TY  - JOUR
TI  - Memlûk Mısır’ının Sosyal Hayatından Bir Kesit:  Bir Cambazlık (Akrobasi) Hikâyesi
AB  - XIX. yüzyıldan itibaren sosyal tarihe dair anlatılar tarih kitaplarında daha fazla yer almaya başlamıştır. Batılı tarihçilerin Avrupa ve özellikle Fransa’ya mal ettikleri bu yaklaşım tarzı, İslâm dünyasının zengin tarih birikiminde çok erken dönemlerden itibaren mevcuttur. Nitekim İslâm tarih yazıcılığı için “altın çağ” olarak nitelenebilecek Memlûkler (648-923/1250-1517) döneminde de tarihçiler eserlerinde bu birikimin nadide örneklerini sergilemişlerdir. Memlûk tarihçileri hem tarih eserlerinin tür açısından çeşitliliğiyle hem de kroniklerinde yer verdikleri toplumsal yaşantının neredeyse her alanını kapsayan anlatılarıyla günümüze yaklaşacak ölçüde sosyal tarihçilik yapmışlardır. Öyle ki bu dönemde sosyal tarihçiliğe dair “el-‘Acâib ve’l-Garâib” gibi özel başlıklar dahi kullanılmıştır. Geniş bir okuyucu kitlesine sahip olan dönemin tarihçileri, eserlerini renkli ve ilginç hikâyelerle daha da cazip hâle getirmeye çalışmışlardır. Bu çalışmada da Memlûkler dönemine ait böyle renkli ve canlı bir hikâye örnek olarak seçilmiş, 829 (1426) yılında gerçekleşen ve toplumda büyük bir ilgiyle karşılanan cambazlık gösterileri ele alınmıştır. Dönemin beş tarihçisinin konuyla ilgili rivayetlerinin ayrıntılı bir şekilde incelendiği çalışmada hem Memlûk tarihiyle ilgili farklı ve toplumsal bir hikâye dikkatlere sunulmuş hem de Memlûk tarihçiliğinin bu yönü bir örnek üzerinden ortaya konulmuştur. Bunların yanı sıra toplumun farklı kesimlerinden olan bu tarihçilerin, eğlence hayatıyla ilgili böyle bir konuyu eserlerine almış olmaları dönemin tarihçiliği açısından değerlendirilmiştir. Konunun iki başlık altında ele alındığı çalışmada, öncelikle yaklaşım tarzlarının anlaşılması açısından bu hikâyeyi aktaran tarihçiler hakkında kısaca bilgi verilmiş, ardından kaynaklar üzerinden cambazlık hikâyesi aktarılmış ve tarihçilik açısından çeşitli değerlendirmeler yapılmıştır. Bunu yaparken rivayetlerin birbirini tamamlayan ve bir diğerinde olmayan ilave ve ayrıntılar Memlûkler dönemini çalışan araştırmacıların dikkatine teknik bir husus olarak sunulmuştur.
AU  - DÜZENLİ, AYGÜL
DO  - 10.51531/korkutataturkiyat.1355902
PY  - 2023
JO  - Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Online)
IS  - Özel Sayı 1 (Cumhuriyetin 100. Yılına)
SN  - 2687-5675
SP  - 426
EP  - 442
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1206237
ER  -