffen, A. K. ve Wolery, M. “Comparison of simultaneous prompting and constant time delay procedures in teaching sight words to elemen-tary students with moderate mental retardation.” Journal of Behavioral Education, 1992.
  • Singleton, D. K. and others. "A Comparison of Antecedent Prompt and Test and Simultaneous Pompting Procedures in Teaching Grocery Words to Adolescents With Mental Retardation". Education and Training in Mental Reterdation and Developmental Disabilities, 1999.
  • Singleton, D. K. and Schuster, J. W. and Ault, M. J. "Simultaneus Prompting in a Small Group -nstructional Arrangement". Education and Training in Mental Reterdation and Developmental Disabilities, 1995.
  • Sahbaz, Ü. “Zihin Engelli Ögrencilere Çarpım Tablosunun Ögretiminde Sabit Bekleme Süreli Ögretimin Hata Düzeltmesiz Ve Hata Düzeltmeli Uygulamalarının Karsılastırması.” Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü 2005.
  • Tekin, E. “Zihin Özürlü Çocuklara Kardesleri Aracılıgıyla Sunulan Dört Saniye Sabit Bekleme Süreli Ögretim ve Es Zamanlı -pucuyla Ögretim Etkililiklerinin ve Verimliliklerinin Karsılastırılması. Eskisehir. Anadolu Üniversitesi Yayınları. 1999.
  • Tekin, E. ve Kırcaali-iftar, G. “Comparison of the effectiveness and efficiency of two response prompting procedures delivered by sibling tutors”. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 2002.
  • Tekin, E., Acar, G., ve Kurt, O. “The effects of simultaneous prompting on teaching expressively identifying the objects: An instructive feedback study.” Journal of Disability, Development and Education, 2003.
  • Tekin, E. ve Kırcaali-iftar, G. Özel Egitimde Yanlıssız Ögretim Yöntemleri. Nobel Yayıncılık. Ankara, 2004.
  • Tekin, E., Kurt, O. ve Acar, G. “Nesne ismi Ögretiminde Eszamanlı -pucuyla Ögretimin Etkililigi: Bir Çoklu Örnekler Uygulaması”. Proje No: 012758, Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2003.
  • Toper, Ö. “Hafif Derecede Zihinsel Yetersizligi Olan Ögrencilere Renkleri Söyleme Becerisinin Ögretiminde Es Zamanlı ipucuyla Ögretimin Etkililigi.” Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Eskisehir. Anadolu Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü, 2006.
  • Topsakal, M. “Zihin Özürlü Çocuklara Oto Yıkama Becerisi Ögretiminde Hata Düzeltmesi Yapılarak Gerçeklestirilen Es Zamanlı -pucuyla Ögretimin Etkililigi.” Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Eskisehir. Anadolu Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü, 2004.
  • Tuncel T “ Görme Engelli Ögrencilere Basamak Degeri Ve Eldeli Toplama Ögretiminde Basamaklı Ögretim Yöntemiyle Sunulan Bireysellestirilmis Ögretim Materyalinin Etkililigi” Yayınlanmamıs Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 1994.
  • Varol N. “Zihin Engelli Çocuklara Tane, Kavramının Açık Anlatım ve Basamaklandırılmıs Yöntemle Sunulmasının Farklılasan Etkililigi.” Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları 1996.
  • Wolery, M., Ault, M. J., Doyle, P. M., Teaching Students with Moderate to Severe Disabilities. Longman Publishing Group. London, 1992.
  • Wolery, M., Bailey, D.B. ve Sugai, G.M. Effective teaching: pricipal and procedures of applied analysis with exceptional students. Boston: Allyn&Bacon. 1988
  • Yıkmıs, A. “Zihinsel Engelli Çocuklara Temel Toplama ve Çıkarma -slemlerinin Kazandırılmasında Etkilesim Ünitesi ile Sunulan Bireysellestirilmis Ögretim Materyalinin Etkililigi”. Doktora Tezi, Eskisehir: Anadolu Üniversitesi, Egitim Bilimleri Enstitüsü. Haziran, 1999.
  • Yıkmıs, A., Tekinarslan- Çifci, - ve Sazak-Pınar, E. Zihin Engelli Ögrencilere Etkilesim Ünitesi Yöntemiyle Yeni Türk Lirası ve Yeni Kurus Ögretimi. XV. Özel Egitim Kongre’sinde Sunulan Bildiri. Ankara. 2005.
  • Yücesoy, S. “Zihin Özürlü Ögrencilere Fotokopi Çekme Becerisinin Ögretiminde Eszamanlı ipucuyla Ögretimin Etkililigi”. Yayımlanmamıs Yüksek Lisana Tezi, Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Egitim Bilimleri Enstitüsü, Eylül, 2002.
APA karabulut a, YIKMIŞ A (2010). Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. , 103 - 113.
Chicago karabulut alpaslan,YIKMIŞ Ahmet Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. (2010): 103 - 113.
MLA karabulut alpaslan,YIKMIŞ Ahmet Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. , 2010, ss.103 - 113.
AMA karabulut a,YIKMIŞ A Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. . 2010; 103 - 113.
Vancouver karabulut a,YIKMIŞ A Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. . 2010; 103 - 113.
IEEE karabulut a,YIKMIŞ A "Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği." , ss.103 - 113, 2010.
ISNAD karabulut, alpaslan - YIKMIŞ, Ahmet. "Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği". (2010), 103-113.
APA karabulut a, YIKMIŞ A (2010). Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 103 - 113.
Chicago karabulut alpaslan,YIKMIŞ Ahmet Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10, no.2 (2010): 103 - 113.
MLA karabulut alpaslan,YIKMIŞ Ahmet Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.10, no.2, 2010, ss.103 - 113.
AMA karabulut a,YIKMIŞ A Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2010; 10(2): 103 - 113.
Vancouver karabulut a,YIKMIŞ A Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2010; 10(2): 103 - 113.
IEEE karabulut a,YIKMIŞ A "Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, ss.103 - 113, 2010.
ISNAD karabulut, alpaslan - YIKMIŞ, Ahmet. "Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10/2 (2010), 103-113.