TY - JOUR TI - Kazak Türkçesinde “Aqıl” Sözcüğü Üzerine Bir Söz Varlığı İncelemesi AB - Bir toplumun kültürü ve dünya görüşü, dilinde yansımalarını bulur. Dil hem kültürü yansıtır hem ondan etkilenir hem de ona göre şekillenir. En geniş anlamıyla kültür, bir halkın tarihsel ve kültürel geçmişini, hayata yaklaşımını, yaşama ve düşünme biçimini içerdiği için bir halkın sembolik temsili niteliğindedir. Bir toplumun dilinin ve kültürünün gelişmiş olması ise sözvarlığının genişliğiyle doğru orantılıdır. Çünkü söz varlığı bir toplumun maddi ve manevi kültür mirasını içerisinde barındırması, yani dil ve kültürden beslenerek ortaya çıkması sebebiyle o toplumun kodlarını içinde barındırır. Bu yüzden bir toplumun söz varlığını gözler önüne sermek dil ve kültür açısından büyük önem arz etmektedir. Toplumun öncelikleri, değer verdiği ve kültüründe önemi olan kavramlar, diğer kavramlara nazaran daha fazla terimsel karşılıklara sahiptir. Bu çalışmanın konusu olan “aqıl” sözcüğü de kullanım alanının genişliğiyle Kazak toplumunun akla verdiği önemi ortaya koymaktadır. Çalışmada, Kazak Türkçesinde “aqıl” sözcüğünden türemiş sözcükler (isim, sıfat ve fiiller), “aqıl” sözcüğünden türemiş sözcüklerin eş anlamlıları, “aqıl” sözcüğüyle yapılmış ikilemeler, deyimler, atasözleri ve bilmeceler olmak üzere akıl ile ilgili söz varlığı ayrıntılı bir şekilde ele alındı ve böylelikle Arapçadan Kazak Türkçesine girmiş bir sözcüğün dilde nasıl bir gelişim gösterdiği gözler önüne serilmeye çalışıldı. AU - Dinç, Sinan AU - YAVUZ ACAR, ESRA DO - 10.51531/korkutataturkiyat.1356489 PY - 2023 JO - Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Online) IS - Özel Sayı 1 (Cumhuriyetin 100. Yılına) SN - 2687-5675 SP - 154 EP - 192 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/1206122 ER -